Tính đến hết năm 2015, toàn tỉnh đã có 69
làng nghề nông thôn được UBND tỉnh công nhận, thu hút khoảng trên 30.000 lao
động. Toàn bộ các làng nghề được  được
chia thành 4 nhóm chính: Nhóm làng nghề chế biến nông, lâm sản có 38 làng nghề;
Nhóm làng nghề thủ công mỹ nghệ, gỗ, mây tre đan có 20 làng nghề; Nhóm làng
nghề vật liệu xây dựng, dệt may có 2 làng nghề; Nhóm làng nghề sinh vật cảnh có
9 làng nghề. Các làng nghề đã tạo việc làm thường xuyên cho nhiều lao động ở
nông thôn, tạo ra các sản phẩm hàng hóa thiết yếu, nâng cao thu nhập, thúc đẩy
phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn góp phần xây dựng nông thôn mới.

Trong suốt những năm qua, việc xây dựng và phát triển làng nghề nông
thôn luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo của tỉnh, các cấp các ngành trong hoạt
động phát triển ngành nghề, làng nghề nông thôn. Sự quan tâm chỉ đạo, tạo mọi
điều kiện thuận lợi của UBND các huyện, thành, thị cho các làng nghề phát triển
ngày càng phong phú và đa dạng. Các hoạt động phát triển ngành nghề, làng nghề
của các địa phương đã được UBND các huyện, thành, thị cụ thể hóa trong Nghị
quyết Đại hội Đảng bộ, xác định rõ tầm quan trọng của việc phát triển ngành
nghề, làng nghề, bảo tồn và phát triển làng nghề, làng có nghề trong phát triển
kinh tế - xã hội của địa phương. Nhờ có các làng nghề, đầu ra cho sản phẩm của
các hộ nông dân được đảm bảo hơn, có nguồn thu ổn định, góp phần không nhỏ
trong việc tăng thu nhập, cải thiện đời sống. Ông Hà Xuân Hiền, một hộ chế biến
chè ở làng nghề chế biến chè, thôn Hoàng Văn, xã Văn Luông, huyện Tân Sơn cho
biết: Trước kia, chúng tôi mạnh ai nấy làm nên nhiều khi bị chồng chéo trong
khâu nhập nguyên liệu, xuất hàng, chất lượng sản phẩm không đồng đều nên thương
lái dễ dàng ép giá. Bây giờ thành lập làng nghề, cả làng đều bảo nhau làm theo
một quy chuẩn chung để đảm bảo chât lượng, cùng giá bán, có đầu mối thu gom,
điều tiết nên thu nhập có sự gia tăng, thay đổi đáng kể trong việc nâng cao đời
sống.

          Có thể nói, sự xây dựng
và phát triển làng nghề trong những năm qua đã góp phần không nhỏ trong việc
nâng cao đời sống cho người dân nông thôn, đóng góp lớn trong việc thực hiện
chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới. Nhờ có làng nghề, có
nghề nông thôn, người dân đã có thu nhập ổn định bên cạnh làm nông thuần tuý,
nhiều làng nghề đã mang lại thu nhập cho người lao động vài chục triệu
đồng/năm; chủ cơ sở sản xuất hàng trăm triệu đồng/năm như ở các làng nghề chế
biến lâm sản, xây dựng; sinh vật cảnh…. Bên cạnh việc nâng cao thu nhập, cải
thiện đời sống cho người dân nông thôn thì nhờ có làng nghề, cơ sở hạ tầng nông
thôn ở các khu vực cũng từng bước được cải thiện, giao thông được nâng cấp, hệ
thống lưới điện được cải tạo; nhiều thiết chế văn hoá được nâng cao; tình hình
an ninh chính trị được đảm bảo do người dân có nghề, có thu nhập. Các chương
trình an sinh xã hội, chương trình mục tiêu nhằm nâng cao đời sống cho người
dân có chung sự đồng thuận, đồng lòng nên trong quá trình triển khai có nhiều
sự thuận lợi.

Tuy nhiên, khó khăn mà nhiều làng nghề
nông thôn trong tỉnh hiện đang gặp phải là nguồn vốn đầu tư để mở rộng sản xuất
kinh doanh còn hạn chế. Khả năng huy động vốn từ các tổ chức tín dụng để phát
triển làng nghề còn thấp; Cơ chế quản lý và hoạt động sản xuất cũng theo kiểu
tự phát nên các hộ làm nghề trong làng nghề chưa có sự gắn kết, dẫn đến kết quả
sản xuất kinh doanh hiệu quả chưa cao; Lao động chưa qua đào tạo bài bản, chất
lượng lao động thấp; Sản phẩm đơn điệu, chất lượng không đồng đều, chưa xây
dựng được thương hiệu cho sản phẩm. Đặc biệt vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm
và đảm bảo vệ sinh môi trường nông thôn ở các làng nghề đang là bài toán khó
cho các cấp quản lý.

Để đảm bảo cho các làng nghề có sự phát
triển ổn định, bền vững thì bên cạnh sự hỗ trợ, tạo điều kiện của các cấp quản
lý, bản thân các làng nghề cũng phải có sự năng động trong cơ chế thị trường,
có sự điều tiết trong khâu sản xuất đảm bảo việc cung ứng hàng hoá đều đặn,
theo đúng nhu cầu của thị trường, tránh tình trạng sản xuất cái mình có nhưng không
sản xuất được cái thị trường cần. Không chỉ vậy, các làng nghề cần quan tâm đến
việc xây dựng, giữ vững thương hiệu, đảm bảo uy tín lâu dài; quan tâm đến việc
thực hiện tốt các quy định về đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm; xử lý tốt môi
trường…. Chỉ như vậy các làng nghề mới có thể phát triển bền vững, lâu dài,
giúp người dân làng nghề sống và làm giàu từ nghề.

Cao Thị Yến – Chi cục PTNT