Còn nhiều địa phương sử dụng sai mục đích nguồn vốn sự nghiệp môi trường
Chia sẻ:
Trả lời phỏng vấn Báo Tài nguyên & Môi trường, ông Hoàng Minh Đạo - Phó Vụ trưởng Phụ trách Vụ Môi trường cho biết: Nhìn chung, các địa phương đều đã bố trí kinh phí sự nghiệp môi trường theo hướng dẫn của Bộ Tài chính và Quyết định số 151 của Thủ tướng Chính phủ về Định mức phân bổ chi thường xuyên hàng năm. Do có nguồn kinh phí này, các địa phương đã chủ động cân đối, bố trí chi cho hoạt động quản lý môi trường nói riêng và các hoạt động bảo vệ môi trường khác, góp phần để công tác bảo vệ môi trường ở địa phương được triển khai thuận lợi và tốt hơn. Tuy nhiên, có một số địa phương (nhất là những địa phương nghèo, mất cân đối lớn giữa thu và chi) chưa bố trí đủ kinh phí chi sự nghiệp môi trường theo hướng dẫn.
Điều mà các cơ quan chức năng lo ngại là việc các địa phương sử dụng sai mục đích của nguồn kinh phí sự nghiệp môi trường. Ông đánh giá thế nào về vấn đề này?
Đúng là vẫn còn nhiều địa phương vẫn chi vốn sự nghiệp môi trường cho mục tiêu bảo vệ môi trường chưa đúng với qui định của Thông tư liên tịch số 114. Ví dụ: Thông tư 114 có nêu chi hỗ trợ cho thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải, nhưng hầu hết các địa phương, toàn bộ chi cho thu gom, vận chuyển chất thải sinh hoạt trước đây (khi chưa hình thành ngân sách sự nghiệp môi trường được chi từ nguồn vốn sự nghiệp đô thị, thị chính) thì nay chuyển chi từ nguồn vốn sự nghiệp môi trường (nội dung này chiếm tỉ trọng rất lớn của chi sự nghiệp môi trường, nhiều địa phương chiếm tới 70-90%). Đơn cử như tỉnh Yên Bái, khoản chi này là 12,81 tỷ trên tổng số 13,11 tỷ; TP. Hồ Chí Minh: 697,5 tỷ trên tổng là 744,6 tỷ; tỉnh Vĩnh Long: 10,2 tỷ trên tổng 16,2 tỷ ;... Một số hạng mục chi ở nhiều địa phương lẫn với nguồn vốn chi khác: chi cho xây dựng bãi rác, cung cấp nước sạch, quản lý hoạt động khai thác khoáng sản, sửa chữa, cải tạo kênh mương, trạm bơm thủy lợi;...
Theo ông, liệu có sự phối hợp chưa đồng bộ giữa các Sở TN&MT với Sở Tài chính?
Quá trình đi kiểm tra chúng tôi nhận thấy, sự phối hợp giữa Sở Tài chính và Sở TN&MT trong việc xây dựng kế hoạch, tổng hợp và phân bổ nguồn chi này ở đa số các địa phương chưa chặt chẽ. Vai trò và sự chỉ đạo chuyên môn của cơ quan quản lý tài nguyên môi trường ở nhiều địa phương trong việc xây dựng, tổng hợp, trình UBND và HĐND kế hoạch bảo vệ môi trường hàng năm từ nguồn vốn sự nghiệp môi trường còn rất hạn chế.
Tình trạng "lách Luật", vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường vẫn diễn ra hàng ngày, các phương án bảo vệ môi trường của các doanh nghiệp, cơ sơ sản xuất chỉ mang tính đối phó. Theo ông, phương án khả thi nhất có thể giải quyết vấn đề này là gì?
Theo tôi, để pháp luật, chính sách đi vào cuộc sống cần đồng bộ và đồng thời thực hiện các giải pháp như hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách về môi trường; áp dụng mạnh mẽ các công cụ kinh tế trong quản lý môi trường; đẩy mạnh xã hội hóa công tác bảo vệ môi trường; tạo sự công bằng, minh bạch, dân chủ, công khai trong các hoạt động bảo vệ môi trường; tăng cường kiểm tra, thanh tra môi trường; xử lý nghiêm, kịp thời, thỏa đáng mọi hành vi vi phạm pháp luật môi trường. Đồng thời, khen thưởng, động viên kịp thời, đúng mức các hành vi thân thiện với môi trường, các tổ chức, cá nhân làm tốt công tác bảo vệ môi trường; đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường...
Xin trân trọng cảm ơn ông!
Điều mà các cơ quan chức năng lo ngại là việc các địa phương sử dụng sai mục đích của nguồn kinh phí sự nghiệp môi trường. Ông đánh giá thế nào về vấn đề này?
Đúng là vẫn còn nhiều địa phương vẫn chi vốn sự nghiệp môi trường cho mục tiêu bảo vệ môi trường chưa đúng với qui định của Thông tư liên tịch số 114. Ví dụ: Thông tư 114 có nêu chi hỗ trợ cho thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải, nhưng hầu hết các địa phương, toàn bộ chi cho thu gom, vận chuyển chất thải sinh hoạt trước đây (khi chưa hình thành ngân sách sự nghiệp môi trường được chi từ nguồn vốn sự nghiệp đô thị, thị chính) thì nay chuyển chi từ nguồn vốn sự nghiệp môi trường (nội dung này chiếm tỉ trọng rất lớn của chi sự nghiệp môi trường, nhiều địa phương chiếm tới 70-90%). Đơn cử như tỉnh Yên Bái, khoản chi này là 12,81 tỷ trên tổng số 13,11 tỷ; TP. Hồ Chí Minh: 697,5 tỷ trên tổng là 744,6 tỷ; tỉnh Vĩnh Long: 10,2 tỷ trên tổng 16,2 tỷ ;... Một số hạng mục chi ở nhiều địa phương lẫn với nguồn vốn chi khác: chi cho xây dựng bãi rác, cung cấp nước sạch, quản lý hoạt động khai thác khoáng sản, sửa chữa, cải tạo kênh mương, trạm bơm thủy lợi;...
Theo ông, liệu có sự phối hợp chưa đồng bộ giữa các Sở TN&MT với Sở Tài chính?
Quá trình đi kiểm tra chúng tôi nhận thấy, sự phối hợp giữa Sở Tài chính và Sở TN&MT trong việc xây dựng kế hoạch, tổng hợp và phân bổ nguồn chi này ở đa số các địa phương chưa chặt chẽ. Vai trò và sự chỉ đạo chuyên môn của cơ quan quản lý tài nguyên môi trường ở nhiều địa phương trong việc xây dựng, tổng hợp, trình UBND và HĐND kế hoạch bảo vệ môi trường hàng năm từ nguồn vốn sự nghiệp môi trường còn rất hạn chế.
Tình trạng "lách Luật", vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường vẫn diễn ra hàng ngày, các phương án bảo vệ môi trường của các doanh nghiệp, cơ sơ sản xuất chỉ mang tính đối phó. Theo ông, phương án khả thi nhất có thể giải quyết vấn đề này là gì?
Theo tôi, để pháp luật, chính sách đi vào cuộc sống cần đồng bộ và đồng thời thực hiện các giải pháp như hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách về môi trường; áp dụng mạnh mẽ các công cụ kinh tế trong quản lý môi trường; đẩy mạnh xã hội hóa công tác bảo vệ môi trường; tạo sự công bằng, minh bạch, dân chủ, công khai trong các hoạt động bảo vệ môi trường; tăng cường kiểm tra, thanh tra môi trường; xử lý nghiêm, kịp thời, thỏa đáng mọi hành vi vi phạm pháp luật môi trường. Đồng thời, khen thưởng, động viên kịp thời, đúng mức các hành vi thân thiện với môi trường, các tổ chức, cá nhân làm tốt công tác bảo vệ môi trường; đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường...
Xin trân trọng cảm ơn ông!
Tác giả bài viết: Mạnh Đức