Qua
nhiều năm triển khai trồng đậu tương đông trên địa bàn tỉnh cho thấy gieo đậu tương trong khoảng
15-25/9 sẽ cho năng suất và  hiệu quả cao
nhất; Nếu gieo muộn sang tháng 10 năng suất đạt thấp thậm chí những năm rét sớm
hầu như không cho thu hoạch. Để đáp ứng yêu cầu về thời vụ, giảm công lao động
thì gieo vãi đậu tương là một trong những biện pháp kỹ
thuật tốt đối với đậu tương đông trên đất 2 lúa. Biện pháp kỹ thuật cụ thể như sau:

1. Thời vụ: Đậu tương đông gieo càng sớm thì năng suất càng cao, thời vụ gieo trồng tốt nhất trước
25/9.

2. Giống: Bộ giống đậu tương khá phong phú, nhưng cần lựa chọn
gieo trồng các giống đậu tương đã được khẳng định năng suất và tính thích nghi
qua nhiều vụ trên địa bàn, có thời gian sinh trưởng trung bình 85-90 ngày như
giống: DT84, DT26, DT 2001, ĐVN6, VX93,… Nếu gieo
muộn cuối tháng 9, đầu tháng 10 (trước 5/10) thì phải dùng các giống có thời
gian sinh trưởng ngắn 70-80 ngày như giống: ĐT12, DT99.

      3.
Chuẩn bị đất, gieo hạt: Đất trồng đậu tương cần quy hoạch gọn vùng để thuận
lợi tưới tiêu, quản lý bảo vệ, chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh hại. Trước khi
thu hoạch lúa 5-10 ngày, chủ động rút nước để dễ làm đất hoặc khi gieo vãi hạt
đậu tương không bị úng nước gây thối. Gặt lúa để chừa gốc rạ càng cao càng tốt
(để làm vật liệu phủ hạt sau gieo).

      - Làm rãnh thoát nước
quanh ruộng đề phòng úng cục bộ: Cứ 2-3 m
trên ruộng dùng cuốc hoặc cày tạo rãnh, có độ sâu 20 cm, rộng 30cm để thoát
nước và là lối đi lại chăm sóc, bón phân, phun thuốc.

- Lượng giống cần gieo cho một sào (360m²):
3,5 - 4 kg/sào. Khi gieo hạt phải ném “nặng tay” để hạt giống tiếp cận và bám
chặt vào đất, nên chia gieo thành 2-3 lần để đảm bảo mật độ cây đồng đều. Sau khi gieo có thể dùng máy kéo lắp bánh lồng chạy đè rạ
lấp kín hạt hoặc cắt rạ phủ kín đều trên mặt ruộng vừa có tác dụng giữ ẩm cho
đất không bị gí chặt, hạn chế được cỏ dại, tránh chim chuột hại, tăng mùn, xốp cho đất tạo điều kiện cho cây sinh trưởng
phát triển tốt.

4. Phân bón (cho 1 sào), có thể bón 1 trong 2
cách sau:

* Cách 1: dùng
phân đơn:

- Lượng phân: Lân Supe 10-12 kg + 3-3,5 kg đạm Urê
+ 3-4 kg Kali Clorua + 200-250 kg phân chuồng mục + vôi bột 10 kg.

- Cách bón:

+ Bón lót: Rắc đều toàn bộ vôi bột, phân chuồng,
lân lên mặt ruộng trước khi gieo.

+ Bón thúc lần 1: Khi cây có một lá
thật, bón 2 kg đạm Urê + 1kg kali hòa nước tưới hoặc rắc
đều trên ruộng lúc lá đậu khô sương.

+ Thúc lần 2: Khi có 3-4 lá thật, dùng lượng phân
còn lại hòa nước tưới hoặc rải đều trên ruộng trong điều kiện đất ẩm.

Chú ý: Không bón đạm muộn khi đậu
tương đã có 5-6 lá; Có thể phun bổ sung phân bón lá Komix, diệp lục tố kích
thích đậu mọc nhanh, có nhiều nốt sần.

* Cách 2:
Sử dụng phân NPK Lâm Thao:

- Lượng phân: Phân NPK-S _5.10.10-7
chuyên dùng cho đậu với lượng từ 20-30 kg + phân chuồng hoai mục 200-300kg.

- Cách bón:

+ Bón lót: Toàn bộ phân
chuồng + 10-15 kg NPK-S _5.10.10-7 lên mặt ruộng trước khi gieo.

+ Bón thúc: Khi cây có 3-5 lá, bón 10-15 kg NPK-S _5.10.10-7.

 5. Chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh:

- Mật độ cây quyết định đến năng suất, do đó đất
ruộng khi gieo hạt phải đủ ẩm (dẫm lún chân nhưng không dính bùn), ngay sau
gieo cần tiến hành kiểm tra toàn bộ diện tích, lấp bổ sung hạt còn nổi trên đất, dập rạ (phủ rạ) đảm bảo kín hạt đã gieo để
hạt nảy mầm tốt.

- Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng và căn cứ vào
lượng mưa để điều tiết độ ẩm hợp lý cho đậu phát triển;
Nếu sau gieo 2-3 ngày hạt không nứt nanh, mọc
mầm do đất bị khô phải bơm hoặc tưới nước bổ sung; Bơm tràn trên ruộng rồi tháo
cạn ngay cho hạt giống hút đủ nước để mọc mầm nhanh, tuyệt đối không để đọng
nước trên bề mặt ruộng.

- Khi cây có 1-2 lá thật tiến hành tỉa
dặm cây từ nơi dày sang nơi thưa, đồng thời kiểm tra, cắt rạ còn sót hoặc những
cây lúa tái sinh phủ vào gốc đậu.  Phun phòng trừ dòi
đục thân bằng thuốc hóa học Regent 800WG, Finico 800WG, Silsau,.. và bệnh lở cổ
rễ bằng thuốc Validacin 5SL, Tilt Super 300ND.

Phòng trừ sâu cuốn lá khi đậu có 3-4 lá kép bằng
thuốc Regent 800WG, Actamec 20EC hỗn hợp với các loại thuốc tiếp xúc như Bestox
5EC, Pertox 5EC để phòng trừ.

- Cây đậu ra quả non, gặp điều kiện thời tiết khô
hanh cần tưới đủ ẩm cho đậu phát triển vỏ quả và hạt. Phun trừ sâu đục quả bằng
thuốc hóa học Kuraba 1,8EC, Finico 800WG, Tasodant 600EC,... và phòng trừ chuột
hại quả.

          6. Thu hoạch: Trên cây lá đậu bắt đầu
vàng sinh lý, quả căng mẩy, vỏ quả chuyển vàng, tranh thủ ngày nắng ráo, cắt cây
đậu sát gốc, phơi ngay tránh để ẩm, hạt đậu bị xuống dầu nhanh thối.

          Nếu
thu hạt để làm giống chọn ruộng tốt, sạch sâu bệnh, khử lẫn trước khi thu
hoạch, đập lấy hạt (không dùng máy tuốt hoặc ủ đống). Phơi khô kiệt qua nhiều
nắng trên nong, nia để nguội đem bảo quản; Không phơi hạt giống trực tiếp trên
nền sân xi măng, sân gạch dưới trời nắng to.
                                             
                                                NGUYỄN THỊ VIỆT HÀ (Trung tâm Khuyến nông)