Thực hiện Chỉ thị số 03/CT-UBND ngày 16/01/2007 của Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ về việc tăng cường công tác quản lý nhà nước trong hoạt động khai thác, chế biến và kinh doanh khoáng sản trên địa bàn tỉnh, UBND huyện Cẩm Khê đã có kế hoạch kiểm tra số 255/KH-UBND ngày 05/4/2007 và Quyết định số 365/QĐ-UBND ngày 05/4/2007 của Chủ tịch UBND huyện Cẩm Khê về việc thành lập đoàn kiểm tra việc hoạt động khai thác, chế biến và kinh doanh khoáng sản trên địa bàn toàn huyện.
Kết quả kiểm tra bước đầu, đoàn kiểm tra đã phát hiện có 26 nhóm hộ gia đình, cá nhân đang hoạt động khai thác, chế biến và kinh doanh cát, sỏi làm vật liệu xây dựng trên lưu vực Ngòi Giành, Sông Hồng và Ngòi Suông tai địa bàn 9 xã, thị trấn trong huyện.
- Tổng khối lượng cát, sỏi khai thác của 24 nhóm hộ là 18.860m3/năm.
- Tổng các khoản nghĩa vụ tài chính của 13 nhóm hộ đã nộp là 16.494.000 đồng/năm. Trong đó: Thuế tài nguyên có 12 nhóm hộ đã nộp là 7.124.000 đồng/năm; Phí bảo vệ môi trường có 3 nhóm hộ đã nộp là 2.820.000 đồng/năm; Tiền lệ phí bến bãi có 5 nhóm hộ đã nộp ngân sách xã là 6.450.000 đồng/năm; Thuế kinh doanh có 1 nhóm hộ đã nộp là 100.000 đồng/năm.
- Các hồ sơ giấy tờ về hoạt động khoáng sản của các nhóm hộ: 26 nhóm hộ đều không có giấy phép khai thác khoáng sản; 11 nhóm hộ có hợp đồng thuê đất với UBND xã, 15 nhóm hộ không có hợp đồng; 26 nhóm hộ đều không có giấy xác nhận cam kết bảo vệ môi trường.
Nhìn chung việc hoạt động khai thác, chế biến và kinh doanh cát, sỏi của các nhóm hộ trên địa bàn huyện mang tính tự phát, nhỏ lẻ. Đã góp phần tạo công ăn việc làm cho người lao động và cung cấp vật liệu xây dựng tại vùng nông thôn. Song việc hoạt động khai thác của 26 nhóm hộ đều chưa có thủ tục, giấy tờ pháp lý theo đúng quy định, chưa có quy hoạch, kế hoạch khai thác, ít nhiều tác động đến môi trường xung quanh. Một số nhóm hộ chưa chấp hành nộp các khoản phí theo quy định.
Đoàn kiểm tra của huyện đề nghị UBND huyện biện pháp giải quyết đó là:
- Đình chỉ hoạt động khai thác đối với những nhóm hộ tự ý khai thác không được UBND xã đồng ý, không hợp tác trong quá trình kiểm tra để đảm bảo trật tự kỷ cương và công bằng xã hội.
- Đề nghị miễn truy thu các khoản nghĩa vụ đóng góp đối với các nhóm hộ khai thác, vì bước đầu hoạt động thu nhập còn thấp.
- UBND huyện tổ chức hội nghị để tuyên truyền phổ biến các chính sách pháp luật về khoáng sản, đất đai và môi trường. Khuyến khích những hộ có đủ điều kiện, khả năng hoạt động ổn định, hướng dẫn làm các thủ tục để được khai thác theo đúng quy định trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.
- Đề nghị UBND tỉnh xem xét có thể ủy quyền cấp giấy phép khai thác tận thu cho UBND huyện đối với các nhóm hộ gia đình cá nhân khai thác nhỏ lẻ nhằm tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục hành chính, dần đưa công tác quản lý Nhà nước về Khoáng sản đi vào nề nếp, ổn định, đúng pháp luật.
Tác giả bài viết: Văn Tuyến