Một số lưu ý trong việc phòng chống nắng nóng cho đàn gia súc, gia cầm
Chia sẻ:
Thời tiết những năm gần đây luôn diễn biến phức tạp,
vào Mùa hè nhiều thời điểm nhiệt độ lên cao tới 39-40oC, nắng nóng
thường kéo dài đã gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe đàn vật nuôi, làm suy giảm hệ
thống miễn dịch, tạo điều kiện cho các loại dịch bệnh nguy hiểm bùng phát, lây
lan. Theo Trung tâm dự báo Khí tượng thủy văn Trung ương, do ảnh hưởng của hiện
tượng El-nino, năm nay có thể sẽ có những kỷ lục về nắng nóng. Để chủ động phòng,
chống nắng nóng cho đàn gia súc, gia cầm, người chăn nuôi cần lưu ý thực hiện một
số biện pháp sau:
Về
chuồng trại
Nền chuồng nên làm cao hơn mặt đất xung quanh 30 - 40cm, rộng rãi, thông
thoáng, hướng chuồng tốt nhất là hướng Đông -
ngói, thiết kế mái chồng có sự lưu thông không khí, mái hiên cách mặt đất ít
nhất 2m, có hệ thống cửa để thông gió. Thường
xuyên thu dọn, làm vệ sinh sạch sẽ các chất thải (phân, nước tiểu) sẽ có tác
dụng giảm sức nóng và khí độc từ các chất thải bốc lên.
Chuồng trại có hệ thống che chắn xung quanh, nên
sử dụng các loại liếp bằng lá, tranh tre để
tạo sự thông thoáng, đây cũng là các nguồn vật liệu giúp tiết giảm chi
phí. Tăng cường trồng các loại cây xanh xung quanh khu vực chuồng nuôi để tạo bóng
mát. Lưu ý, trong những ngày nắng nóng thường có những trận mưa rào, nhất là về
đêm, cần nhanh chóng che chắn để đảm bảo cho gia súc, gia cầm không bị nhiễm
lạnh đột ngột.
Với chăn nuôi trâu bò, khi thời tiết nắng nóng nên
nhốt ra các khu vực có nhiều cây để giảm nhiệt; khi nhiệt độ lên quá cao, sử
dụng biện pháp phun nước để giúp trâu bò thoát nhiệt nhanh. Với các trại chăn
nuôi lợn, gia cầm nhất là chăn nuôi công nghiệp, thường xuyên kiểm tra nhiệt độ
chuồng nuôi, có phương án chủ động trong trường hợp mất điện để duy trì hệ
thống làm mát. Với các khu chăn nuôi gà thả vườn có số lượng lớn cần tạo các
liếp che để tạo bóng mát, bổ sung các hệ thống làm mát như hệ thống dàn phun
sương hoặc trồng một số loại
dây leo phủ mái.
Hàng ngày, vệ sinh cơ giới, khơi thống cống rãnh trong
và ngoài chuồng nuôi để làm mát cũng như ngăn chặn mầm bệnh. Lưu ý, làm vệ sinh
cơ giới trước khi phun các loại thuốc sát trùng để tăng hiệu quả khử trùng.
Thức ăn, nước uống
Cho vật nuôi ăn thức ăn đảm bảo chất lượng, không
ôi thiu, bị nấm mốc, nhiễm bẩn, cho ăn đầy đủ khẩu phần ăn theo nhu cầu sinh lý
từng giai đoạn. Với trâu bò, tăng cường khẩu phần thô xanh như rau cỏ tươi, củ,
quả, bổ sung thêm thức ăn tinh (1 - 3kg/con/ngày). Với lợn và gia cầm đảm bảo
lượng thức ăn tinh, bổ sung các loại khoáng, Vitamin, điện giải để nâng cao sức
đề kháng, đối với gia cầm đẻ trứng cần giảm đạm trong khẩu phần. Những đợt nắng
nóng kéo dài, thực hiện chế độ chuyển bữa nhiều thức ăn tinh, thức ăn hỗn hợp sang
cho ăn vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát trong ngày. Đảm bảo thường xuyên có đủ
nước mát cho gia súc, gia cầm uống, chú ý không làm ẩm ướt nền chuồng, nên lắp
các thiết bị tự động để luôn cấp đủ nước sạch.
Để
chống Stress cho gia súc gia cầm, trong những ngày nắng nóng cần chú ý bổ sung
vào nước uống Vitamin C, Bcomplex, các chất điện giải hoặc nước pha muối với
nồng độ khoảng 1% (10g muối/1 lít nước).
Về mật độ nuôi
Những ngày nắng nóng bằng mọi cách nên giảm mật độ
nuôi, điều này rất quan trọng vì mật độ nuôi cao, lượng khí độc tăng mạnh làm
con vật có thể nhiễm bệnh ngay. Đặc biệt khi mật độ chuồng nuôi cao, vật nuôi
dễ mắc các bệnh về đường hô hấp, mức độ lây nhiễm rất nhanh, nhất là đối với
gia cầm và gia súc non. Số lượng máng ăn, máng uống trong chuồng cũng cần được
tăng cường thêm để đảm bảo cho gia súc gia cầm ăn uống đầy đủ.
Chế
độ chăm sóc, vận động, phòng bệnh
Đối
với trâu bò, những ngày nắng nóng nên định kỳ tắm chải để giảm nhiệt cho cơ thể
và phòng chống các bệnh ngoài da (dùng các loại dung dịch pha để diệt côn
trùng, ruồi, muỗi). Tăng cường vệ sinh, tẩy
uế chuồng trại và các dụng cụ chăn nuôi. Nền chuồng phải sạch, khô ráo, cống
rãnh không đọng phân, nước; hạn chế phát sinh ruồi, muỗi, rận…Định kỳ phun
thuốc sát trùng để chống ve, mòng, ruồi, muỗi, bọ mạt...là những tác nhân
truyền và gây bệnh trong mùa hè.
Thay đổi thời gian chăn thả, buổi sáng nên chăn
thả khoảng từ 6 - 9 giờ, buổi chiều từ 16 - 18 giờ, những ngày thời tiết quá
nắng nóng có thể sớm hơn, muộn hơn khoảng 1 giờ. Hạn chế đến mức tối đa trong
việc vận chuyển gia súc, gia cầm trong những ngày nắng nóng. Việc xuất, nhập
gia súc gia cầm cần lưu ý vận chuyển vào sáng sớm hoặc chiều mát, phương tiện
vận chuyển cần có các vật dụng làm mát và chú ý mật độ vận chuyển cần thông thoáng.
Đảm bảo việc tiêm phòng định kỳ các loại vắc xin
theo hướng dẫn của Cơ quan Thú y, với trâu bò cần chủ động tiêm các loại vắc
xin như Lở mồm long móng, Tụ huyết trùng, Nhiệt thán. Đối với lợn tiêm phòng
đầy đủ các loại vắc xin 04 bệnh đỏ, Tai xanh, Lở mồm long móng; với gia cầm
tiêm các loại vắc xin như Newcatsle, Cúm gia cầm, Tụ huyết trùng…Chú ý thời
điểm tiêm phòng vào sáng sớm hoặc chiều tối.
Để giảm thiểu thiệt hại do nắng nóng, người chăn nuôi cần chủ
động trong việc phát hiện sớm gia súc, gia cầm ốm, nghi ốm để cách ly, điều
trị, xử lý kịp thời, tránh để bệnh lây lan, bùng phát; cần quan tâm nhất là các
bệnh đường ruột và tiêu hoá bằng cách chủ động cho gia súc gia súc gia cầm ăn,
uống bổ sung các loại thuốc ở liều phòng bệnh. Kịp thời báo cáo với Cơ quan thú
y gần nhất khi xảy ra các loại dịch bệnh trên đàn vật nuôi để được tư vấn, hỗ
trợ kịp thời./.
Hà Đình Long - Chi cục Thú y