Vụ mùa năm 2016, Trung tâm Khuyến nông Phú Thọ đã xây dựng mô hình Thâm canh lúa chất lượng sử dụng phân NPK Lâm Thao bón theo quy trình bón phân khép kín; Mô hình được triển khai tại xã Hương Nộn huyện Tam Nông với diện tích 10 ha, có 100 hộ tham gia, sử dụng giống lúa chất lượng TBR225; Mô hình được kết hợp áp dụng cơ giới hóa khâu làm đất, thu hoạch và dịch vụ BVTV toàn phần.

Trên cơ sở tuân thủ về thời vụ gieo cấy và đồng bộ các biện pháp kỹ thuật tác động thì việc bón phân đúng liều lượng, đúng thời điểm là rất quan trọng để giúp cây lúa sinh trưởng, phát triển khoẻ, đẻ nhánh tập trung, là tiền đề cho năng suất lúa tăng cao. Để hỗ trợ nông dân mạnh dạn trong đầu tư sản xuất, Trung tâm Khuyến nông đã hỗ trợ 100% giá trị giống và 30% mức đầu tư phân bón theo quy trình bón phân NPK khép kín, cụ thể:

Lượng phân bón cho 1 sào (360m²): Bón lót (Trước khi bừa lần cuối): 15 kg NPK_5:10:3; Bón thúc đẻ sau cấy 7 ngày, khi cây lúa bắt đầu bén rễ: 12 kg NPK_12:5:10; Bón thúc đòng sau bón thúc đẻ 42 ngày: 8 kg NPK_12:5:10.

Ngoài bón phân NPK khép kín, mô hình còn sử dụng chế phẩm AT xử lý rơm rạ khi làm đất giúp phân hủy nhanh rơm rạ, hạn chế tối đa bệnh sinh lý; Triển khai ký hợp đồng dịch vụ BVTV toàn phần với Trung tâm chuyển giao khoa học và Công nghệ Tây Bắc gồm: Dự tính dự báo các đối tượng sâu bệnh hại, phun tập trung bằng máy phun thuốc động cơ, sử dụng các loại thuốc đặc hiệu an toàn, bảo hiểm năng suất cuối vụ với giá dịch vụ thu 90.000 đ/sào, trong đó Trung tâm KN hỗ trợ 30.000 đ/sào, dân đóng đối ứng 60.000 đ/sào.

Vụ mùa năm 2016, thời tiết có nhiều diễn biến bất lợi cho cây lúa sinh trưởng, phát triển: Nắng nóng kéo dài từ đầu đến giữa vụ, thời điểm lúa trỗ gặp mưa lớn kéo dài làm ảnh hưởng đến quá trình phơi màu, thụ phấn. Tuy nhiên, do tuân thủ quy trình gieo cấy, mật độ gieo đảm bảo, sử dụng phân bón tổng hợp NPK Lâm Thao đúng thời điểm, bón đủ lượng, cây lúa sinh trưởng phát triển khỏe. Bên cạnh đó, công tác dự tính dự báo, tổ chức chỉ đạo phun thuốc bảo vệ thực vật để phòng trừ sâu, bệnh hại được tiến hành kịp thời, đồng loạt, tập trung, nông dân tuân thủ sự chỉ đạo, hướng dẫn của cán bộ chuyên môn nên công tác phòng trừ đạt hiệu quả. Số lần phun thuốc trong mô hình trong toàn vụ là 4 lần trong khi ngoài mô hình số lần phun thuốc là 7 lần. Lúa sinh trưởng phát triển tốt, đẻ nhánh khỏe và tập trung, số dảnh hữu hiệu cao, thời gian lúa trỗ và chín cùng thời điểm thuận tiện cho việc sử dụng máy thu hoạch lúa tập trung, tỷ lệ hạt lép thấp, màu vỏ hạt vàng sáng. Năng suất của giống lúa chất lượng TBR225 đạt 200kg/sào (56tạ/ha), so với giống đối chứng chăm sóc theo tập quán năng suất đạt 170 kg/sào (4,8 tạ/ha). Mô hình cho thu lãi 13.365.250đ/ha cao hơn đối chứng là 10.068.950 đ/ha; Giống lúa TBR225 có chất lượng gạo ngon, được người tiêu dùng chấp nhận với giá bán cao hơn giống giống lúa truyền thống 20%.

Kết quả mô hình cho thấy, thâm canh lúa chất lượng sử dụng phân bón NPK khép kín cho hiệu quả cao hơn hẳn so với sản xuất lúa theo tập quán của người dân; Mô hình còn là bài học kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo, định hướng phát triển sản xuất của chính quyền địa phương là: Tổ chức khoanh vùng tập trung, thâm canh lúa chất lượng, đưa cơ giới hóa vào các khâu làm đất, phòng trừ sâu bệnh và thu hoạch… nâng cao hiệu quả kinh tế, góp phần thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới.

Nguyễn Thị Việt Hà – TTKN Phú Thọ