"Đất đai đang nổi lên như một vấn đề đại sự. Sửa Luật Đất đai vừa qua, chỉ tính đấu thầu dự án và đấu giá quyền sử dụng đất mới đã đem lại một nguồn thu không nhỏ cho ngân sách. Làm tốt hơn chính sách tài chính về tài nguyên, chắn chắn sẽ còn thúc đẩy phát triển kinh tế và ổn định xã hội", Bộ trưởng Vũ Văn Ninh nhấn mạnh.
Để không còn tình trạng "trôi nổi" và lãng phí tài nguyên
"Năm 2008, Bộ TN&MT tập trung sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai 2003, với 3 nội dung liên quan đến việc quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; đăng ký, lập và quản lý hồ sơ địa chính, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thị trường sử dụng đất, quản lý dịch vụ công và tài chính đất đai có liên quan tới thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, ổn định đời sống cho người dân có đất bị thu hồi". Vì vậy, Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên đề nghị Bộ Tài chính phối hợp rà soát những vướng mắc trong chính sách tài chính về đất đai hiện hành để nghiên cứu sửa đổi bổ sung. Như phương pháp xác định giá đất, điều chỉnh các khoản phí, lệ phí liên quan tới cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. "Coi việc cấp Giấy chứng nhận và lập hồ sơ địa chính là mục tiêu chính để quản lý đất đai, không nên thu quá nhiều tiền của người sử dụng đất khi làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận lần đầu. Sau khi hoàn thành việc cấp Giấy chứng nhận, các giao dịch về đất đai được thực hiện qua hệ thống quản lý của cơ quan Nhà nước, sẽ tăng thu cho ngân sách Nhà nước nhiều lần so với hiện nay".
Trong việc xây dựng chuẩn nội dung dữ liệu quốc gia về đất đai, năm 2008, Bộ TN&MT sẽ triển khai xây dựng trên phạm vi cả nước. Đề nghị nghiên cứu trích kinh phí ngân sách thu được từ dịch vụ về đất và có cơ chế hỗ trợ kinh phí để các địa phương thực hiện đo đạc, lập bản đồ địa chính dạng số và hồ sơ địa chính, nhất là ở vùng sâu vùng xa, đạt mục tiêu hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận vào năm 2010 và hoàn thành xây dựng hồ sơ địa chính vào năm 2015.
Đặc biệt về định giá tài nguyên khoáng sản, thăm dò khai thác tài nguyên khoáng sản, Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên cho rằng, trong cơ chế thị trường, cơ chế định giá tài nguyên khoáng sản cần thiết hơn bao giờ hết. "Nhằm đảm bảo môi trường cạnh tranh, công bằng giữa các doanh nghiệp, phải có cơ chế định giá tạo cơ sở quan trọng cho việc đấu thầu khai thác khoáng sản. Trước mắt có thể thí điểm đầu tư thăm dò điều tra, khảo sát kỹ để có được "mỏ sạch", mới cho đấu thầu khai thác". Xung quanh việc cung cấp, quản lý, khai thác và sử dụng dữ liệu TN&MT, theo hướng thương mại hóa số liệu sản phẩm điều tra cơ bản, Bộ TN&MT đã phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng hoàn chỉnh dự thảo Nghị định. Đang xin ý kiến các cơ quan, tổ chức và cá nhân trên website Chính phủ từ 30/10/2007 (đến hết ngày 31/12/2007). Dự kiến trình Chính phủ trong tháng 1/2008.
Tài nguyên là nguồn tài chính lớn
Bộ trưởng Vũ Văn Ninh tán thành về cơ bản những đề xuất ý kiến mà Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên nêu ra, đặc biệt là cơ chế đấu thầu mỏ cũng như đề xuất liên quan tới định giá tài nguyên khoáng sản. Nhất trí với đề nghị nâng các loại lệ phí liên quan tới bảo vệ môi trường, tài nguyên nước và có cơ chế thích hợp trong khai thác, sử dụng dữ liệu điều tra cơ bản về TN&MT.
"Về kinh phí đo đạc, lập bản đồ và hồ sơ địa chính, nếu địa phương nào không đủ kinh phí, ngân sách Trung ương có thể hỗ trợ. Thuế trước bạ có thể giảm, mức thu cũng giảm khi làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận lần đầu, sửa lệ phí nhà đất...; sẽ tạo cơ chế thích hợp để Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất và Tổ chức Phát triển quỹ đất các địa phương triển khai hiệu quả hơn”, Bộ trưởng Vũ Văn Ninh nói.
Sự phối hợp hoạt động giữa hai Bộ sẽ tiếp tục được phát huy thường xuyên và chặt chẽ hơn. Tới đây, các Vụ chức năng sẽ phối hợp đi kiểm tra việc thực hiện quy định về giá cho thuê đất ở các địa phương. Thực tế hiện nay ở nhiều địa phương, giá cho thuê đất có biểu hiện quá thấp, tiền thuê đất thu không đủ chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi thu hồi đất. Theo Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên, "cần coi đất là nguồn tài chính lớn. Các dịch vụ liên quan tới đất thời gian qua mới ở giai đoạn đầu đã đem lại nguồn thu lớn. Tới đây làm chuyên nghiệp hơn, sẽ đưa lại nguồn thu gấp hàng chục lần". Vẫn theo Bộ trưởng, khoáng sản là nguồn tài nguyên quý giá vô cùng. "Nếu không kịp thời có cơ chế tài chính thích hợp, nguồn khoáng sản của đất nước sẽ nhanh chóng cạn kiệt, cơ chế xin - cho trong khai thác mỏ hiện nay nguy hại vô cùng".
Lãnh đạo hai Bộ thống nhất sẽ khẩn trường rà soát các vướng mắc trong chính sách tài chính về TN&MT, kịp thời nghiên cứu sửa đổi, bổ sung theo hướng thị trường có quản lý của Nhà nước. "Để không còn tình trạng tài nguyên trôi nổi, vẫn có nguồn thu nhưng không thu được vào túi Nhà nước", Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên nói.
Để không còn tình trạng "trôi nổi" và lãng phí tài nguyên
"Năm 2008, Bộ TN&MT tập trung sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai 2003, với 3 nội dung liên quan đến việc quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; đăng ký, lập và quản lý hồ sơ địa chính, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thị trường sử dụng đất, quản lý dịch vụ công và tài chính đất đai có liên quan tới thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, ổn định đời sống cho người dân có đất bị thu hồi". Vì vậy, Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên đề nghị Bộ Tài chính phối hợp rà soát những vướng mắc trong chính sách tài chính về đất đai hiện hành để nghiên cứu sửa đổi bổ sung. Như phương pháp xác định giá đất, điều chỉnh các khoản phí, lệ phí liên quan tới cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. "Coi việc cấp Giấy chứng nhận và lập hồ sơ địa chính là mục tiêu chính để quản lý đất đai, không nên thu quá nhiều tiền của người sử dụng đất khi làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận lần đầu. Sau khi hoàn thành việc cấp Giấy chứng nhận, các giao dịch về đất đai được thực hiện qua hệ thống quản lý của cơ quan Nhà nước, sẽ tăng thu cho ngân sách Nhà nước nhiều lần so với hiện nay".
Trong việc xây dựng chuẩn nội dung dữ liệu quốc gia về đất đai, năm 2008, Bộ TN&MT sẽ triển khai xây dựng trên phạm vi cả nước. Đề nghị nghiên cứu trích kinh phí ngân sách thu được từ dịch vụ về đất và có cơ chế hỗ trợ kinh phí để các địa phương thực hiện đo đạc, lập bản đồ địa chính dạng số và hồ sơ địa chính, nhất là ở vùng sâu vùng xa, đạt mục tiêu hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận vào năm 2010 và hoàn thành xây dựng hồ sơ địa chính vào năm 2015.
Đặc biệt về định giá tài nguyên khoáng sản, thăm dò khai thác tài nguyên khoáng sản, Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên cho rằng, trong cơ chế thị trường, cơ chế định giá tài nguyên khoáng sản cần thiết hơn bao giờ hết. "Nhằm đảm bảo môi trường cạnh tranh, công bằng giữa các doanh nghiệp, phải có cơ chế định giá tạo cơ sở quan trọng cho việc đấu thầu khai thác khoáng sản. Trước mắt có thể thí điểm đầu tư thăm dò điều tra, khảo sát kỹ để có được "mỏ sạch", mới cho đấu thầu khai thác". Xung quanh việc cung cấp, quản lý, khai thác và sử dụng dữ liệu TN&MT, theo hướng thương mại hóa số liệu sản phẩm điều tra cơ bản, Bộ TN&MT đã phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng hoàn chỉnh dự thảo Nghị định. Đang xin ý kiến các cơ quan, tổ chức và cá nhân trên website Chính phủ từ 30/10/2007 (đến hết ngày 31/12/2007). Dự kiến trình Chính phủ trong tháng 1/2008.
Tài nguyên là nguồn tài chính lớn
Bộ trưởng Vũ Văn Ninh tán thành về cơ bản những đề xuất ý kiến mà Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên nêu ra, đặc biệt là cơ chế đấu thầu mỏ cũng như đề xuất liên quan tới định giá tài nguyên khoáng sản. Nhất trí với đề nghị nâng các loại lệ phí liên quan tới bảo vệ môi trường, tài nguyên nước và có cơ chế thích hợp trong khai thác, sử dụng dữ liệu điều tra cơ bản về TN&MT.
"Về kinh phí đo đạc, lập bản đồ và hồ sơ địa chính, nếu địa phương nào không đủ kinh phí, ngân sách Trung ương có thể hỗ trợ. Thuế trước bạ có thể giảm, mức thu cũng giảm khi làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận lần đầu, sửa lệ phí nhà đất...; sẽ tạo cơ chế thích hợp để Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất và Tổ chức Phát triển quỹ đất các địa phương triển khai hiệu quả hơn”, Bộ trưởng Vũ Văn Ninh nói.
Sự phối hợp hoạt động giữa hai Bộ sẽ tiếp tục được phát huy thường xuyên và chặt chẽ hơn. Tới đây, các Vụ chức năng sẽ phối hợp đi kiểm tra việc thực hiện quy định về giá cho thuê đất ở các địa phương. Thực tế hiện nay ở nhiều địa phương, giá cho thuê đất có biểu hiện quá thấp, tiền thuê đất thu không đủ chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi thu hồi đất. Theo Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên, "cần coi đất là nguồn tài chính lớn. Các dịch vụ liên quan tới đất thời gian qua mới ở giai đoạn đầu đã đem lại nguồn thu lớn. Tới đây làm chuyên nghiệp hơn, sẽ đưa lại nguồn thu gấp hàng chục lần". Vẫn theo Bộ trưởng, khoáng sản là nguồn tài nguyên quý giá vô cùng. "Nếu không kịp thời có cơ chế tài chính thích hợp, nguồn khoáng sản của đất nước sẽ nhanh chóng cạn kiệt, cơ chế xin - cho trong khai thác mỏ hiện nay nguy hại vô cùng".
Lãnh đạo hai Bộ thống nhất sẽ khẩn trường rà soát các vướng mắc trong chính sách tài chính về TN&MT, kịp thời nghiên cứu sửa đổi, bổ sung theo hướng thị trường có quản lý của Nhà nước. "Để không còn tình trạng tài nguyên trôi nổi, vẫn có nguồn thu nhưng không thu được vào túi Nhà nước", Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên nói.
Tác giả bài viết: Thanh Như