Phú Thọ tìm giải pháp khai thác hiệu quả các công trình nước sạch nông thôn
Chia sẻ:
Công trình cấp nước sinh hoạt xã Phương Xá có tổng giá trị đầu tư 1,3 tỷ đồng, đưa vào khai thác năm 2001, được đánh giá là một trong những công trình phát huy hiệu quả tốt không chỉ của huyện Cẩm Khê mà của cả tỉnh Phú Thọ. Công trình do HTX điện, nước Phương Xá quản lý và khai thác, đang cấp nước thường xuyên cho hơn 500 hộ dân trong xã.
Chủ nhiệm HTX Trần Bình Thuận cho biết: Ðây là công trình cấp nước bằng bơm dẫn gồm các máy bơm hút, bơm đẩy, giếng khoan, giàn mưa, các bể lắng, lọc, chứa và 11 km đường ống kết nối tới các hộ dân dùng nước. Tổ nước có ba công nhân đều được bồi dưỡng nghiệp vụ, đủ khả năng quản lý, vận hành công trình, khắc phục được các hỏng hóc và sự cố thông thường.
Với thu nhập bình quân hơn một triệu đồng/người/ tháng, các công nhân tổ nước đều yên tâm gắn bó với công việc. Nhờ chất lượng nước và dịch vụ bảo đảm nên các hộ dân hài lòng với giá nước 2.700 đồng/m3, số hộ ký hợp đồng dùng nước ổn định ở mức cao.
Kỹ sư Vũ Quốc Tuấn, Giám đốc Trung tâm Nước sinh hoạt và Vệ sinh môi trường nông thôn (Trung tâm NSH và VSMTNT) Phú Thọ cho biết: Gần 10 năm qua, Chương trình mục tiêu Quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn đã góp phần quan trọng cung cấp, nâng cao chất lượng nước sinh hoạt cho nhân dân vùng sâu, vùng xa, xã khó khăn về nguồn nước.
Ðến nay, Phú Thọ có 126 công trình cấp nước tập trung được xây dựng bằng nhiều nguồn vốn khác nhau, trong đó có 92 công trình tự chảy, 34 công trình sử dụng bơm dẫn, được phân bố ở 11 huyện; ước tính khoảng 69% dân số khu vực nông thôn đã được sử dụng nước sinh hoạt đạt tiêu chuẩn hợp vệ sinh.
Theo đánh giá của cơ quan chức năng, nhìn chung các công trình sau khi hoàn thành bảo đảm chất lượng, yêu cầu thiết kế. Sau khi bàn giao cho các đơn vị quản lý, khai thác, phần lớn các công trình đều phát huy được tác dụng. Kết quả khảo sát mới đây cho thấy ở 92 công trình cấp nước tự chảy có 72 công trình hoạt động có hiệu quả, việc quản lý, vận hành bước đầu được thực hiện khá tốt, các hư hỏng được khắc phục kịp thời, nước cấp không bị gián đoạn.
Sau khi nhận bàn giao, chính quyền cơ sở đều giao công trình cho các khu hành chính quản lý, các khu hành chính cử ra tổ vận hành từ hai đến ba người. Các công trình cấp nước bơm dẫn chủ yếu được xây dựng tại các xã đông dân cư khu vực trung du, đồng bằng và ven sông. Việc quản lý khai thác được tổ chức theo hai mô hình chủ yếu: HTX dịch vụ, hoặc UBND xã trực tiếp quản lý. Các đơn vị quản lý, khai thác công trình phải tự hạch toán thu chi. Giá bán nước tại một số công trình hiện nay từ 1.500 đến 3.000 đồng/m3.
Ðể nâng cao hiệu quả hoạt động các công trình, Trung tâm NSH và VSMTNT mở nhiều lớp tập huấn kiến thức, nghiệp vụ cho cán bộ xã và các đơn vị trực tiếp quản lý khai thác công trình, kết hợp tham quan học hỏi kinh nghiệm tỉnh bạn; cử cán bộ xuống tận công trình hướng dẫn công nhân vận hành, sửa chữa, bảo dưỡng công trình. Ðồng thời phối hợp chính quyền xã, tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân về sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh, tham gia bảo vệ môi trường, bảo vệ rừng đầu nguồn.
Ngoài ra, hầu hết các đơn vị khai thác các công trình chưa có quy chế sử dụng nước, người cung cấp và người sử dụng nước đều chưa thực hiện trên cơ sở hợp đồng. Ðây là nguyên nhân chính dẫn đến việc không kiểm soát được nước sử dụng và không có nguồn kinh phí để sửa chữa, duy trì hoạt động của công trình, dẫn đến hoạt động cầm chừng, chất lượng dịch vụ kém, số hộ dùng nước giảm mạnh, bình quân tỷ lệ sử dụng nước của các công trình bơm dẫn mới đạt hơn 50% công suất thiết kế.
Ðể khắc phục những bất cập trên, Phú Thọ đã đưa ra nhiều giải pháp tuyên truyền nâng cao ý thức, trách nhiệm của người dân về nước sạch, huy động kinh phí duy trì hoạt động, phối hợp giữa các cấp các ngành liên quan. UBND tỉnh ra Quyết định 1441 quy định cụ thể việc quản lý, vận hành các công trình nước sạch nông thôn.
Các đơn vị trực tiếp khai thác công trình phải tìm cách nâng cao thu nhập cho công nhân cấp nước để họ gắn bó với công việc, coi đây là nghề chính của mình. Ðồng thời, Trung tâm NSH và VSMTNT cũng cần đẩy mạnh hơn nữa việc tuyên truyền ý thức sử dụng nước hợp vệ sinh và bảo vệ công trình sâu rộng hơn nữa trong các tầng lớp nhân dân để các công trình đã xây dựng bền vững và hoạt động hiệu quả.
Chủ nhiệm HTX Trần Bình Thuận cho biết: Ðây là công trình cấp nước bằng bơm dẫn gồm các máy bơm hút, bơm đẩy, giếng khoan, giàn mưa, các bể lắng, lọc, chứa và 11 km đường ống kết nối tới các hộ dân dùng nước. Tổ nước có ba công nhân đều được bồi dưỡng nghiệp vụ, đủ khả năng quản lý, vận hành công trình, khắc phục được các hỏng hóc và sự cố thông thường.
Với thu nhập bình quân hơn một triệu đồng/người/ tháng, các công nhân tổ nước đều yên tâm gắn bó với công việc. Nhờ chất lượng nước và dịch vụ bảo đảm nên các hộ dân hài lòng với giá nước 2.700 đồng/m3, số hộ ký hợp đồng dùng nước ổn định ở mức cao.
Kỹ sư Vũ Quốc Tuấn, Giám đốc Trung tâm Nước sinh hoạt và Vệ sinh môi trường nông thôn (Trung tâm NSH và VSMTNT) Phú Thọ cho biết: Gần 10 năm qua, Chương trình mục tiêu Quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn đã góp phần quan trọng cung cấp, nâng cao chất lượng nước sinh hoạt cho nhân dân vùng sâu, vùng xa, xã khó khăn về nguồn nước.
Ðến nay, Phú Thọ có 126 công trình cấp nước tập trung được xây dựng bằng nhiều nguồn vốn khác nhau, trong đó có 92 công trình tự chảy, 34 công trình sử dụng bơm dẫn, được phân bố ở 11 huyện; ước tính khoảng 69% dân số khu vực nông thôn đã được sử dụng nước sinh hoạt đạt tiêu chuẩn hợp vệ sinh.
Theo đánh giá của cơ quan chức năng, nhìn chung các công trình sau khi hoàn thành bảo đảm chất lượng, yêu cầu thiết kế. Sau khi bàn giao cho các đơn vị quản lý, khai thác, phần lớn các công trình đều phát huy được tác dụng. Kết quả khảo sát mới đây cho thấy ở 92 công trình cấp nước tự chảy có 72 công trình hoạt động có hiệu quả, việc quản lý, vận hành bước đầu được thực hiện khá tốt, các hư hỏng được khắc phục kịp thời, nước cấp không bị gián đoạn.
Sau khi nhận bàn giao, chính quyền cơ sở đều giao công trình cho các khu hành chính quản lý, các khu hành chính cử ra tổ vận hành từ hai đến ba người. Các công trình cấp nước bơm dẫn chủ yếu được xây dựng tại các xã đông dân cư khu vực trung du, đồng bằng và ven sông. Việc quản lý khai thác được tổ chức theo hai mô hình chủ yếu: HTX dịch vụ, hoặc UBND xã trực tiếp quản lý. Các đơn vị quản lý, khai thác công trình phải tự hạch toán thu chi. Giá bán nước tại một số công trình hiện nay từ 1.500 đến 3.000 đồng/m3.
Ðể nâng cao hiệu quả hoạt động các công trình, Trung tâm NSH và VSMTNT mở nhiều lớp tập huấn kiến thức, nghiệp vụ cho cán bộ xã và các đơn vị trực tiếp quản lý khai thác công trình, kết hợp tham quan học hỏi kinh nghiệm tỉnh bạn; cử cán bộ xuống tận công trình hướng dẫn công nhân vận hành, sửa chữa, bảo dưỡng công trình. Ðồng thời phối hợp chính quyền xã, tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân về sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh, tham gia bảo vệ môi trường, bảo vệ rừng đầu nguồn.
Ngoài ra, hầu hết các đơn vị khai thác các công trình chưa có quy chế sử dụng nước, người cung cấp và người sử dụng nước đều chưa thực hiện trên cơ sở hợp đồng. Ðây là nguyên nhân chính dẫn đến việc không kiểm soát được nước sử dụng và không có nguồn kinh phí để sửa chữa, duy trì hoạt động của công trình, dẫn đến hoạt động cầm chừng, chất lượng dịch vụ kém, số hộ dùng nước giảm mạnh, bình quân tỷ lệ sử dụng nước của các công trình bơm dẫn mới đạt hơn 50% công suất thiết kế.
Ðể khắc phục những bất cập trên, Phú Thọ đã đưa ra nhiều giải pháp tuyên truyền nâng cao ý thức, trách nhiệm của người dân về nước sạch, huy động kinh phí duy trì hoạt động, phối hợp giữa các cấp các ngành liên quan. UBND tỉnh ra Quyết định 1441 quy định cụ thể việc quản lý, vận hành các công trình nước sạch nông thôn.
Các đơn vị trực tiếp khai thác công trình phải tìm cách nâng cao thu nhập cho công nhân cấp nước để họ gắn bó với công việc, coi đây là nghề chính của mình. Ðồng thời, Trung tâm NSH và VSMTNT cũng cần đẩy mạnh hơn nữa việc tuyên truyền ý thức sử dụng nước hợp vệ sinh và bảo vệ công trình sâu rộng hơn nữa trong các tầng lớp nhân dân để các công trình đã xây dựng bền vững và hoạt động hiệu quả.
Tác giả bài viết: V.Anh