Quản lý lưu vực sông, biện pháp cấp thiết bảo vệ và phát triển tài nguyên nước
Chia sẻ:
Theo ông Mai Ái Trực, nguyên Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường: Nguyên nhân cơ bản là có nhiều cách hiểu khác nhau về lưu vực sông. Đặc biệt, phương thức quản lý lưu vực sông cũng không đồng nhất. Nhiều địa phương quản lý tài nguyên nước còn theo cách tiếp cận cũ như theo ngành, mệnh lệnh từ trên xuống, cung cấp nước cố định... Trong khi phương thức quản lý hiện nay cần phải quản lý tổng hợp gồm giải quyết các vấn đề ưu tiên và nhu cầu của cộng đồng; phối hợp với các ngành và sự tham gia của các bên liên quan; quản lý theo cung - cầu; tổ chức mở, minh bạch và có thông tin qua lại với sự hỗ trợ của kỹ thuật và chuyên môn. Với tình hình tài nguyên nước hiện nay, quản lý lưu vực sông là hết sức cần thiết. Điều đó được thể hiện lưu vực sông là yếu tố hữu hình và quan trọng nhất của tài nguyên nước. Phù hợp với hình thái tự nhiên của sự hình thành và vận động; tạo thuận lợi cho việc chia sẻ lợi ích từ nước và san sẻ trách nhiệm phòng, chống, giảm thiểu tác hại do nước gây ra giữa các cộng đồng trong lưu vực, đặc biệt giữa thượng lưu và hạ lưu. Ngoài ra còn thúc đẩy việc thực hiện Luật Tài nguyên nước và là phương thức quản lý đang được áp dụng hiệu quả tại nhiều quốc gia trên thế giới.
Để quản lý lưu vực sông một cách hữu hiệu, vấn đề đặt ra là phải xây dựng nguyên tắc quản lý. Đó là tài nguyên nước trong lưu vực sông được quản lý thống nhất, không chia cắt giữa các cấp hành chính, giữa thượng nguồn và hạ nguồn. Bảo đảm sự công bằng, hợp lý và bình đẳng về nghĩa vụ và quyền lợi giữa các tổ chức, cá nhân trong cùng lưu vực sông. Các Bộ, ngành, địa phương cùng chịu trách nhiệm bảo vệ môi trường nước trong lưu vực sông theo quy định của pháp luật. Chủ động hợp tác khai thác nguồn lợi do tài nguyên nước mang lại và bảo đảm lợi ích của cộng đồng dân cư trong lưu vực. Đặc biệt, quá trình khai thác, sử dụng tài nguyên nước, xả nước thải trên lưu vực phải thực hiện nghĩa vụ tài chính với nguyên tắc: "Người hưởng lợi phải chi trả, người gây thiệt hại phải bồi thường". Quản lý tổng hợp, thống nhất số lượng và chất lượng nước, nước mặt và nước dưới dất, nước nội địa và nước vùng cửa sông ven biển. Từng bước xã hội hoá công tác bảo vệ tài nguyên nước trong lưu vực sông...
Để quản lý lưu vực sông một cách hữu hiệu, vấn đề đặt ra là phải xây dựng nguyên tắc quản lý. Đó là tài nguyên nước trong lưu vực sông được quản lý thống nhất, không chia cắt giữa các cấp hành chính, giữa thượng nguồn và hạ nguồn. Bảo đảm sự công bằng, hợp lý và bình đẳng về nghĩa vụ và quyền lợi giữa các tổ chức, cá nhân trong cùng lưu vực sông. Các Bộ, ngành, địa phương cùng chịu trách nhiệm bảo vệ môi trường nước trong lưu vực sông theo quy định của pháp luật. Chủ động hợp tác khai thác nguồn lợi do tài nguyên nước mang lại và bảo đảm lợi ích của cộng đồng dân cư trong lưu vực. Đặc biệt, quá trình khai thác, sử dụng tài nguyên nước, xả nước thải trên lưu vực phải thực hiện nghĩa vụ tài chính với nguyên tắc: "Người hưởng lợi phải chi trả, người gây thiệt hại phải bồi thường". Quản lý tổng hợp, thống nhất số lượng và chất lượng nước, nước mặt và nước dưới dất, nước nội địa và nước vùng cửa sông ven biển. Từng bước xã hội hoá công tác bảo vệ tài nguyên nước trong lưu vực sông...