Kết quả cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn thành phố Việt Trì
Trong những năm qua kinh tế thành phố Việt Trì luôn đạt mức tăng trưởng cao nhất tỉnh. Cơ cấu kinh tế đã có sự chuyển dịch theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá: Giảm tỷ trọng nông nghiệp, tăng tỷ trọng dịch vụ, các thành phần kinh tế được tạo điều kiện phát triển. Thành phố Việt Trì đã và đang đẩy nhanh tiến độ cấp, cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong công tác quản lý nhà nước về đất đai theo Chỉ thị số 1474/CT-TTg, ngày 24/8/2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách để chấn chỉnh việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất; Chỉ thị số 32/CT-UBND ngày 05/11/2012 của UBND tỉnh Phú Thọ về việc đẩy mạnh công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất trên địa bàn tỉnh Phú Thọ.
Đến nay, công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn thành phố Việt Trì đã đạt được kết quả khả quan. Đối với các hộ gia đình, các nhân đã cấp 74.556 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đạt 95,51% số giấy chứng nhận cần cấp; Diện tích đất đã cấp giấy chứng nhận: 5.221,71 ha, đạt 98,72% diện tích cần cấp giấy chứng nhận; Diện tích đất còn lại phải cấp giấy chứng nhận QSD đất: 67,62 ha, chiếm 1,28%. Chưa cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở 2003 hộ; Đất nông nghiệp 1.499 hộ. Lý do các trường hợp chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đối với đất thổ cư cũ hiện còn đang có tranh chấp, các thành viên trong gia đình chưa thống nhất ranh giới chia tách thửa; các trường hợp không kê khai cấp giấy chứng nhận do chưa đi kê khai hoặc do vắng mặt ở địa phương không kê khai; các trường hợp không phù hợp quy hoạch sử dụng đất tại thời điểm cấp giấy chứng nhận do đã có thông báo thu hồi đất của cấp có thẩm quyền. Đối với đất cấp trái thẩm quyền, ngày 25/5/2007 Chính phủ mới ban hành Nghị định số 84/2007/NĐ-CP hướng dẫn cụ thể việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các trường hợp không có giấy tờ quy định tại khoản 4, Điều 50, Luật Đất đai. Các trường hợp này do các hộ không đến kê khai đăng ký và không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc đất, không phù hợp với quy hoạch nên số hộ được cấp giấy chứng nhận còn thấp. Đất tại các khu tập thể: Các hộ đang sử dụng đất tại các khu tập thể có nguồn gốc là các cơ quan giao nhà, giao đất trên nhiều loại đất khác nhau, các trường hợp đang sử dụng đất có nguồn gốc là đất nhà nước giao cho tổ chức sử dụng vào mục đích không phải là đất ở, nhưng tự chuyển mục đích sử dụng sang làm đất ở cho cán bộ công nhân viên trước 01/7/2004. Các trường hợp này phải có quyết định thu hồi, chuyển mục đích và phê duyệt quy hoạch của cấp có thẩm quyền mới được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đất nông nghiệp: Do số hộ có đất nông nghiệp còn tồn đọng là 1499 hộ. Các hộ này được giao đất theo Nghị định số 64/NĐ-CP ngày 27/9/1993; Nghị định số 02/NĐ-CP ngày 15/01/1994 của Chính phủ. Hiện nay số hộ này chưa đi đăng ký nên hiện nay vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp.
Phòng TN&MT TP Việt Trì đã thực hiện đúng các quy định của của pháp luật trong công tác cấp giấy chứng nhận và lập hồ sơ địa chính. Sau khi Luật Đất đai năm 2003 có hiệu lực. UBND thành phố Việt Trì đã tổ chức hội nghị triển khai kế hoạch tuyên truyền phổ biến Luật Đất đai trên địa bàn thành phố. Ngoài ra trong quá trình triển khai công tác cấp giấy CNQSD đất phòng Tài nguyên và Môi trường tiếp tục phối hợp với UBND các xã, phường tổ chức tuyên truyền, phổ biến cho các đối tượng là Bí thư chi bộ, tổ trưởng tổ dân phố, thành viên các tổ công tác tham gia việc lập hồ sơ cấp giấy CNQSD đất của xã, phường. Phòng Tài nguyên và Môi trường chịu trách nhiệm hướng dẫn, đôn đốc UBND các xã, phường rà soát lại toàn bộ công tác cấp giấy CNQSD đất như: Tổ chức cho các hộ kê khai, hướng dẫn việc lập hồ sơ, đôn đốc việc triển khai và thực hiện cấp giấy CNQSD đất; thẩm định hồ sơ cấp giấy CNQSD đất. UBND các xã, phường rà soát kiện toàn lại Hội đồng xét cấp GCN, lập kế hoạch họp hội đồng và thành lập các tổ công tác triển khai công tác kê khai; kiểm tra hiện trạng sử dụng đất và lập hồ sơ cho từng hộ. Chủ tịch UBND xã, phường chịu trách nhiệm trước UBND thành phố về việc thực hiện cấp giấy CNQSD đất trên địa bàn xã, phường mình quản lý. Hàng năm UBND thành phố giao cho phòng Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn các xã, phường tiếp tục rà soát các trường hợp chưa kê khai đăng ký hoặc đã kê khai đăng ký nhưng chưa được cấp giấy CNQSD đất để tham mưu cho UBND thành phố giao chỉ tiêu kế hoạch cấp giấy CNQSD đất.
Công tác kê khai đăng ký cấp giấy CNQSD đất, UBND thành phố đã chỉ đạo phòng Tài nguyên và Môi trường tiếp tục hướng dẫn các xã, phường tổ chức cho các hộ kê khai cấp giấy CNQSD đất. Cho đến nay các hộ đang sử dụng đất có nguồn gốc là đất thổ cư cũ, đất giao trái thẩm quyền đã kê khai cấp giấy CNQSD đất. Còn một số xã, phường do các hộ đi làm ăn xa và chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc kê khai đăng ký cấp giấy CNQSD đất nên tỷ lệ kê khai đăng ký còn chậm.
Trên cơ sở hồ sơ các hộ đã kê khai đăng ký cấp giấy CNQSD đất, UBND các xã, phường tổ chức thẩm tra, xác minh hiện trạng sử dụng đất, đối chiếu với hồ sơ quản lý về đất đai, quy hoạch, cán bộ địa chính xã, phường tổng hợp trình lãnh đạo UBND xã, phường phê duyệt. UBND xã, phường xác nhận về nguồn gốc, loại đất và thời điểm sử dụng đất, tình trạng tranh chấp đất đai đối với thửa đất, sự phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị hoặc quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được xét duyệt, quy định về hành lang bảo vệ công trình;
Sau khi UBND xã, phường thông qua việc cấp giấy CNQSD đất và công bố công khai danh sách các trường hợp đủ điều kiện và không đủ điều kiện cấp giấy CNQSD đất tại trụ sở UBND xã, phường và tổ dân phố nơi có đất trong thời gian 15 ngày; tổng hợp các ý kiến đóng góp của nhân dân đối với các trường hợp xin cấp giấy CNQSD đất; lập hồ sơ trình UBND thành phố phê duyệt cấp giấy CNQSD đất. Các trường hợp đủ điều kiện, UBND xã, phường có trách nhiệm hoàn thiện hồ sơ gửi về Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất trực thuộc phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố để thẩm định trình UBND thành phố phê duyệt, thời gian thực hiện theo đúng quy định.
Trong quá trình thực hiện do tính chất phức tạp là trải qua một thời gian dài trong việc quản lý về đất đai của nhà nước dưới thời bao cấp, mặt khác các hộ đang sử dụng không có giấy tờ về đất, các hộ sử dụng đất phần lớn là nhận thừa kế, cho tặng, chia tách thửa nên ảnh hưởng rất lớn đến công tác lập hồ sơ đăng ký, kê khai cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Trong quá trình triển khai, thẩm định cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu cho các hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn thành phố vẫn còn một số vướng mắc, nhưng Phòng TN và MT TP đang từng bước tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ cấp, cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong công tác quản lý nhà nước về đất đai của UBND TP Việt Trì. Bởi vì thông qua việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhằm xác lập căn cứ pháp lý đầy đủ để nhà nước tiến hành các biện pháp quản lý chặt chẽ nguồn tài nguyên đất. Giúp người sử dụng đất hiểu và chấp hành đúng pháp luật đất đai; yên tâm đầu tư, khai thác tiềm năng đất đai, thực hiện các quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất. Giải quyết dứt điểm các trường hợp còn vướng mắc, tồn đọng trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và lập hồ sơ để quản lý. Phấn đấu hoàn thành việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu trong năm 2013 theo tinh thần Chỉ thị số 32/CT-UBND ngày 05/11/2012 của UBND tỉnh Phú Thọ.
Tác giả bài viết: Trịnh Xuân Dung - Phòng TN và MT TP. Việt Trì