Tham gia tổ chức Giỗ Tổ Hùng Vương - lễ hội Đền Hùng hàng năm theo kế hoạch của tỉnh; trồng mới, chăm sóc, tu bổ rừng Quốc gia Đền Hùng và bảo vệ hệ sinh thái rừng tự nhiên; quản lý chăm sóc vườn hoa cây cảnh, vườn cây lưu niệm trong Khu di tích, quản lý sử dụng đất đai theo quy hoạch được duyệt; tổ chức thực hiện các dự án xây dựng, tôn tạo, tu bổ di tích và rừng quốc gia Đền Hùng trên cơ sở quy hoạch tổng thể và chi tiết đã được phê duyệt; đón tiếp, bảo vệ, hướng dẫn các đoàn đại biểu lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các ban bộ ngành trung ương, các tỉnh, thành phố và đồng bào cả nước, khách quốc tế về thăm viếng Di tích lịch sử Đền Hùng; tổ chức quản lý các hoạt động thương mại, du lịch; thực hiện công tác vệ sinh môi trường phục vụ du khách tham quan di tích và hệ sinh thái rừng Quốc gia Đền Hùng. Khu đã được giao quản lý 1.030 ha nằm trên địa bàn của 7 xã, phường thuộc thành phố Việt Trì và 02 huyện: Lâm Thao, Phù Ninh trong đó có 538 ha Rừng Quốc gia Đền Hùng. 

Trong thời gian qua, được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Bộ Tài nguyên - Môi trường, cùng với cố gắng của tập thể Lãnh đạo và cán bộ, viên chức và người lao động Khu Di tích lịch sử Đền Hùng đã phối hợp với các cơ quan chức năng, triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, đặc biệt trong công tác bảo vệ môi trường như:

Khu di tích lịch sử Đền Hùng đã quán triệt và thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các đường lối, chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước về bảo vệ môi trường; triển khai các văn bản chỉ đạo, đặc biệt thường xuyên tuyên truyền thực hiện nội dung Thông tư Liên tịch hướng dẫn bảo vệ môi trường trong hoạt động du lịch, tổ chức lễ hội, bảo vệ và phát huy giá trị di tích. Phối hợp chặt chẽ với Sở Tài nguyên Môi trường trong triển khai thực hiện Kế hoạch bảo vệ môi trường trong thời gian diễn ra Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội đền Hùng hàng năm. Tham mưu cho UBND tỉnh thành lập Trung tâm Dịch vụ môi trường và hạ tầng kỹ thuật trực thuộc Khu có chức năng tổ chức thực hiện các hoạt động dịch vụ vệ sinh cảnh quan, môi trường và duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa các hạng mục công trình, hạ tầng kỹ thuật; ban hành Nội quy quản lý, bảo vệ và giữ gìn trật tự trị an, quản lý các hoạt động văn hóa, tín ngưỡng, kinh doanh dịch vụ tại Di tích lịch sử Đền Hùng; nội quy trong thời gian tổ chức giỗ Tổ Hùng vương; nội quy quy định cụ thể về công tác bảo vệ môi trường và phòng chống cháy nổ; bảo vệ động, thực vật Rừng quốc gia Đền Hùng.

Xác định công tác tuyên truyền cho du khách và nhân dân sinh sống trong Khu và các khu vực lân cận về bảo vệ môi trường là khâu then chốt nhằm bảo vệ Khu di tích, Khu Di tích lịch sử đền Hùng đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương và các cơ quan báo chí trong việc tuyên truyền, giáo dục, vận động nhân dân sinh sống và kinh doanh dịch vụ trong khu vực di tích thực hiện các quy định về bảo vệ môi trường; phối hợp với các cơ quan thông tin, báo chí đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền các quy định của nhà nước, của tỉnh và của Khu di tích về công tác quản lý các hoạt động văn hoá, tín ngưỡng và dịch vụ, bố trí lực lượng tuần tra canh gác 24h/ngày bảo vệ an toàn đền, chùa, nhà bảo tàng Hùng Vương, Rừng quốc gia Đền Hùng và tài sản trong di tích; triển khai ký cam kết với 34 hộ dân đang sinh sống trong khu vực rừng Quốc gia Đền Hùng thực hiện công tác quản lý, bảo vệ, phát triển rừng tự nhiên và phòng chống cháy rừng. 

Trong thời gian diễn ra Lễ Hội từ ngày 01 - 10/3 hàng năm, do số lượng khách về thăm viếng và dự lễ hội rất đông (5- 7 triệu lượt du khách), địa bàn Di tích lịch sử Đền Hùng chủ yếu là đồi, núi nên công tác thu gom rác thải, vận chuyển rác thải còn gặp nhiều khó khăn. Khu đã tổ chức lực lượng thực hiện vệ sinh môi trường  thường xuyên thu gom, vận chuyển rác thải tại các khu vực trong di tích và tập kết đúng nơi quy định, kịp thời vận chuyển đến nơi xử lý đảm bảo cảnh quan, môi trường luôn sạch đẹp; tích cực, chủ động và tăng cường bổ sung thêm lực lượng nhằm đảm bảo công tác vệ sinh; bố trí cán bộ thường trực tại các khu vực tập trung đông người nhằm đảm bảo môi trường trong dịp lễ hội luôn văn minh, sạch đẹp, được nhân nhân và các cơ quan truyền thông đánh giá cao. Kiến trúc nội thất các đền, chùa được bố trí đầy đủ hệ thống thông gió, đảm bảo ánh sáng theo yêu cầu, có lò hóa sớ tại vị trí đảm bảo an toàn, phòng chống cháy và phù hợp với cảnh quan tại di tích; các nhà vệ sinh công cộng phù hợp với môi trường, cảnh quan, không ảnh hưởng đến di tích; bố trí thùng rác tại các khu vực trong di tích, đặc biệt là khu vực Đền, các bãi giữ xe và nơi tập trung đông người. 

Về Bảo tồn đa dạng sinh học, Khu Di tích lịch sử đền Hùng đã phối hợp với các cơ quan tiến hành điều tra thực trạng đất và toàn bộ chủng loại, động thực vật trong khu rừng cấm Đền Hùng. Kết quả phân loại được hệ thực vật Đền Hùng có: 458 loài thảo mộc thuộc 328 chi, 131 họ, trong đó có 11 loài ghi trong sách đỏ thực vật Việt Nam, có 204 loài có tác dụng làm thuốc. Hệ động vật Đền Hùng gồm 157 loài côn trùng, 95 loài động vật có xương sống trong đó có 7 loài quý hiếm cần được bảo vệ nghiêm ngặt. Kết quả điều tra trên làm cơ sở cho việc đóng biển ghi tên, nghiên cứu môi trường, sinh học và xây dựng rừng lịch sử văn hoá quốc gia Đền Hùng. Thường xuyên tổ chức thực hiện chăm sóc, bảo vệ rừng Quốc gia Đền Hùng, phát dọn vệ sinh rừng, thu gom chất dễ cháy trong khu vực rừng Quốc gia và triển khai các biện pháp gia cố, bảo vệ cây quý hiếm, trồng hàng rào bảo vệ xung quanh núi Nghĩa Lĩnh. Ban Quản lý Khu Di tích đã tổ chức trồng bổ sung các loài cây bản địa khu vực núi Nghĩa Lĩnh và núi Vặn. Trong thời gian qua, đã tiến hành trồng bổ sung 45 ha tập đoàn cây bản địa, phát động cán bộ, viên chức trong cơ quan tham gia đóng góp cây giống và đã trồng trên 2.500 cây cảnh, cây bóng mát, trên 5.000 m hàng rào cây xanh tại các khu vực trong di tích; trồng bổ sung, chăm sóc các khuôn viên vườn hoa, cây cảnh, cây bóng mát, tạo môi trường sinh thái trong Khu Di tích lịch sử Đền Hùng... Hiện nay vườn cây lưu niệm quốc gia sinh trưởng, phát triển và được bảo vệ tốt.

Với những thành tích đã đạt được, trong những năm qua, Khu di tích Lịch sử đền Hùng đã được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì (năm 2012), Cờ Thi đua của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (năm 2012) và nhiều Bằng khen của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, UBND tỉnh. Đặc biệt trong năm 2015, Khu di tích lịch sử Đền Hùng đã được vinh danh là điển hình tiên tiến về bảo vệ môi trường giai đoạn 2011 - 2015.