Huyện Tam Nông tiếp tục thực hiện Dồn đổi ruộng đất Nông nghiệp theo Nghị quyết số 18-NQ/TU ngày 17/6/2004 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy
Chia sẻ:
Ngày 12/12/2012, UBND huyện Tam Nông đã xây dựng Đề án số 03/ĐA-UBND về tiếp tục thực hiện DĐRĐ NN phục vụ xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2012-2016, định hướng đến năm 2020.
Ngày 25/12/2012, HĐND huyện đã ban hành Nghị quyết số 30/2012/NQ-HĐND về việc thông qua Đề án tiếp tục thực hiện DĐRĐ NN gắn với xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2012 - 2016, định hướng đến năm 2020.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện đã phát sinh một số vướng mắc tồn tại đó là việc xác định mục tiêu để giảm số thửa đất cho từng khu vực, cho từng xã là chưa cụ thể, rõ ràng; việc chia ra quá nhiều khu vực xã để chỉ đạo dồn đổi là chưa phù hợp; mặt khác, về thời gian thực hiện, Đề án dựa vào chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng Nông thôn mới để giao chỉ tiêu thực hiện DĐRĐ cho các nhóm xã đến năm 2020 là chưa hợp lý, chưa khoa học nên nhiều xã chưa triển khai thực hiện.
Do xác định công tác DĐRĐ phải đi trước một bước trong việc xây dựng nông thôn mới, có như vậy mới thúc đẩy sản xuất nông nghiệp phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa, đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng, giảm lao động trong nông nghiệp; áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào nông nghiệp để đem lại hiệu quả kinh tế cao; do đó, cần phải xây dựng lại Đề án để triển khai ngay ở tất cả các xã từ năm 2014 để hoàn thành công tác DĐRĐ vào năm 2017 trước khi hoàn thành xây dựng Nông thôn mới ở tất cả các xã vào năm 2020.
Trên cơ sở kết quả kiểm tra, khảo sát thực tế của Đoàn kiểm tra việc thực hiện Nghị quyết số 77-NQ/HU, ngày 30/6/2014, Ban Thường vụ Huyện ủy Tam Nông ban hành Nghị quyết số 93-NQ/HU về việc tiếp tục dồn đổi ruộng đất nông nghiệp đến năm 2017 (thay thế nghị quyết số 77-NQ/HU).
Nghị quyết có một số điều chỉnh đó là: Về thời gian thực hiện DĐRĐ: đến năm 2017, tất cả các xã, thị trấn phải thực hiện xong; về triển khai thực hiện: thực hiện đồng loạt ở tất cả các xã, thị trấn trên địa bàn huyện; Về mục tiêu: phấn đấu theo mục tiêu chung là mỗi hộ chỉ còn từ 1 đến 4 thửa (vùng đất). Thay đổi, bổ sung khái niệm “thửa đất” với “vùng đất” (liền khu, liền khoảnh, liền vùng để tiện canh tác, các hộ có điều kiện sẽ tự san gạt tạo mặt bằng sau khi nhận ruộng).
Trên cơ sở Nghị quyết của Ban Thường vụ Huyện ủy, UBND huyện đã xây dựng Đề án về tiếp tục thực hiện DĐRĐ NN đến năm 2017 để trình HĐND huyện. Ngày 16/7/2014, HĐND huyện Tam Nông đã có Nghị quyết số 60/2014/NQ-HĐND về việc thông qua Đề án tiếp tục thực hiện DĐRĐ NN đến năm 2017.
Ngày 11/8/2014, UBND huyện ban hành Kế hoạch số 950/KH-UBND và Hướng dẫn số 951/HD-UBND, hướng dẫn quy trình thực hiện DĐRĐ nông nghiệp để triển khai đồng loạt đến tất cả các xã, thị trấn trong huyện.
- Ban Thường vụ Huyện ủy đã ra Quyết định thành lập Ban chỉ đạo triển khai Nghị quyết, ban hành thông báo phân công các đồng chí trong Ban Thường vụ Huyện ủy phụ trách cụm, các đồng chỉ Huyện ủy viên phụ trách xã trực tiếp phụ trách từng xã, thị trấn cụ thể, hàng tháng báo cáo kết quả với Thường trực Ban chỉ đạo để tổng hợp.
- Về nguyên tắc xây dựng phương án: vẫn dựa trên nguyên tắc tự nguyện, dân chủ, công khai theo quy định của Luật Đất đai. Tuy nhiên, để đảm bảo thuận lợi cho người dân có ruộng yên tâm đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp với thời hạn là 50 năm tiếp theo, UBND các xã, thị trấn tổ chức bàn bạc kỹ trong nhân dân, nếu được nhân dân đồng thuận thì cho phép dồn đổi đồng loạt trên phạm vi toàn xã hoặc trên phạm vi từng khu dân cư trên cơ sở số diện tích hợp pháp của từng hộ tại thời điểm xây dựng phương án DĐRĐ của xã.
Đến tháng 11/2014, đã có 2 xã triển khai thực hiện tốt công tác DĐRĐ NN là xã Hương Nộn và xã Tam Cường, kết quả cụ thể như sau:
* Đối với xã Hương Nộn:
- Về giao thông: xã đã quy hoạch được 63 tuyến đường giao thông nội đồng, tổng chiều dài các tuyến đường là 13.025,6m; khối lượng đào đắp là 35.137m3. Tổng dự toán là 2.495.186.800 đồng.
- Về thủy lợi: xã đã có quy hoạch mới 21 tuyến, với chiều dài là 5.600,7 m; khối lượng đào đắp là 2.676,5 m3; tổng dự toán là 69.316.000 đồng.
- Kết quả thực hiện DĐRĐ:
+ Tổng diện tích đất để làm giao thông - thủy lợi là: 2,68 ha.
+ Tổng số hộ sử dụng đất nông nghiệp là 1.185 hộ, số hộ tham gia dồn đổi là 1.185 hộ, đạt tỷ lệ 100%; tổng diện tích đất nông nghiệp là: 270,67 ha.
Tổng số thửa tham gia dồn đổi là: 7.589 thửa. Số thửa giảm là: 3.470 thửa. Số thửa còn lại là: 4.119 thửa.
+ Bình quân số thửa trước dồn đổi là: 6,40 thửa/hộ. Bình quân số thửa sau dồn đổi là: 3,47 thửa/hộ. Bình quân diện tích trước dồn đổi là: 356,66 m2/thửa. Bình quân diện tích sau dồn đổi là: 657,15 m2/thửa. Có một số khu chỉ còn từ 1 đến 2 thửa/hộ.
Đến nay, tất cả 12 khu trong xã đã tổ chức giao đất xong trên thực địa cho nhân dân, nhiều hộ dân đã tự san gạt mặt bằng từ nhiều thửa thành một thửa sau khi được nhận ruộng về một vùng. Công tác xây dựng hệ thống giao thông - thủy lợi nội đồng đang được UBND xã và nhân dân triển khai tích cực, phấn đấu cơ bản xong trước vụ gieo cấy chiêm xuân.
- Công tác cấp đổi GCN QSDĐ nông nghiệp cho hộ dân: xã đã có văn bản đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường cho triển khai chỉnh lý bản đồ và bổ sung kinh phí để cấp đổi GCN QSDĐ nông nghiệp cho người dân sau khi xã thực hiện xong DĐRĐ trong năm 2014 này.
* Đối với xã Tam Cường:
- Xã Tam Cường hiện có 4 khu hành chính với 559 hộ sử dụng đất nông nghiệp. Tổng diện tích đất nông nghiệp của xã là: 138,18 ha. Đến nay khu 1 với 183 hộ, diện tích là 42,09 ha đã thực hiện dồn đổi xong, đã giao ruộng tại thực địa cho người dân. Trong đó: Số thửa trước dồn đổi là 1.147 thửa. Số thửa còn lại là 309 thửa. Có 57 hộ chỉ còn 1 thửa (vùng); có 126 hộ có 2 thửa (vùng), rất thuận lợi cho canh tác.
Các khu còn lại đang xây dựng phương án DĐRĐ đến từng hộ, xã có cam kết sẽ thực hiện xong trong năm 2015.
Các xã khác trong huyện đang tập trung triển khai theo đúng kế hoạch và hướng dẫn của UBND huyện.
Kết quả bước đầu thực hiện thành công ở 2 xã là Hương Nộn và Tam Cường (đạt mục tiêu đề ra là mỗi hộ chỉ còn từ 1 đến 4 thửa, vùng) sẽ là cơ sở để Huyện ủy, HĐND, UBND huyện chỉ đạo nhân ra diện rộng trong toàn huyện, phấn đấu đến năm 2017 sẽ thực hiện xong ở tất cả các xã, thị trấn trong huyện.
- Từ chủ trương gia hạn thời gian sử dụng đất nông nghiệp lên thêm 50 năm (2013-2063) thì việc Đảng, Chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai công tác DĐRĐ NN đến từng hộ dân hiện có từ 10 đến 15 thửa ruộng xuống chỉ còn từ 1 đến 4 thửa ruộng đã tác động tốt đến tâm lý của người dân, đại đa số người dân đồng tình, ủng hộ chủ trương này do việc đi lại sản xuất thuận lợi (gọn vùng, gọn thửa, có đường giao thông - thủy lợi đến tận ruộng) do đó người dân yên tâm đầu tư, phát triển sản xuất, đem lại hiệu quả kinh tế cao.
- Qua DĐRĐ, đã hình thành việc thuê quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất để một số chủ hộ có điều kiện tập trung đầu tư, thâm canh, chuyên canh, đắp bờ vùng, bờ thửa để trồng lúa kết hợp với nuôi trồng thủy sản ở những vùng chiêm trũng.
- Sau dồn đổi, người dân các xã: Tam Cường, Hương Nộn đã hình thành được các vùng chuyên canh, thâm canh cao như vùng chuyên lúa, vùng rau màu, dưa chuột, hoa nhài, hoa các loại, táo, đu đủ, ổi,… Một số hộ đi sâu vào chăn nuôi cá, phối hợp với chăn nuôi gia cầm cho thu nhập cao.
- Sau DĐRĐ, chi phí ngày công cho sản xuất nông nghiệp giảm do áp dụng được cơ giới hóa vào đồng ruộng, góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động, làm thêm ngành nghề khác, tăng thu nhập cho người dân. Góp phần làm cơ sở cho việc hoàn thành nhiều tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới.
Để có cơ sở triển khai trên diện rộng và tạo điều kiện cho các xã tiếp tục thực hiện DĐRĐ NN, đề nghị Tỉnh ủy, UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo về việc tiếp tục thực hiện DĐRĐ nông nghiệp trên địa bàn tỉnh đến năm 2020 và có kinh phí để hỗ trợ cho công tác này.
Ngày 25/12/2012, HĐND huyện đã ban hành Nghị quyết số 30/2012/NQ-HĐND về việc thông qua Đề án tiếp tục thực hiện DĐRĐ NN gắn với xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2012 - 2016, định hướng đến năm 2020.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện đã phát sinh một số vướng mắc tồn tại đó là việc xác định mục tiêu để giảm số thửa đất cho từng khu vực, cho từng xã là chưa cụ thể, rõ ràng; việc chia ra quá nhiều khu vực xã để chỉ đạo dồn đổi là chưa phù hợp; mặt khác, về thời gian thực hiện, Đề án dựa vào chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng Nông thôn mới để giao chỉ tiêu thực hiện DĐRĐ cho các nhóm xã đến năm 2020 là chưa hợp lý, chưa khoa học nên nhiều xã chưa triển khai thực hiện.
Do xác định công tác DĐRĐ phải đi trước một bước trong việc xây dựng nông thôn mới, có như vậy mới thúc đẩy sản xuất nông nghiệp phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa, đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng, giảm lao động trong nông nghiệp; áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào nông nghiệp để đem lại hiệu quả kinh tế cao; do đó, cần phải xây dựng lại Đề án để triển khai ngay ở tất cả các xã từ năm 2014 để hoàn thành công tác DĐRĐ vào năm 2017 trước khi hoàn thành xây dựng Nông thôn mới ở tất cả các xã vào năm 2020.
Trên cơ sở kết quả kiểm tra, khảo sát thực tế của Đoàn kiểm tra việc thực hiện Nghị quyết số 77-NQ/HU, ngày 30/6/2014, Ban Thường vụ Huyện ủy Tam Nông ban hành Nghị quyết số 93-NQ/HU về việc tiếp tục dồn đổi ruộng đất nông nghiệp đến năm 2017 (thay thế nghị quyết số 77-NQ/HU).
Nghị quyết có một số điều chỉnh đó là: Về thời gian thực hiện DĐRĐ: đến năm 2017, tất cả các xã, thị trấn phải thực hiện xong; về triển khai thực hiện: thực hiện đồng loạt ở tất cả các xã, thị trấn trên địa bàn huyện; Về mục tiêu: phấn đấu theo mục tiêu chung là mỗi hộ chỉ còn từ 1 đến 4 thửa (vùng đất). Thay đổi, bổ sung khái niệm “thửa đất” với “vùng đất” (liền khu, liền khoảnh, liền vùng để tiện canh tác, các hộ có điều kiện sẽ tự san gạt tạo mặt bằng sau khi nhận ruộng).
Trên cơ sở Nghị quyết của Ban Thường vụ Huyện ủy, UBND huyện đã xây dựng Đề án về tiếp tục thực hiện DĐRĐ NN đến năm 2017 để trình HĐND huyện. Ngày 16/7/2014, HĐND huyện Tam Nông đã có Nghị quyết số 60/2014/NQ-HĐND về việc thông qua Đề án tiếp tục thực hiện DĐRĐ NN đến năm 2017.
Ngày 11/8/2014, UBND huyện ban hành Kế hoạch số 950/KH-UBND và Hướng dẫn số 951/HD-UBND, hướng dẫn quy trình thực hiện DĐRĐ nông nghiệp để triển khai đồng loạt đến tất cả các xã, thị trấn trong huyện.
- Ban Thường vụ Huyện ủy đã ra Quyết định thành lập Ban chỉ đạo triển khai Nghị quyết, ban hành thông báo phân công các đồng chí trong Ban Thường vụ Huyện ủy phụ trách cụm, các đồng chỉ Huyện ủy viên phụ trách xã trực tiếp phụ trách từng xã, thị trấn cụ thể, hàng tháng báo cáo kết quả với Thường trực Ban chỉ đạo để tổng hợp.
- Về nguyên tắc xây dựng phương án: vẫn dựa trên nguyên tắc tự nguyện, dân chủ, công khai theo quy định của Luật Đất đai. Tuy nhiên, để đảm bảo thuận lợi cho người dân có ruộng yên tâm đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp với thời hạn là 50 năm tiếp theo, UBND các xã, thị trấn tổ chức bàn bạc kỹ trong nhân dân, nếu được nhân dân đồng thuận thì cho phép dồn đổi đồng loạt trên phạm vi toàn xã hoặc trên phạm vi từng khu dân cư trên cơ sở số diện tích hợp pháp của từng hộ tại thời điểm xây dựng phương án DĐRĐ của xã.
Đến tháng 11/2014, đã có 2 xã triển khai thực hiện tốt công tác DĐRĐ NN là xã Hương Nộn và xã Tam Cường, kết quả cụ thể như sau:
* Đối với xã Hương Nộn:
- Về giao thông: xã đã quy hoạch được 63 tuyến đường giao thông nội đồng, tổng chiều dài các tuyến đường là 13.025,6m; khối lượng đào đắp là 35.137m3. Tổng dự toán là 2.495.186.800 đồng.
- Về thủy lợi: xã đã có quy hoạch mới 21 tuyến, với chiều dài là 5.600,7 m; khối lượng đào đắp là 2.676,5 m3; tổng dự toán là 69.316.000 đồng.
- Kết quả thực hiện DĐRĐ:
+ Tổng diện tích đất để làm giao thông - thủy lợi là: 2,68 ha.
+ Tổng số hộ sử dụng đất nông nghiệp là 1.185 hộ, số hộ tham gia dồn đổi là 1.185 hộ, đạt tỷ lệ 100%; tổng diện tích đất nông nghiệp là: 270,67 ha.
Tổng số thửa tham gia dồn đổi là: 7.589 thửa. Số thửa giảm là: 3.470 thửa. Số thửa còn lại là: 4.119 thửa.
+ Bình quân số thửa trước dồn đổi là: 6,40 thửa/hộ. Bình quân số thửa sau dồn đổi là: 3,47 thửa/hộ. Bình quân diện tích trước dồn đổi là: 356,66 m2/thửa. Bình quân diện tích sau dồn đổi là: 657,15 m2/thửa. Có một số khu chỉ còn từ 1 đến 2 thửa/hộ.
Đến nay, tất cả 12 khu trong xã đã tổ chức giao đất xong trên thực địa cho nhân dân, nhiều hộ dân đã tự san gạt mặt bằng từ nhiều thửa thành một thửa sau khi được nhận ruộng về một vùng. Công tác xây dựng hệ thống giao thông - thủy lợi nội đồng đang được UBND xã và nhân dân triển khai tích cực, phấn đấu cơ bản xong trước vụ gieo cấy chiêm xuân.
- Công tác cấp đổi GCN QSDĐ nông nghiệp cho hộ dân: xã đã có văn bản đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường cho triển khai chỉnh lý bản đồ và bổ sung kinh phí để cấp đổi GCN QSDĐ nông nghiệp cho người dân sau khi xã thực hiện xong DĐRĐ trong năm 2014 này.
* Đối với xã Tam Cường:
- Xã Tam Cường hiện có 4 khu hành chính với 559 hộ sử dụng đất nông nghiệp. Tổng diện tích đất nông nghiệp của xã là: 138,18 ha. Đến nay khu 1 với 183 hộ, diện tích là 42,09 ha đã thực hiện dồn đổi xong, đã giao ruộng tại thực địa cho người dân. Trong đó: Số thửa trước dồn đổi là 1.147 thửa. Số thửa còn lại là 309 thửa. Có 57 hộ chỉ còn 1 thửa (vùng); có 126 hộ có 2 thửa (vùng), rất thuận lợi cho canh tác.
Các khu còn lại đang xây dựng phương án DĐRĐ đến từng hộ, xã có cam kết sẽ thực hiện xong trong năm 2015.
Các xã khác trong huyện đang tập trung triển khai theo đúng kế hoạch và hướng dẫn của UBND huyện.
Kết quả bước đầu thực hiện thành công ở 2 xã là Hương Nộn và Tam Cường (đạt mục tiêu đề ra là mỗi hộ chỉ còn từ 1 đến 4 thửa, vùng) sẽ là cơ sở để Huyện ủy, HĐND, UBND huyện chỉ đạo nhân ra diện rộng trong toàn huyện, phấn đấu đến năm 2017 sẽ thực hiện xong ở tất cả các xã, thị trấn trong huyện.
- Từ chủ trương gia hạn thời gian sử dụng đất nông nghiệp lên thêm 50 năm (2013-2063) thì việc Đảng, Chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai công tác DĐRĐ NN đến từng hộ dân hiện có từ 10 đến 15 thửa ruộng xuống chỉ còn từ 1 đến 4 thửa ruộng đã tác động tốt đến tâm lý của người dân, đại đa số người dân đồng tình, ủng hộ chủ trương này do việc đi lại sản xuất thuận lợi (gọn vùng, gọn thửa, có đường giao thông - thủy lợi đến tận ruộng) do đó người dân yên tâm đầu tư, phát triển sản xuất, đem lại hiệu quả kinh tế cao.
- Qua DĐRĐ, đã hình thành việc thuê quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất để một số chủ hộ có điều kiện tập trung đầu tư, thâm canh, chuyên canh, đắp bờ vùng, bờ thửa để trồng lúa kết hợp với nuôi trồng thủy sản ở những vùng chiêm trũng.
- Sau dồn đổi, người dân các xã: Tam Cường, Hương Nộn đã hình thành được các vùng chuyên canh, thâm canh cao như vùng chuyên lúa, vùng rau màu, dưa chuột, hoa nhài, hoa các loại, táo, đu đủ, ổi,… Một số hộ đi sâu vào chăn nuôi cá, phối hợp với chăn nuôi gia cầm cho thu nhập cao.
- Sau DĐRĐ, chi phí ngày công cho sản xuất nông nghiệp giảm do áp dụng được cơ giới hóa vào đồng ruộng, góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động, làm thêm ngành nghề khác, tăng thu nhập cho người dân. Góp phần làm cơ sở cho việc hoàn thành nhiều tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới.
Để có cơ sở triển khai trên diện rộng và tạo điều kiện cho các xã tiếp tục thực hiện DĐRĐ NN, đề nghị Tỉnh ủy, UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo về việc tiếp tục thực hiện DĐRĐ nông nghiệp trên địa bàn tỉnh đến năm 2020 và có kinh phí để hỗ trợ cho công tác này.
Tác giả bài viết: Phan Văn Thảo - Trưởng phòng TN và TM huyện Tam Nông