Luật Đất đai năm 2003 quy định: “Nhà nước thực hiện quyền định đoạt đối với đất đai”; “Quyết định mục đích sử dụng đất thông qua việc quyết định, xét duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; Quy định về hạn mức giao đất và thời hạn sử dụng đất; Quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất; Định giá đất”. Như vậy công tác quản lý, sử dụng đất phải tuân theo Chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, thực hiện theo quy hoạch, kế hoạch. Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của mỗi kỳ phải được quyết định, xét duyệt trong năm cuối của kỳ trước đó và phải được công bố công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.



Năm 2005, UBND huyện đã trình Hội đồng nhân dân huyện thông qua kế hoạch sử dụng đất 5 năm giai đoạn 2006 - 2010 của huyện Phù Ninh và đã được HĐND huyện thông qua tại Nghị quyết số 28/2005/NQ-HĐND, ngày 29/12/2005. Tuy nhiên, phải tiến hành điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2000 - 2010 đã được HĐND huyện khoá XIX, kỳ họp thứ 3 thông qua ngày 28/7/2000 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm giai đoạn 2006 - 2010, vì trong giai đoạn này huyện Phù Ninh có sự điều chỉnh địa giới hành chính chuyển các xã Hùng Lô, Kim Đức về thành phố Việt Trì, thị trấn Phú Hộ về thị xã Phú Thọ. Bên cạnh đó Phù Ninh là huyện có vị trí thuận lợi cho việc giao lưu kinh tế, văn hoá, du lịch, khoa học kỹ thuật, sản xuất giữa các vùng trung du miền núi với đồng bằng, giữa nông thôn với thành thị trong phạm vi tỉnh Phú Thọ và cả nước. Trong những năm qua nền kinh tế của huyện đã có những chuyển biến đáng kể. Cơ cấu kinh tế từ Nông nghiệp - Công nghiệp - Dịch vụ chuyển sang Công nghiệp - Dịch Vụ - Nông nghiệp.



Đặc biệt cơ sở hạ tầng của ngành công nghiệp trên địa bàn huyện đã khẳng định thế mạnh của nền kinh tế công nghiệp trong huyện. Những lợi thế về nguồn đất đai, rừng, nguồn nước và lao động đã tạo nên cho Phù Ninh bước đi vững chắc trong sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội. Xu thế phát triển cần phải có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai hợp lý, có hiệu quả để đáp ứng nhu cầu phát triển tương xứng với tiềm năng của các ngành kinh tế, dựa trên cơ sở các nghiên cứu về tự nhiên và đất đai của huyện gắn với thực trạng và chiến lược phát triển kinh tế xã hội trong tương lai và trên cơ sở các dự án phát triển của các ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, giao thông, công nghiệp, y tế, giáo dục, thể dục thể thao, nhu cầu đất đai của các ngành được tính toán, cân đối trên cơ sở nhu cầu phát triển cụ thể của từng công trình, khả năng đất đai của từng vùng. Trên cơ sở định mức sử dụng đất đai đã được thống nhất với các ngành, kế hoạch được tính toán, xây dựng phù hợp với điều kiện kinh tế của huyện từ nay đến 2010. Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2010 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm giai đoạn 2006 - 2010 của huyện Phù Ninh là cơ sở thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý nhà nước về đất đai trên lãnh thổ của huyện. Như vậy, theo điều chỉnh quy hoạch đến năm 2010, tổng diện tích tự nhiên theo địa giới hành chính của huyện Phù Ninh là: 15.637,32 ha, trong đó: Đất Nông nghiệp là 10.941,71 ha (chiếm 69,97% tổng diện tích tự nhiên); Đất phi nông nghiệp là: 4.007,53 ha (chiếm 25,63 % tổng diện tích tự nhiên); Đất chưa sử dụng là: 688,08 ha (chiếm 4,40% tổng diện tích tự nhiên).