Theo dự báo của
Trung tâm khí tượng Thủy văn Trung ương, mùa đông năm nay có nhiều đợt rét đậm,
rét hại kéo dài xảy ra; Khi nhiệt độ xuống thấp dưới 12⁰C cộng với
việc chăm sóc, nuôi dưỡng không tốt là điều kiện thuận lợi để phát sinh dịch
bệnh, đói, rét cho đàn trâu, bò và làm cho trâu, bò dễ mắc bệnh cước chân.

Bệnh cước chân ở trâu bò xảy ra khi hệ thống mao mạch ở chân trâu, bò bị
tắc nghẽn dẫn đến hiện tượng phù nề xung quanh móng chân, bàn chân, cổ chân làm
cho trâu bò đau đớn không đi lại được, ảnh hưởng đến sức cày kéo.

* Nguyên nhân: Khi thời tiết giá
lạnh, thường có băng giá, sương muối, cộng với nền chuồng ẩm, ướt, lầy thụt mất
vệ sinh; Trâu, bò phải đứng và nằm trong chuồng nuôi với thời gian dài sẽ làm
cho chân trâu, bò bị tê cóng, hệ thống mao mạch ở chân bị co lại gây trở ngại
cho việc lưu thông máu. Nếu thời tiết tiếp diễn lạnh kéo dài từ 3 - 5 ngày thì
hệ thống mao mạch ở chân trâu, bò bị tắc nghẽn dẫn đến hiện tượng cước chân.

* Triệu chứng của
bệnh cước chân ở trâu bò:

- Chân bị sưng nhẹ
làm cho con vật đi lại chậm chạp, khập khiễng. Nếu không được điều trị kịp
thời, chân sẽ có biểu hiện phù nề, sưng tấy, nhiều vết tím đỏ, hoặc có vết nứt
da, rỉ nước màu vàng.

- Hệ thống mao
mạch ở vùng bàn chân bị tắc làm cho vùng da xung quanh móng và bàn chân bị hoại
tử, nhiễm trùng làm cho trâu bò đau đớn, không đứng dậy và đi lại được; Một số
con bị què, nằm tại chỗ.

* Phòng bệnh:

- Chuồng trại: Gia
cố, tu sửa, đảm bảo chuồng trại đủ ấm, cao ráo, sạch sẽ, không bị gió lùa, mưa
hắt làm ẩm ướt nền chuồng. Dự trữ chất đốt: củi, trấu, mùn cưa….để sưởi ấm cho
trâu, bò (lưu ý khi đốt cần có ống khói ra ngoài để tránh trâu bò bị ngạt).

- Tăng cường công
tác chăm sóc, nuôi dưỡng:

+ Bổ sung thêm
tinh bột (cám gạo, ngô, khoai, sắn) với lượng 0,5g/1kg thể trọng và muối ăn với
lượng 5g/100kg thể trọng hòa với nước ấm cho uống.

+ Có biện pháp chế biến, dự trữ thức ăn cho trâu, bò
khi thức ăn thô xanh khan hiếm như: trồng cỏ, trồng ngô, khoai lang dày trên diện tích đất không sử dụng hoặc
dự trữ rơm khô, cỏ khô, thức ăn ủ urê, thức
ăn ủ chua (lá sắn, dây khoai lang,...) để làm thức ăn cho trâu bò trong mùa
đông.

+ Không chăn thả và bắt trâu, bò làm việc vào những ngày rét đậm, rét hại nhiệt độ dưới 15⁰C; dùng bao tải gai, vải bạt hoặc quần áo cũ để làm
áo ấm cho trâu bò.

+ Tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm
như: vắc xin lở mồm long móng, tụ huyết trùng …Định kỳ vệ sinh, khử trùng tiêu
độc chuồng trại, môi trường chăn nuôi 01 lần/ tuần.

* Điều trị:

- Rửa sạch, lau
khô chân cho trâu, bò. Dùng gừng hoặc riềng giã nhỏ, sao nóngcho vào túi
vải trườm vào chỗ sưng để tan máu tụ nhằm lưu thông mạch máu trở lại, ngày
trườm 02 lần.

- Nếu chỗ cước đã
nhiễm trùng phải rửa sạch bằng dung dịch thuốc tím 1% sau đó rắc bột Tetracyclin
hoặc Sunfamid. Nếu chân đã có những tổ chức hoại tử thì cần cắt bỏ sau đó mới
điều trị:

+ Tiêm bắp một
trong các loại kháng sinh sau: Pen-Strep 6.000 - 12.000 UI/kg thể trọng/ngày;
Ampicillin 10 - 15 mg/kg thể trọng/ngày.

+ Kết hợp trợ sức,
trợ lực: tiêm bắp Cafein 20 - 25 mg/kg thể trọng, B.Complex 4 ml/100 kg thể
trọng; Điều trị liên tục 5 - 7 ngày.

BSTY. Đào Ngọc Lan (Chi cục Thú y)