Việc phát triển cây con đặc sản địa phương, bảo tồn văn hóa của đồng bào dân tộc Mường, huyện Thanh Sơn đã coi nhiệm vụ phát triển sản xuất lúa nói chung, lúa gạo đặc sản địa phương, phục vụ du lịch công đồng, gắn với bản sắc dân tộc Mường trên địa bàn huyện nói riêng là một trong những nhiệm vụ quan trọng

Thanh Sơn là huyện Miền núi của tỉnh Phú Thọ, có điều kiện tự nhiên, khí hậu, thổ nhưỡng, đất đai, tiểu khí hậu thuận lợi phát triển nhiều loại cây trồng nông nghiệp cho chất lượng cao; trong đó có cây lúa, đặc biệt lúa nếp đặc sản địa phương từ lâu đã bị lãng quên, như lúa Nếp Quạ Đen, Nếp Hin,... là đặc sản bản địa; trước đây, chưa được người dân và chính quyền địa phương quan tâm đúng mức, giá bán các loại gạo đặc sản này có thể giá gấp 3-4 lần so với gạo thông thường.
Với mục tiêu và nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người nông dân, khuyến khích người dân đầu tư sản xuất nông nghiệp theo hướng an toàn, nâng cao giá trị sản phẩm và bảo vệ môi trường, tránh tình trạng bỏ vụ cục bộ ở một số địa phương. Việc phát triển cây con đặc sản địa phương, bảo tồn văn hóa của đồng bào dân tộc Mường, huyện Thanh Sơn đã coi nhiệm vụ phát triển sản xuất lúa nói chung, lúa gạo đặc sản địa phương, phục vụ du lịch công đồng, gắn với bản sắc dân tộc Mường trên địa bàn huyện nói riêng là một trong những nhiệm vụ quan trọng. Đồng thời, có nhiều chính sách hỗ trợ giống lúa, vật tư, kỹ thuật, xây dựng và giám sát nhóm hộ dân mở rộng diện tích gieo cấy lúa đặc sản như: lúa Nếp Quạ Đen, Nếp Hin,… tập trung chuyển giao, tập huấn kỹ thuật thâm canh, chăm sóc lúa đặc sản theo quy trình, áp dụng phương pháp sản xuất theo hướng hữu cơ. Chính vì vậy, diện tích lúa đặc sản gieo cấy trên địa bàn huyện trong năm 2022 đã đạt 62 ha, sản lượng ước đạt trên 278 tấn, với giá thành cao, cung không đủ cầu; cụ thể gạo Nếp Quạ Đen, Nếp Hin giá bán khoảng 40.000-45.000 đồng/kg.
Việc mở rộng diện tích sản xuất lúa đặc sản theo hướng hữu cơ với mục tiêu tạo vùng sản xuất hàng hoá, có chỉ dẫn địa lý giúp bà con nông dân tăng thu nhập, nâng cao đời sống, góp phần xây dựng nông thôn mới là việc làm thiết thực, bảo tồn các gen quý các giống lúa đặc sản địa phương, bảo vệ và phục hồi môi trường sinh thái, bảo tồn văn hóa các dân tộc trên địa bàn. Các biện pháp kỹ thuật tiến bộ thâm canh và canh tác theo hướng hữu cơ, sử dụng 100% phân bón hữu cơ hoặc phân vi sinh hữu cơ, gieo cấy thưa, phòng trừ sâu bệnh hại một cách an toàn, tuyệt đối không dùng phân bón hóa học, không dùng thuốc trừ cỏ, thuốc diệt ốc bươu vàng, chỉ phun sâu bệnh khi đến ngưỡng phòng trừ bằng các loại thuốc sinh học ít ảnh hưởng môi trường,... Ngoài ra, còn có sự giám sát chặt chẽ của cán bộ kỹ thuật, quy trình sản xuất, thu hoạch, phơi bảo quản và chế biến sản phẩm cũng được chuyển giao đồng bộ đến nông dân sản xuất, tạo mẫu mã, chất lượng, nhãn hiệu sản phẩm khi tiêu thụ ra thị trường. Thông tin về cung cầu cho sản phẩm của thị trường cũng được chính quyền từ cơ sở đến huyện quan tâm là tiền đề phát triển bền vững của các giống lúa đặc sản địa phương, tăng thu nhập, bảo vệ môi trường, phục vụ du lịch sinh thái, góp phần xây dựng nông thôn mới./.