Việt Nam là một trong số các nước xuất khẩu ớt với số lượng lớn vào Malaysia. Tuy nhiên, đã có thời gian cơ quan Kiểm tra và Kiểm dịch Malaysia phát hiện nhiều lô ớt của Việt Nam xuất khẩu nhiễm dư lượng thuốc bảo vệ thực vật quá giới hạn cho phép của nước này nên Bộ Nông nghiệp và Công nghiệp chế biến Malaysia đã thông báo tạm dừng nhập khẩu ớt từ Việt Nam.

Trước tình hình này, Cục Bảo vệ thực vật đã yêu cầu các nhà xuất khẩu Việt Nam phải tìm hiểu, theo dõi và tuân thủ đúng các quy định về vệ sinh, an toàn thực phẩm của Malaysia, tránh gây thiệt hại về kinh tế cũng như uy tín của nông sản Việt Nam. Đồng thời, Cục Bảo vệ thực vật đã có văn bản chính thức yêu cầu phía Malaysia làm rõ tiêu chuẩn về dư lượng thuốc trừ sâu cho phép đối với ớt nhập khẩu vào Malaysia để làm cơ sở cho các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam tham khảo. Bên cạnh đó, hai bên cần thảo luận để đi đến công nhận lẫn nhau về vấn đề kiểm định chất lượng, giúp các doanh nghiệp của Việt Nam đáp ứng tiêu chuẩn của Malaysia được tiếp tục cấp phép xuất khẩu ớt vào nước này.

Ngày 17/3/2021, Cục Nông nghiệp Malaysia có công hàm gửi Cục Bảo vệ thực vật thông báo cho phép xuất khẩu trở lại từ ngày 01/4/2021 các loại ớt tươi của Việt Nam phải đáp ứng bổ sung điều kiện an toàn thực phẩm: Vùng trồng phải áp dụng biện pháp sản xuất theo hướng thực hành nông nghiệp tốt; Vùng trồng và cơ sở đóng gói phải có mã số do cơ quan có thẩm quyền cấp và quản lý; Các lô hàng ớt trước khi xuất khẩu phải được kiểm tra an toàn thực phẩm và được cấp “Thông báo kết quả kiểm tra thực phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu”.

Để đáp ứng các quy định của Malaysia, Cục Bảo vệ thực vật đã có văn bản đề nghị và lưu ý các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan đến chuỗi sản xuất ớt xuất khẩu cần thực hiện:

Sở Nông nghiệp và PTNT các tỉnh, thành phố: Triển khai cấp mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói ớt xuất khẩu đi Malaysia theo hướng dẫn “Kiểm tra, giám sát vùng trồng, cơ sở đóng gói để phục vụ xuất khẩu” của Bộ Nông nghiệp và PTNT; Hướng dẫn, giám sát vùng trồng chỉ sử dụng đúng các thuốc trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam hiện hành cho cây ớt, áp dụng nguyên tắc “4 đúng” và tuân thủ thời gian cách ly để đảm bảo dư lượng thuốc BVTV không vượt quá quy định của thị trường nhập khẩu; Quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh, phân phối và sử dụng thuốc BVTV trên địa bàn, đặc biệt là vùng trồng ớt. Tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong việc buôn bán và sử dụng thuốc BVTV sai quy định tại vùng trồng ớt; Tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn cho người trồng ớt về việc sử dụng thuốc BVTV các biện pháp canh tác nhằm đảm bảo đáp ứng quy định của nước nhập khẩu.

Doanh nghiệp xuất khẩu: Chủ động liên hệ với Chi cục Trồng trọt và BVTV địa phương để xác định vùng trồng và cơ sở đóng gói để được cấp mã số theo quy định; Chỉ thu mua ớt để xuất khẩu từ các vùng trồng và các cơ sở đóng gói được cấp mã số. Yêu cầu các nhà cung cấp phải có hệ thống truy xuất và sẵn sàng thực hiện truy xuất khi có yêu cầu; Đăng ký kiểm tra an toàn thực phẩm đối với các lô hàng ớt xuất khẩu sang Malaysia theo quy định tại thông tư 44/2018/TT-BNNPTNT ngày 28/12/2018 quy định kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với thực phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu.

Chi cục Kiểm dịch thực vật: Thực hiện kiểm tra an toàn thực phẩm và cấp “Thông báo kết quả kiểm tra thực phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu” đối với các lô hàng ớt tươi xuất khẩu sang Malaysia.

Trong thời gian qua tại tỉnh Phú Thọ, ngành Nông nghiệp tỉnh đã chú trọng đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi trên cơ sở khai thác những lợi thế của địa phương để tạo ra những sản phẩm hàng hóa có giá trị kinh tế cao. Việc chuyển đổi trên đã góp phần nâng cao giá trị sản xuất trên từng đơn vị diện tích, tăng năng suất và hiệu quả kinh tế cho sản phẩm nông sản. Cây ớt cũng là một loại cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao, với diện tích ớt được trồng trong năm 2020 là 51,18 ha, sản lượng 304,06 tấn. Đã hình thành được một số vùng trồng ớt tập trung để xuất khẩu như tại xã Thượng Nông, huyện Tam Nông của HTX nông nghiệp Thượng Nông với diện tích 7 ha, tại xã Phùng Nguyên huyện Lâm Thao của HTX nông nghiệp Lâm Thao với diện tích 10 ha,...

Sản xuất nông lâm nghiệp, thủy sản từ đầu năm đến nay đạt được một số kết quả quan trọng. Tuy nhiên, dịch bệnh Covid-19 khiến hoạt động sản xuất kinh doanh và tiêu thụ nông sản gặp khó khăn nhất định như: Giá một số nông sản xuất khẩu giảm; chi phí vận chuyển xuất khẩu cao; chế biến kinh doanh nông lâm sản gặp khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm,... nên một số doanh nghiệp, cơ sở sản xuất chế biến phải thu hẹp quy mô.

Trong bối cảnh dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp, việc mở rộng thị trường xuất khẩu nông sản nói chung và sản phẩm ớt nói riêng là hết sức cần thiết, góp phần giảm hàng nông sản tồn kho và thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh tại các địa phương.