Phát biểu khai mạc, ông Lê Hữu Thuần, Phó Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước cho biết: Việc khảo sát các phương pháp và hiệu quả xử lý của các công nghệ để lựa chọn được phương pháp, công nghệ có thể áp dụng rộng rãi cho các vùng miền trên toàn lãnh thổ Việt Nam là rất cấp bách nhằm giảm thiểu tác hại của Asen đến đời sống nhân dân, nhất là những vùng nông thôn Việt Nam, những nơi chưa được dùng nước sạch từ những nhà máy cấp nước đạt tiêu chuẩn.

Nhiều nghiên cứu về Asen cho thấy hàm lượng Âsen trong nước ngầm ở khu vực đồng bằng sông Hồng và đồng bằng sông Cửu Long cao hơn rất nhiều so với ngưỡng cho phép của tiêu chuẩn Việt Nam và Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Trong khi đó, tỷ lệ người dân ở các vùng trên sử dụng nước ngầm để phục vụ sinh hoạt, ăn uống tương đối cao. Với tình hình ô nhiễm Asen cao ở các hầu hết các vùng ở Việt Nam cùng với những tác hại của asen đối với sức khỏe con người, nhiều giải pháp và công nghệ xử lý asen đã được áp dụng.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã nghe các chuyên gia trình bày 5 mô hình xử lý ô nhiễm Asen trong nước ngầm tại các hộ gia đình. Một số mô hình đã được triển khai thí điểm ở một số địa phương bước đầu mang lại hiệu quả cao (xử lý được 80% - 95% hàm lượng Asen trong nước ngầm). Đó là mô hình loại bỏ Asen kết hợp sắt bằng bể lọc của Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường, mô hình xử lý asen bằng cát/đá ong của Quỹ Lien, mô hình loại bỏ Asen trong nước ăn uống bằng vật liệu mới NC-F20 của Viện Hóa học, mô hình xử lý Asen bằng sắt non của Trung tâm Công nghệ tài nguyên nước, mô hình xử lý Asen bằng ôxi hóa và kết tủa của Trường Đại học Khoa học tự nhiên Hà Nội. Các mô hình xử lý Asen này đều dùng vật liệu truyền thống là cát, sỏi, có mô hình đưa ra những vật liệu mới để xử lý Asen hiệu quả hơn như đá ong, mạt sắt, nano oxits sắt (NC-F20) …

Thảo luận tại Hội thảo, các đại biểu đều đánh giá đây là những mô hình cải tiến đang được áp dụng để xử lý ô nhiễm Asen trong nước ngầm theo quy mô hộ gia đình. Tuy nhiên, trong thực tế hiện nay, ô nhiễmÂasen chỉ là một vấn đề trong ô nhiễm nguồn nước, ngoài ô nhiễm Asen còn có ô nhiễm một số chất vi sinh khác. Vì vậy, các đại biểu cũng đề nghị các nhà khoa học và Cục Quản lý tài nguyên nước cần nghiên cứu mở rộng ngoài việc giảm ô nhiễm Asen cần nghiên cứu giảm các nguyên tố khác trong nước sinh hoạt đảm bảo phù hợp tiêu chuẩn Việt Nam và Tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).

Bên cạnh đó, các đại biểu cho rằng cần phải có thêm các nghiên cứu để đưa ra các thông số về chất lượng đầu ra của nguồn nước sau khi đã được xử lý, trong khoảng thời gian bao nhiêu cần phải thay các vật liệu xử lý Asen trong các mô hình này … Mặt khác, việc loại bỏ Asen trong nước phụ thuộc vào hàm lượng sắt trong nguồn nước. Ở những vùng nguồn nước có hàm lượng sắt cao thì chỉ cần sử dụng mô hình đơn giản như xử lý asen bằng bể lọc cát, sỏi cũng đủ để việc xử lý Asen trong nước ngầm đạt tiêu chuẩn. Vùng có hàm lượng sắt thấp cần  dùng những mô hình phức tạp hơn dù cho mô hình này có tốn kém cũng nên khuyến cáo người dân sử dụng. Cần lựa chọn mô hình phù hợp với điều kiện của từng vùng, giá thành cũng rất quan trọng nhưng không vì thế mà xem nhẹ chất lượng đầu ra của nước.

Ông Lê Hữu Thuần nhấn mạnh: ‘Các mô hình xử lý asen khi ứng dụng vào thực tiễn cần phải tính đến các vật liệu sẵn có tại địa phương để người dân dễ tìm thấy, dễ mua, dễ áp dụng và giá thành rẻ, người dân có thể tiếp cận và ứng dụng dễ dàng. Mong muốn các nhà khoa học, các chuyên gia tiếp tục hợp tác với Cục để đưa ra thử nghiệm một số mô hình áp dụng giảm asen theo đúng tiêu chuẩn cho phép đảm bảo sức khỏe cho người dân”.

Lâu nay hầu hết các giải pháp xử lý Asen trong nước ngầm mới chỉ áp dụng trên phạm vi nhỏ. Vấn đề là cần sớm lưa chọn được những mô hình tối ưu để có thể triển khai trên phạm vị rộng.