Vừa qua, do ảnh hưởng của bão số 10 (Bualoi) và bão số 11 (Matmo), nhiều tỉnh, thành phía Bắc, trong đó có Phú Thọ, đã chịu thiệt hại nặng nề do mưa lớn, ngập úng và lũ kéo dài. Hậu quả thiên tai không chỉ gây thiệt hại về người và tài sản mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là chăn nuôi. Sau mưa lũ, môi trường thường ô nhiễm, mầm bệnh dễ phát sinh, trong khi sức đề kháng của đàn vật nuôi suy giảm, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát dịch bệnh.

Để giúp nhanh chóng khôi phục sản xuất, bảo vệ và tăng cường sức khỏe đàn vật nuôi, bà con cần thực hiện một số biện pháp kỹ thuật như sau:

Tiêu độc, khử trùng khu vực chuồng nuôi

1. Vệ sinh, tiêu độc khử trùng chuồng trại

Ngay sau khi nước rút, việc vệ sinh và tiêu độc khử trùng chuồng trại là khâu đầu tiên và quan trọng nhất nhằm tiêu diệt mầm bệnh, phục hồi môi trường chăn nuôi an toàn, bà con cần:

• Xử lý xác động vật, rác thải: Thu gom toàn bộ xác động vật, rác thải, bùn đất trôi dạt. Tiêu hủy đúng quy định (chôn sâu, rắc vôi bột hoặc đốt). Tuyệt đối không vứt ra sông, suối, ao hồ hoặc khu dân cư.

• Vệ sinh chuồng trại: Cọ rửa sạch nền, tường, máng ăn, máng uống bằng nước sạch; khơi thông hệ thống thoát nước để tránh ứ đọng, ô nhiễm.

• Tiêu độc khử trùng: Rắc vôi bột quanh chuồng, lối đi; phun thuốc sát trùng như Chloramin B, Han-Iodine... toàn bộ khu vực chăn nuôi 2 lần/tuần trong ít nhất 2 tuần đầu sau lũ.

2. Chăm sóc, nuôi dưỡng phục hồi sức khỏe vật nuôi

Sau thời gian bị ngâm nước, thiếu thức ăn, vật nuôi dễ bị suy yếu, stress, giảm sức đề kháng. Do vậy cần quan tâm đặc biệt đến khâu dinh dưỡng và phục hồi sức khỏe, cụ thể:

• Nước uống: Cung cấp đủ nước sạch. Nếu dùng nước giếng, nước sông, suối phải lọc, khử trùng bằng phèn chua và Cloramin B trước khi sử dụng.

• Thức ăn: Chỉ sử dụng thức ăn khô, không ẩm mốc. Tăng cường khẩu phần giàu dinh dưỡng, dễ tiêu cho vật nuôi gầy yếu, đặc biệt là gia cầm non.

• Tăng sức đề kháng: Bổ sung Vitamin C, B-Complex, men tiêu hóa, chất điện giải vào thức ăn hoặc nước uống liên tục trong 5–7 ngày để giúp vật nuôi phục hồi nhanh.

• Giữ ấm: Che chắn chuồng trại tránh gió lùa; dùng bóng sưởi hoặc đèn hồng ngoại sưởi ấm cho gia cầm, vật nuôi bị lạnh.

3. Quản lý, phòng và chống dịch bệnh cho đàn vật nuôi

 Môi trường ẩm ướt sau lũ là điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh phát sinh, lây lan nhanh. Vì vậy, bà con cần tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh và chủ động:

• Tiêm phòng vắc-xin: Thực hiện tiêm bổ sung các loại vắc-xin phòng bệnh nguy hiểm như Lở mồm long móng, Dịch tả lợn, Cúm gia cầm, Tụ huyết trùng... theo hướng dẫn của cán bộ thú y.

• Phòng bệnh đường ruột, hô hấp: Có thể dùng kháng sinh phổ rộng trộn thức ăn hoặc nước uống (theo hướng dẫn của cơ quan thú y) trong những ngày đầu để phòng bệnh tiêu hóa, hô hấp.

• Theo dõi sức khỏe đàn vật nuôi: Quan sát thường xuyên, kịp thời phát hiện dấu hiệu bất thường (bỏ ăn, ho, tiêu chảy, chết rải rác...). Khi có nghi ngờ dịch bệnh, báo ngay cho cán bộ thú y hoặc chính quyền địa phương để được hỗ trợ xử lý kịp thời.

Khôi phục chăn nuôi sau mưa lũ đòi hỏi sự kiên trì, chủ động và tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật. Bà con cần kết hợp đồng bộ giữa vệ sinh, tiêu độc khử trùng, chăm sóc dinh dưỡng, phòng bệnh và cải thiện môi trường sống cho vật nuôi. Ngoài việc thực hiện các biện pháp trên, người chăn nuôi nên liên hệ với cán bộ thú y địa phương để được tư vấn cụ thể từng đối tượng vật nuôi, đảm bảo an toàn sinh học và hiệu quả kinh tế.

Bích Huệ - Trung tâm Khuyến nông