Ngày 08/4/2014 Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Quyết định số 47/QĐ-TNMT về việc thành lập Đoàn thanh tra việc quản lý, sử dụng đất tại 06 Dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh Phú Thọ (thuộc một số dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội) cụ thể:
1- Dự án đầu tư xây dựng nhà máy gạch bê tông Block do Công ty cổ phần đầu tư Công nghệ mới là chủ đầu tư có địa điểm thực hiện dự án tại khu Đồng Dâu, xã Cổ Tiết, huyện Tam Nông.
2- Dự án đầu tư khu du lịch sinh thái gắn với nuôi trồng thủy sản do Công ty TNHH xây dựng Hải Sơn Phú Thọ là chủ đầu tư có địa điểm thực hiện dự án tại hồ Phượng Mao, xã Phượng Mao, huyện Thanh Thủy.
3- Dự án đầu tư xây dựng nhà nghỉ dưỡng nước khoáng nóng Bảo Yên, huyện Thanh thủy do Công ty cổ phần đầu tư Thăng Long làm chủ đầu tư có địa điểm thực hiện dự án tại khu vực ao Tam Thanh, xã Bảo Yên, huyện Thanh Thủy.
4- Dự án xây dựng nhà máy gạch tuynel công nghệ mới do Công ty cổ phần Thành Hưng Phú Thọ là chủ đầu tư có địa điểm thực hiện dự án tại khu đồi Cửa Trước, xã Tân Phương, huyện Thanh Thủy.
5- Dự án xây dựng nhà máy thủy điện Thu Cúc do Công ty cổ phần đầu tư và xây lắp Sông Đà là chủ đầu tư có địa điểm thực hiện dự án tại xã Thu Cúc, huyện Tân Sơn.
6- Dự án nuôi trồng chế biến thủy sản kết hợp với phát triển du lịch văn hóa, sinh thái tại đầm hồ Chính Công, xã Chính Công, huyện Hạ Hòa do Công ty TNHH thủy sản Chân Chính là chủ đầu tư dự án.
Thực hiện quyết định trên từ ngày 18/4/2014 đến ngày 25/4/2014 Đoàn thanh tra đã tiến hành thanh tra tại 06 Dự án, quá trình thanh tra Đoàn đánh giá chung về các dự án đầu tư như sau:
Nhìn chung về hồ sơ pháp lý hoạt động của các Dự án được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép theo trình tự, thủ tục pháp luật quy định như: Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, Giấy phép đầu tư, Quyết định thành lập Công ty, Doanh nghiệp, Quyết định thu hồi và giao đất của cấp thẩm quyền cho chủ Dự án để thực hiện dự án đầu tư.
Về công tác quản lý, sử dụng đất của chủ Dự án:
Sau khi được nhà nước giao đất, cho thuê đất các chủ dự án đầu tư đã khẩn trương thực hiện việc bồi thường, giải phóng mặt bằng và quản lý diện tích đất theo mốc giới được cấp thẩm quyền giao, cho thuê.
Căn cứ Quyết định giao đất, Quyết định phê duyệt dự án của cấp có thẩm quyền đối chiếu với cam kết thực hiện dự án của chủ đầu tư được cấp có thẩm quyền phê duyệt dự án cho thấy: Khi thanh tra tại thực địa, trên diện tích đất chủ dự án được cấp thẩm quyền giao, hầu hết các chủ đầu tư Dự án sử dụng đất đều chậm tiến độ, các hạng mục công trình không được thi công theo dự án được phê duyệt. Các hạng mục chính của dự án chưa được triển khai thi công xây lắp để đưa vào sử dụng.
Đoàn thanh tra tiến hành lập biên bản đối với 06 Dự án đầu tư. Trong đó: 04 dự án vi phạm khoản 12 Điều 38 Luật Đất đai năm 2003, đủ điều kiện để nhà nước thu hồi đất vì chậm tiến độ “Tiến độ sử dụng đất chậm hơn hai mươi bốn tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư, kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất đó cho phép” . Đoàn thanh tra nhận xét, đánh giá là những dự án đầu tư sai mục đích, không triển khai thực hiện hoặc đã triển khai nhưng cầm chừng, có biểu hiện giữ đất để đầu cơ với mục đích sau này chuyển nhượng, nhưng cơ bản nhất, sâu xa nhất là nhà đầu tư không đủ năng lực về tài chính để thực hiện dự án. 02 dự án đang trong thời hạn đầu tư (chưa đủ điều kiện để thu hồi đất theo Điều 38 Luật Đất đai năm 2003) Đoàn thanh tra kiến nghị chủ dự án khẩn trương thực hiện đúng tiến độ, đúng thời hạn quy định. Chủ dự án đầu tư giải trình với Đoàn thanh tra việc chưa thực hiện đúng tiến độ dự án vì có khó khăn về tài chính, do khủng hoảng kinh tế chung và cam kết sẽ đẩy nhanh tiến độ dự án.
Kết thúc cuộc thanh tra, Trưởng Đoàn thanh tra theo Quyết định số 47/QĐ-TNMT ngày 08/4/2014 của Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường đã hoàn chỉnh báo cáo kết quả thanh tra trình Giám đốc Sở xem xét, kết luận việc quản lý sử dụng đất của 06 dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh.
Ngày 20/6/2014 Giám đốc Sở ban hành Kết luận đối với 02 Dự án không thuộc trường hợp phải thu hồi đất, thu hồi dự án đó là Dự án đầu tư xây dựng nhà máy gạch bê tông Block do Công ty cổ phần đầu tư công nghệ mới là chủ đầu tư (Kết luận số 651/KL-TNMT) vì còn trong thời hạn đầu tư, tại thực địa chủ dự án đang thực hiện tiến độ xây dựng hạng mục công trình để đưa dự án đi vào hoạt động và Dự án xây dựng nhà máy thủy điện Thu Cúc do Công ty cổ phần đầu tư và xây lắp Sông Đà là chủ đầu tư (Kết luận số 652/KL-TNMT) vì Dự án chưa có quyết định giao đất của cấp thẩm quyền.
Kết luận đối với 04 Dự án thuộc trường hợp phải thu hồi đất, thu hồi dự án là: Kết luận số 653/KL-TNMT đối với Công ty TNHH thủy sản Chân Chính; số 654/KL-TNMT đối với Công ty cổ phần Thành Hưng Phú Thọ; số 655/KL-TNMT đối với Công ty cổ phần đầu tư Thăng Long; số 656/KL-TNMT đối với Công ty TNHH xây dựng Hải Sơn Phú Thọ.
Ngày 26/6/2014 Sở Tài nguyên và Môi trường có văn bản số 360a/TTr- TNMT trình UBND tỉnh xem xét, quyết định thu hồi đất của 04 dự án trên vì chậm tiến độ.
Ngày 30/6/2014 UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1497/QĐ-UBND về việc thu hồi đất của 06 tổ chức sử dụng đất do vi phạm Luật Đất đai 2003, tổng diện tích đất thu hồi là 2.150.362,4m2, trong đó Công ty TNHH thủy sản Chân Chính bị thu hồi 1.931.253,8m2; Công ty cổ phần Thành Hưng Phú Thọ bị thu hồi 24.763,7m2; Công ty cổ phần đầu tư Thăng Long bị thu hồi diện tích 4.280,0m2; Công ty TNHH xây dựng Hải Sơn Phú Thọ 190.064,9m2.
Ngày 24 tháng 6 năm 2014 Sở Kế hoạch và Đầu tư có Tờ trình số 202/TTr-SKH&ĐT đề nghị UBND tỉnh thu hồi dự án du lịch sinh thái hồ Phượng Mao gắn với nuôi trồng thủy sản của Công ty TNHH xây dựng Hải Sơn. Sau khi xét đề nghị của Sở Kế hoạch và đầu tư ngày 03/7/2014 UBND tỉnh Phú Thọ đã ban hành Quyết định số 1525/QĐ-UBND về việc chấm dứt hoạt động dự án và thu hồi Quyết định chấp thuận đầu tư Dự án đầu tư xây dựng khu du lịch sinh thái hồ Phượng Mao gắn với nuôi trồng thủy sản của Công ty TNHH xây dựng Hải Sơn Phú Thọ.
Tại tờ trình số 236/TTr-SKH&ĐT; Tờ trình số 238/TTr- SKH&ĐT ngày 14 tháng 7 năm 2014 của Sở Kế hoạch và Đầu tư về việc thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư của Dự án nuôi trồng, chế biến thủy sản, phát triển du lịch văn hóa, sinh thái của Công ty TNHH thủy sản Chân Chính và thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư của Dự án xây dựng nhà máy gạch tuynel công nghệ mới của Công ty cổ phần Thành Hưng Phú Thọ. Sau khi xét đề nghị của Sở Kế hoạch và Đầu tư, ngày 18 tháng 7 năm 2014 UBND tỉnh Phú Thọ ban hành Quyết định số 1636/QĐ-UBND và Quyết định số 1635/QĐ-UBND thu hồi và chấm dứt hoạt động của các dự án trên.
1- Dự án đầu tư xây dựng nhà máy gạch bê tông Block do Công ty cổ phần đầu tư Công nghệ mới là chủ đầu tư có địa điểm thực hiện dự án tại khu Đồng Dâu, xã Cổ Tiết, huyện Tam Nông.
2- Dự án đầu tư khu du lịch sinh thái gắn với nuôi trồng thủy sản do Công ty TNHH xây dựng Hải Sơn Phú Thọ là chủ đầu tư có địa điểm thực hiện dự án tại hồ Phượng Mao, xã Phượng Mao, huyện Thanh Thủy.
3- Dự án đầu tư xây dựng nhà nghỉ dưỡng nước khoáng nóng Bảo Yên, huyện Thanh thủy do Công ty cổ phần đầu tư Thăng Long làm chủ đầu tư có địa điểm thực hiện dự án tại khu vực ao Tam Thanh, xã Bảo Yên, huyện Thanh Thủy.
4- Dự án xây dựng nhà máy gạch tuynel công nghệ mới do Công ty cổ phần Thành Hưng Phú Thọ là chủ đầu tư có địa điểm thực hiện dự án tại khu đồi Cửa Trước, xã Tân Phương, huyện Thanh Thủy.
5- Dự án xây dựng nhà máy thủy điện Thu Cúc do Công ty cổ phần đầu tư và xây lắp Sông Đà là chủ đầu tư có địa điểm thực hiện dự án tại xã Thu Cúc, huyện Tân Sơn.
6- Dự án nuôi trồng chế biến thủy sản kết hợp với phát triển du lịch văn hóa, sinh thái tại đầm hồ Chính Công, xã Chính Công, huyện Hạ Hòa do Công ty TNHH thủy sản Chân Chính là chủ đầu tư dự án.
Thực hiện quyết định trên từ ngày 18/4/2014 đến ngày 25/4/2014 Đoàn thanh tra đã tiến hành thanh tra tại 06 Dự án, quá trình thanh tra Đoàn đánh giá chung về các dự án đầu tư như sau:
Nhìn chung về hồ sơ pháp lý hoạt động của các Dự án được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép theo trình tự, thủ tục pháp luật quy định như: Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, Giấy phép đầu tư, Quyết định thành lập Công ty, Doanh nghiệp, Quyết định thu hồi và giao đất của cấp thẩm quyền cho chủ Dự án để thực hiện dự án đầu tư.
Về công tác quản lý, sử dụng đất của chủ Dự án:
Sau khi được nhà nước giao đất, cho thuê đất các chủ dự án đầu tư đã khẩn trương thực hiện việc bồi thường, giải phóng mặt bằng và quản lý diện tích đất theo mốc giới được cấp thẩm quyền giao, cho thuê.
Căn cứ Quyết định giao đất, Quyết định phê duyệt dự án của cấp có thẩm quyền đối chiếu với cam kết thực hiện dự án của chủ đầu tư được cấp có thẩm quyền phê duyệt dự án cho thấy: Khi thanh tra tại thực địa, trên diện tích đất chủ dự án được cấp thẩm quyền giao, hầu hết các chủ đầu tư Dự án sử dụng đất đều chậm tiến độ, các hạng mục công trình không được thi công theo dự án được phê duyệt. Các hạng mục chính của dự án chưa được triển khai thi công xây lắp để đưa vào sử dụng.
Đoàn thanh tra tiến hành lập biên bản đối với 06 Dự án đầu tư. Trong đó: 04 dự án vi phạm khoản 12 Điều 38 Luật Đất đai năm 2003, đủ điều kiện để nhà nước thu hồi đất vì chậm tiến độ “Tiến độ sử dụng đất chậm hơn hai mươi bốn tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư, kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất đó cho phép” . Đoàn thanh tra nhận xét, đánh giá là những dự án đầu tư sai mục đích, không triển khai thực hiện hoặc đã triển khai nhưng cầm chừng, có biểu hiện giữ đất để đầu cơ với mục đích sau này chuyển nhượng, nhưng cơ bản nhất, sâu xa nhất là nhà đầu tư không đủ năng lực về tài chính để thực hiện dự án. 02 dự án đang trong thời hạn đầu tư (chưa đủ điều kiện để thu hồi đất theo Điều 38 Luật Đất đai năm 2003) Đoàn thanh tra kiến nghị chủ dự án khẩn trương thực hiện đúng tiến độ, đúng thời hạn quy định. Chủ dự án đầu tư giải trình với Đoàn thanh tra việc chưa thực hiện đúng tiến độ dự án vì có khó khăn về tài chính, do khủng hoảng kinh tế chung và cam kết sẽ đẩy nhanh tiến độ dự án.
Kết thúc cuộc thanh tra, Trưởng Đoàn thanh tra theo Quyết định số 47/QĐ-TNMT ngày 08/4/2014 của Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường đã hoàn chỉnh báo cáo kết quả thanh tra trình Giám đốc Sở xem xét, kết luận việc quản lý sử dụng đất của 06 dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh.
Ngày 20/6/2014 Giám đốc Sở ban hành Kết luận đối với 02 Dự án không thuộc trường hợp phải thu hồi đất, thu hồi dự án đó là Dự án đầu tư xây dựng nhà máy gạch bê tông Block do Công ty cổ phần đầu tư công nghệ mới là chủ đầu tư (Kết luận số 651/KL-TNMT) vì còn trong thời hạn đầu tư, tại thực địa chủ dự án đang thực hiện tiến độ xây dựng hạng mục công trình để đưa dự án đi vào hoạt động và Dự án xây dựng nhà máy thủy điện Thu Cúc do Công ty cổ phần đầu tư và xây lắp Sông Đà là chủ đầu tư (Kết luận số 652/KL-TNMT) vì Dự án chưa có quyết định giao đất của cấp thẩm quyền.
Kết luận đối với 04 Dự án thuộc trường hợp phải thu hồi đất, thu hồi dự án là: Kết luận số 653/KL-TNMT đối với Công ty TNHH thủy sản Chân Chính; số 654/KL-TNMT đối với Công ty cổ phần Thành Hưng Phú Thọ; số 655/KL-TNMT đối với Công ty cổ phần đầu tư Thăng Long; số 656/KL-TNMT đối với Công ty TNHH xây dựng Hải Sơn Phú Thọ.
Ngày 26/6/2014 Sở Tài nguyên và Môi trường có văn bản số 360a/TTr- TNMT trình UBND tỉnh xem xét, quyết định thu hồi đất của 04 dự án trên vì chậm tiến độ.
Ngày 30/6/2014 UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1497/QĐ-UBND về việc thu hồi đất của 06 tổ chức sử dụng đất do vi phạm Luật Đất đai 2003, tổng diện tích đất thu hồi là 2.150.362,4m2, trong đó Công ty TNHH thủy sản Chân Chính bị thu hồi 1.931.253,8m2; Công ty cổ phần Thành Hưng Phú Thọ bị thu hồi 24.763,7m2; Công ty cổ phần đầu tư Thăng Long bị thu hồi diện tích 4.280,0m2; Công ty TNHH xây dựng Hải Sơn Phú Thọ 190.064,9m2.
Ngày 24 tháng 6 năm 2014 Sở Kế hoạch và Đầu tư có Tờ trình số 202/TTr-SKH&ĐT đề nghị UBND tỉnh thu hồi dự án du lịch sinh thái hồ Phượng Mao gắn với nuôi trồng thủy sản của Công ty TNHH xây dựng Hải Sơn. Sau khi xét đề nghị của Sở Kế hoạch và đầu tư ngày 03/7/2014 UBND tỉnh Phú Thọ đã ban hành Quyết định số 1525/QĐ-UBND về việc chấm dứt hoạt động dự án và thu hồi Quyết định chấp thuận đầu tư Dự án đầu tư xây dựng khu du lịch sinh thái hồ Phượng Mao gắn với nuôi trồng thủy sản của Công ty TNHH xây dựng Hải Sơn Phú Thọ.
Tại tờ trình số 236/TTr-SKH&ĐT; Tờ trình số 238/TTr- SKH&ĐT ngày 14 tháng 7 năm 2014 của Sở Kế hoạch và Đầu tư về việc thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư của Dự án nuôi trồng, chế biến thủy sản, phát triển du lịch văn hóa, sinh thái của Công ty TNHH thủy sản Chân Chính và thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư của Dự án xây dựng nhà máy gạch tuynel công nghệ mới của Công ty cổ phần Thành Hưng Phú Thọ. Sau khi xét đề nghị của Sở Kế hoạch và Đầu tư, ngày 18 tháng 7 năm 2014 UBND tỉnh Phú Thọ ban hành Quyết định số 1636/QĐ-UBND và Quyết định số 1635/QĐ-UBND thu hồi và chấm dứt hoạt động của các dự án trên.
Tác giả bài viết: Phạm Hữu Đạt - Thanh tra Sở