Gia đình ông Phí Mạnh Tân ở khu 2, xã Ninh Dân, huyện Thanh Ba có nuôi
một cặp Gấu ngựa đã thành công trong việc cho Gấu sinh sản và nuôi dưỡng cá thế
Gấu con sinh ra phát triển tốt.

Có niềm đam mê khác hẳn nhiều người, ông Tân đã lựa chọn cho mình một đối
tượng vật nuôi là động vật hoang dã được đánh giá là đặc biệt nguy hiểm với con
người: Nuôi nhốt Gấu ngựa trong gia đình. Ông Tân đã bắt tay vào nghề nuôi Gấu
từ những năm đầu 2.000, sau nhiều năm nuôi dưỡng, kiến thức và kinh nghiệm còn
hạn chế về cách nuôi thuần loài động vật hoang dã này gia đình ông Tân gặp
không ít khó khăn: từ việc làm chuồng nuôi nhốt, chi phí thức ăn, công nuôi dưỡng
đến bảo vệ Gấu con sau khi được sinh ra để không bị Gấu bố ăn thịt… thất bại đã
có khi Gấu mẹ sinh con ra bị Gấu bố ăn thịt con. Bằng thực tiễn và những kinh
nghiệm được học hỏi ở nhiều nơi về kỹ thuật nuôi dưỡng Gấu sinh sản, với niềm
say mê đối với loài động vật này, ông Tân đã thành công trong việc nuôi dưỡng Gấu
ngựa sinh sản trong môi trường nuôi nhốt, hiện cặp Gấu ngựa này đã sinh được 03
con, gấu con đang được nuôi dưỡng chăm sóc tốt, các cá thể gấu phát triển khoẻ
mạnh.

          Từ khi nhà nước có chủ trương gắn chíp
điện tử cho những cá thể Gấu nuôi trong các gia đình nuôi Gấu để theo dõi và quản
lý. Gia đình ông Tân đã được các cán bộ Chi cục Kiểm lâm Phú Thọ và hạt Kiểm
lâm Thanh Ba tuyên truyền về chủ trương, chính sách của nhà nước, gia đình ông
đã chấp hành và gấu của ông đã được gắn chíp năm 2005 và mở sổ theo dõi sự sinh
trưởng, phát triển của gấu (01 gấu cái mã số chíp 00-068A-69E1; 01 gấu đực mã số
chíp 00-068A-AB49) hai cá thể gấu này là giống Gấu ngựa có tên khoa học Ursus thibetanus (Gấu ngựa là một trong hai loài gấu ở Việt Nam: Gấu chó
và Gấu ngựa), cả 2 loài  Gấu này được bảo vệ theo Nghị định số 32/NĐ-CP của Chính Phủ. Gấu được
liệt kê trong danh sách các loài động, thực vật nguy cấp có nguy cơ tuyệt
chủng đang được bảo vệ đặc biệt.

          Trong tỉnh Phú Thọ hiện có 05 hộ gia đình
nuôi nhốt gấu thuộc các huyện Thanh Ba, Lâm Thao, Yên Lập... tổng số có 14 cá
thể gấu. Thực hiện chủ trương của nhà nước, các qui định của pháp luật, Chi cục
Kiểm lầm Phú Thọ đã tuyên truyền tới các hộ gia đình nuôi nhốt gấu cách chăm
sóc, vệ sinh môi trường, đặc biệt chuồng trại phải đảm bảo an toàn cho người và
vật nuôi. Trước đây các gia đình nuôi gấu rút mật gấu bán thu lợi nhuận, làm ảnh
hưởng đến sức khỏe của gấu cũng như người dân bỏ tiền ra mua mật gấu song không
có hiệu quả như quảng cáo của người bán. Với sự tuyên truyền của cơ quan chức
năng, sự vào cuộc của các cấp chính quyền, các hộ nuôi nhốt gấu đã không hút mật
gấu, có gia đình nào cố tình hút mật gấu thì cũng không bán được (do nhân dân
đã biết mật gấu mà các hộ nuôi nhốt bán không có tác dụng), chính vì vậy các hộ
nuôi gấu gặp nhiều khó khăn về kinh phí (gấu ăn rất khỏe) vì vậy 1 số cá thể gấu
đã chết bởi không được  chăm sóc đầy đủ.

Với sở thích và yêu động vật, đặc biệt loài Gấu ngựa của các thành viên
gia đình ông Tân nên cặp Gấu ngựa của gia đình
được chăm sóc nuôi dưỡng rất cẩn thận. Việc nuôi Gấu ngựa là sở thích và niềm
vui nên gia đình ông Tân không có ý định khai thác mật, và ông cũng hiểu việc sử
dụng mật gấu không có lợi như mọi người vẫn lầm tưởng. Bằng kinh nghiệm học hỏi
được ông Tân cho biết: Nuôi Gấu không được hút mật, nếu động vào túi mật thì Gấu
cái cũng như gấu đực  sẽ “tịt hẳn” không
sinh sản được. Đã trải qua vài lần thất bại khi Gấu đẻ, Gấu mẹ sau khi sinh con
ra gấu con bị Gấu bố ăn thịt hoặc bị chết. Ông và các thành viên trong gia đình
đã tự tìm hiểu về cách chăm sóc gấu con. Đến năm 2014 niểm vui đã đến với gia
đình ông, cặp Gấu ngựa bố mẹ lại mang bầu và  con sinh ra 02 Gấu con rất khỏe mạnh (Vì gấu
không ngủ đông, nên chúng có thể sinh đẻ quanh năm).

          Bằng vốn kiến thức học được,
ngay từ khi biết biết Gấu mẹ có bầu, ông  Tân đã tách ngay Gấu bố sang chuồng khác (gấu
bố sẽ ăn thịt gấu con ngay sau khi sinh ra nếu gấu mẹ bảo vệ con không tốt, đây
là tập tính của loài gấu). Gấu mẹ sinh ra 02 gấu con được gia đình ông Tân chăm
sóc nuôi dưỡng rất tốt: cho Gấu mẹ ăn cháo xương, cháo thịt, bí đỏ, cà chua,
rau muống... để đảm bảo có đủ sữa cho gấu con bú; Gấu con được uống thêm sữa
bò, ăn thêm cháo... Ngày cũng như đêm gia đình ông cử người trông nom, chăm sóc
đến nay 02 chú gấu này đã nặng khoảng 
30kg - 40 kg, phát triển tốt. Tháng 3 năm 2016 gấu mẹ lại sinh tiếp 01 gấu
đực con hiện nay gấu nặng khoảng 8kg.

          Gấu ngựa của gia đình ông
Tân sinh sản rất tốt, bằng lòng yêu mến, sự chăm sóc nuôi dưỡng tốt của cả gia
đình mà những cá thể gấu nuôi nhốt vẫn khỏe mạnh, vẫn sinh sôi. Để Gấu ngựa nói
riêng các loài gấu nói chung không bị tuyệt chủng trong tương lai, rất cần sự
quan tâm của các cấp các ngành, đặc biệt có sự hỗ trợ từ các nhà khoa học để việc
bảo tồn và phát triển loài động vật hoang dã Gấu ngựa cho thế hệ mai sau.