Trong chăn nuôi việc vệ sinh, sát trùng chuồng trại là việc rất cần thiết. Trên thực tế hiện nay chăn nuôi ở nước ta bệnh dịch trên gia súc, gia cầm diễn biến rất phức tạp gây thiệt hại rất lớn cho ngành chăn nuôi nói chung và các hộ chăn nuôi nói riêng. Các mầm bệnh (là các vi sinh vật gây bệnh) có sẵn trong môi trường sống của vật nuôi và có thể bùng phát thành dịch bệnh nếu gặp điều kiện môi trường thích hợp. Nhưng chúng cũng dễ bị tiêu diệt khi gặp điều kiện bất lợi. Do đó để tiêu diệt mầm bệnh trong môi trường, ngăn chặn lây lan dịch bệnh chúng ta cần phải vệ sinh sát trùng chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi.
Để đạt được hiệu quả cao, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Quảng Xương hướng dẫn các bước thực hiện vệ sinh, sát trùng chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi như sau:
1. Nguyên tắc vệ sinh, sát trùng:
- Phải luôn luôn làm sạch tất cả phân và các chất bẩn. Khi có phân là có vi sinh vật gây bệnh, đặc biệt là Salmonella.
- Chỉ dùng thuốc sát trùng sau khi đã làm sạch bề mặt.
- Phải để khô hoàn toàn vì vi sinh vật gây bệnh không thể sống trong môi trường khô.
2. Quy trình vệ sinh, sát trùng:
Bước 1 - Làm sạch chất hữu cơ trước khi rửa:
Hầu hết các thuốc sát trùng không có tác dụng diệt khuẩn nếu dụng cụ được sát trùng không sạch sẽ. Đất, rơm, trấu, sữa, máu, phân gây bất hoạt thuốc sát trùng. Trước khi rửa bằng nước cần dùng chổi, xẻng hoặc các dụng cụ thích hợp làm sạch các chất hữu cơ bám trên nền chuồng, tường chuồng, trên bề mặt các dụng cụ chăn nuôi…
Bước 2 - Rửa sạch bằng nước:
Sau khi vệ sinh cơ học các chất hữu cơ tiến hành rửa sạch bằng nước. Đối với dụng cụ, sàn, vách ngăn… bị chất bẩn bám chặt bề mặt lâu ngày, cần ngâm nước 1-3 ngày trước khi rửa. Đối với một số chỗ khó rửa (các góc, khe …), phải dùng vòi xịt áp suất cao bằng hơi.
Bước 3 - Tẩy bằng xà phòng, nước vôi hoặc thuốc tẩy:
Dùng nước xà phòng, nước vôi 30% hoặc thuốc tẩy rửa để phun, dội rửa lên nền hoặc ngâm các dụng cụ chăn nuôi.
Bước 4 - Sát trùng bằng thuốc sát trùng:
Dùng thuốc sát trùng với liều lượng phù hợp. Cần kiểm tra pH nguồn nước trước khi pha loãng. Không được dùng nước cứng để pha thuốc sát trùng vì sẽ làm giảm hoặc làm mất tác dụng của thuốc sát trùng. Dùng nước có nhiệt độ phù hợp để pha loãng thuốc
Lưu ý: thời hạn dùng thuốc và thời hạn dùng dung dịch thuốc sát trùng đã pha loãng. Cần đảm bảo đủ thời gian cho thuốc tiếp xúc với dụng cụ được sát trùng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Khi phun thuốc sát trùng, phải mặc quần áo bảo hộ lao động.
Bước 5 - Để khô:
Sau khi khử trùng bằng thuốc, cần phải để khô dụng cụ và trang thiết bị. Với chuồng nuôi, thời gian để khô trước khi thả gia súc, gia cầm vào là 1-2 ngày, không được để khô dưới 12 giờ.
Mỗi loại thuốc sát trùng khác nhau có tác dụng khác nhau, hiệu quả khác nhau, giá thành khác nhau. Vì vậy, việc lựa chọn thuốc sát trùng cũng là một chỉ tiêu quan trọng quyết định đến hiệu quả sử dụng cũng như hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi.
Đối với chuồng nuôi không có gia súc nên dùng các thuốc có hoạt tính cao như Fóc môn, thuốc tím hoặc dùng vôi... vừa có tác dụng mạnh, vừa rẻ tiền.
Đối với chuồng nuôi có gia súc cần dùng các thuốc có thành phần Iodine như Han-iodine, Phar-iodine... để tránh gây hại cho vật nuôi.

Hướng dẫn các biện pháp phòng, chống rét cho đàn vật nuôi
Hiện tại, thời tiết đã trở rét và khả năng xảy ra rét đậm, rét hại trên diện rộng kéo dài. Nhiệt độ thấp nhất về đêm và sáng ở vùng đồng bằng phổ biến từ 8-110C. Do đó, người dân cần tích cực, chủ động trong việc phòng, chống rét cho đàn vật nuôi để hạn chế thấp nhất thiệt hại từ tác động của thời tiết gây ra.
Để kịp thời ứng phó với các đợt rét đậm, rét hại, phòng chống rét cho đàn vật nuôi, Chi cục Chăn nuôi và Thú y hướng dẫn bà con chăn nuôi thực hiện một số biện pháp phòng, chống rét cho vật nuôi như sau:
Về chuồng trại phải đựợc che chắn tránh gió lùa. Dùng bạt, bao ni lông, phên nứa để quây xung quanh chuồng. Tuy nhiên không nên che kín, chỉ che qua chiều cao của con vật, khoảng từ 1,8-2 m. Nền chuồng phải lót rơm, rạ , lá khô, chuẩn bị trấu, củi để đốt sưởi. Đối với trâu bò nên dùng bao tải, tấm chăn để làm áo choàng chống rét Vệ sinh chuồng trại: Chuồng trại phải đảm bảo vệ sinh sạch sẽ, cần thường xuyên quét dọn vệ sinh chuồng trại. Định kỳ phun thuốc khử trùng từ 2-3 tuần một lần để tăng cường việc vệ sinh tiêu độc khử trùng. Có thể sử dụng một số loại thuốc sát trùng như Benkocid, Virkon, HanIotdin, Farm Fluid…Khi sử dụng phải chú ý tuân theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất.
Về chăm sóc nuôi dưỡng đối với gia cầm: Thực hiện tốt quy trình úm cho gia cầm nhỏ, lưu ý đối với các giống gà mọc lông chậm hoặc ít lông (gà chọi, gà Mía, Đông Tảo,…) khả năng chịu lạnh kém cần có biện pháp chống rét thích hợp (che chắn chuồng tránh gió lùa trực tiếp, tăng nguồn nhiệt bằng cách bổ sung thêm bóng điện, bóng hồng ngoại; Không thả gia cầm ra vườn, đối trong những ngày có rét đậm, rét hại,…). Cho gia cầm uống nước ấm, bổ sung chất điện giải, B. comlex, men tiêu hóa nhằm nâng cao sức đề kháng vật nuôi.
Về chăm sóc nuôi dưỡng đối với lợn, nên có chuồng úm đối với lợn con theo mẹ. Không cọ rửa chuồng hoặc tắm cho lợn vào những ngày mưa rét nhiệt độ xuống dưới 120C. Cung cấp khẩu phần ăn đảm bảo đầy đủ, cân đối chất dinh dưỡng đối với từng đối tượng lợn, giai đoạn nuôi. Cho uống đủ nước sạch, bổ sung thêm các Vitamin tổng hợp, men tiêu hoá trộn vào nước uống, thức ăn.
Đối với trâu, bò, cung cấp đủ thức ăn thô xanh cho trâu bò, với định mức bằng 10% trọng lượng cơ thể. Ví dụ bò nặng 300 kg, cần cho bò ăn 30 kg cỏ xanh một ngày. Đồng thời bổ sung thêm 0,5-1kg thức ăn tinh/con/ngày (bột ngô, bột sắn, cám gạo,.. để trâu bò có đủ năng lượng chống rét. Đối với những ngày rét đậm cần đun nước ấm cho trâu bò uống, bổ sung thêm muối ăn với định lượng 5gam/100kg trọng lượng cơ thể nhằm tăng khả năng trao đổi chất và nâng cao sức đề kháng cơ thể. Cung cấp thức ăn xanh ủ chua cho trâu bò như ủ chua cỏ voi, VA06, thân cây ngô,.. với lượng 7-10 kg/ngày, kết hợp ăn thêm cỏ xanh, rơm nhằm nâng cao tỷ lệ tiêu hóa và đảm bảo sức khỏe cho đàn trâu bò trong mùa rét. Ngoài các biện pháp nêu trên bà con cần đẩy mạnh công tác phòng bệnh như thực hiện tốt công tác vệ sinh tiêu độc khử trùng chuồng trại, tiêm đầy đủ các loại vacxin theo hướng dẫn của cơ quan thú y. Hàng ngày theo dõi tình trạng đàn vật nuôi để phát hiện, xử lý kịp thời những con có dấu hiệu bất thường do đói, rét, dịch bệnh.
Về thời điểm chăn thả, bà con cần thường xuyên theo dõi bản tin dự báo thời tiết để có kế hoạch phòng, chống rét cho trâu bò đạt hiệu quả cao. Tốt nhất những ngày gió rét dưới 12 độ C thì nên giữ gia súc ở tại chuồng, không nên cho đi chăn thả.

Dịp cuối năm, nhu cầu về các loại thực phẩm, trong đó có thịt gia súc, gia cầm, trứng các loại sẽ cao hơn các giai đoạn khác trong năm. Để bảo đảm nguồn cung thực phẩm, ổn định thị trường cho người tiêu dùng, ngành nông nghiệp đã có nhiều giải pháp để tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh tái đàn vật nuôi.

Xuất phát từ nhu cầu sản xuất, đặc biệt là ở vùng cận đô thị về chăn nuôi đối tượng có giá trị cao. Năm 2021 - 2022, Trung tâm Khuyến nông Phú Thọ đã triển khai thực hiện mô hình “Nuôi lợn rừng lai sinh sản” tại 02 điểm: xã Kim Đức, thành phố Việt Trì và xã Tiên Kiên, huyện Lâm Thao quy mô nông hộ, chăn nuôi theo phương thức bán chăn thả, đảm bảo an toàn dịch bệnh, vệ sinh môi trường.

Để đáp ứng được nhu cầu của khách hàng thì việc sản xuất thực phẩm theo hướng hữu cơ, sản xuất thực phẩm sạch là xu hướng tất yếu theo yêu cầu của xã hội, của người tiêu dùng...

Tình hình bệnh dại trên người

Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, từ năm 2022 đến nay trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đã có 02 người tử vong vì bệnh Dại (01 ca tại xã Trị Quận, huyện Phù Ninh và 01 ca tại xã Xuân Đài, huyện Tân Sơn). Nguyên nhân do sau khi bị chó dại cắn, bệnh nhân đã chủ quan, không đến các Trung tâm Y tế điều trị dự phòng bệnh Dại. Cùng với đó, toàn tỉnh có gần 5 nghìn người bị phơi nhiễm bệnh Dại được điều trị tại các Trung tâm Y tế cấp huyện.

Theo thống kê, hiện nay tổng đàn chó của toàn tỉnh khoảng 249.400 con, tập trung chủ yếu ở khu vực nông thôn. Điều đáng nói là do thói quen, Khoảng 80% số chó nói trên đều thả rông, không đeo rọ mõm, không xích giữ, không có người dắt theo khi đưa chó ra nơi công cộng, quy định của Luật Thú y năm 2016 và các Nghị định của Chính phủ. Nhiều trường hợp bị chó dại cắn dẫn đến tử vong, nhiều vụ tai nạn do chó thả rông gây ra để lại thương tật đáng tiếc cho người dân.

Lựa chọn đối tượng phù hợp, có lợi thế tại địa phương để đầu tư mở rộng quy mô sản xuất theo hướng gia trại, trang trại, thay thế canh tác ruộng nhỏ, manh mún sản xuất hiệu quả thấp bằng cách dồn đổi, hoán đổi ruộng đất thành vùng tập trung có diện tích quy mô lớn để sản xuất

Bệnh phát cước chân hay gọi là bệnh cước chân ở trâu bò, đây là một dạng tổn thương cơ do nhiệt độ thấp. Bệnh có thể phát sinh ở mọi lứa tuổi trâu bò nhưng tập trung nhiều vào những trâu bò non và trâu bò già. Bệnh không gây tỷ lệ chết cao nhưng gây đau đớn và ảnh hưởng lớn đến quá trình sản xuất.

 Hiện nay thời tiết đang là lúc giao mùa, khí hậu có biến đổi thất thường, mưa phùn, độ ẩm cao là môi trường thuận lợi cho dịch bệnh bùng phát, lây lan trên đàn vật nuôi nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời cũng rất dễ phát sinh thành dịch do mầm bệnh (vi khuẩn, virut), có điều kiện thuận lợi để sinh sôi nảy nở, phát tán nhanh qua không khí, qua gió, qua thức ăn nước uống, vật dụng chuồng. Để đảm bảo phòng chống dịch bệnh cho đàn vật nuôi khi thời tiết giao mùa, người chăn nuôi cẩn thực hiện tốt các biện pháp như sau: