Duy trì vững chắc tiến bộ về con người trong điều kiện khí hậu đang biến đổi
Trình bày Báo cáo Phát triển con người khu vực châu Á - Thái Bình Dương năm 2012, Phó Giám đốc Quốc gia UNDP tại Việt Nam Bakhodir Burkhanov nhấn mạnh: Người dân ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, đặc biệt là người nghèo phải đối mặt với nhiều tác động phức tạp của biến đổi khí hậu, như thay đổi lượng mưa, các sự kiện khí hậu cực đoan, hạn hán, lũ lụt và mực nước biển dâng.
Báo cáo chỉ ra rằng: Khi đối mặt với biến đổi khí hậu, các nước ở khu vực châu Á- Thái Bình Dương cần phải thay đổi các phương pháp sản xuất của mình. Đặc biệt các nước cần tìm ra những cách thức tốt hơn để tạo ra năng lượng và sử dụng năng lượng hiệu quả hơn. Xanh hóa sản xuất có nghĩa là sử dụng nhiều năng lượng tái tạo và công nghệ ít các-bon cùng với việc cắt giảm sử dụng các nhiên liệu hóa thạch.
Một số nước đang chứng minh tiềm năng hướng tới sản xuất ít các-bon như: Trung Quốc, Nhật Bản... Ở Việt Nam hiện có 543 doanh nghiệp nhỏ và vừa trong 5 ngành công nghiệp chủ yếu (làm gạch, gốm sứ, dệt may, sản xuất giấy và chế biến thực phẩm) đang nhận sự hỗ trợ kỹ thuật và tài chính từ dự án Bảo toàn năng lượng trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa để lắp đặt các công nghệ hiệu suất năng lượng. Sáng kiến này đã tiết kiệm 232.000 tấn dầu tương đương, đồng thời thúc đẩy lợi nhuận và nâng cao chất lượng, đặc biệt là thông qua việc sử dụng các lò nung hiện đại hơn cho gạch và gốm sứ. Dự án cũng nhằm mục đích khuyến khích sử dụng năng lượng hiệu quả thông qua các ưu đãi về thuế và tài chính, cũng như dán nhãn sử dụng năng lượng. Kết thúc vào cuối năm 2011, dự án đã làm giảm được 944.000 tấn khí thải CO2.
Các nước trong khu vực cần thúc đẩy nông nghiệp xanh hơn, giảm khí mê-tan trong sản xuất lúa gạo thông qua việc sử dụng nước hiệu quả; đẩy nhanh việc phát triển và sử dụng các nguồn năng lượng có thể tái tạo; áp dụng công nghệ quang điện ở các hộ gia đình. Các quốc gia cần bảo vệ sinh kế dễ bị tổn thương của người nghèo ở nông thôn và thành thị trong trường hợp có thiên tai, lũ lụt xảy ra.
Bên cạnh đó, các quốc gia trong khu vực cần luật hóa các chính sách tài chính như đánh thuế phát thải các-bon nhằm khuyến khích việc sử dụng năng lượng hiệu quả hơn. Thúc đẩy và chia sẻ thông tin chính xác việc bảo đảm người dân được thông tin, có ý nghĩa rất quan trọng trong việc thay đổi thái độ của họ. Người tiêu dùng lựa chọn những sản phẩm xanh hơn, an toàn hơn thông qua việc cung cấp thông tin về hiệu quả sử dụng năng lượng và giảm rác thải trên nhãn mác, bao bì, sản phẩm.
Báo cáo cũng đã phân tích sâu về cách thức mà các nước sản xuất hàng hóa, đặc biệt là trong sản xuất công nghiệp; các tiến trình các-bon thấp hơn trong sản xuất công nghiệp; các cơ hội xanh hơn trong nông nghiệp; về các nguồn tạo ra năng lượng sạch hơn; vấn đề tiêu thụ công bằng và hài hòa; chuyển đổi sang các công nghệ hiệu suất năng lượng; về tính toán phát thải theo tiêu thụ; về tận dụng các đồng lợi ích ví dụ như nước sạch hơn và không khí ít ô nhiễm hơn; chiếu sáng bằng bóng đèn huỳnh quang com-pact nhiều hơn có thể tiết kiệm chi phí, lại giảm bớt được phát thải...
Tại lễ công bố Báo cáo này, chia sẻ những thông tin về biến đổi khí hậu ở Việt Nam, Giáo sư Đào Xuân Học, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban Quốc gia về biến đổi khí hậu cho biết: Đồng bằng sông Cửu Long nằm về phía Tây Nam của Việt Nam, hình thành từ trầm tích phù sa dòng sông MêKông, có diện tích 3,9 triệu ha với tổng dân số khoảng 17,5 triệu người.
Biến đổi khí hậu tác động khác nhau trong từng vùng, ở từng địa phương tùy theo đặc thù địa lý, địa hình và thời tiết ở nơi đó. Đồng bằng sông Cửu Long được xác định là một trong những khu vực bị tổn thương nặng nề nhất Việt Nam. Ngoài ảnh hưởng chung còn có những bất cập trực tiếp như: Sạt lở bờ biển, bờ sông, ngập úng sâu kéo dài ở những vùng trũng, bão nhiệt đới xâm nhập đến những nơi mà trước đây được cho là an toàn, ít bị thiên tai.
Để giải quyết những thách thức đối với đồng bằng sông Cửu Long, Việt Nam đã hợp tác với nhiều nước trên thế giới. Điển hình là Hà Lan đã chọn châu thổ sông Cửu Long làm tiêu điểm để xây dựng kế hoạch toàn diện ứng phó với biến đổi khí hậu. Đây là sự lựa chọn đúng hướng, hợp lý, bởi vì bảo vệ được đồng bằng sông Cửu Long là đảm bảo an ninh lương thực quốc gia để cho đất nước phát triển ổn định và bền vững. Các Bộ, ngành, địa phương cần có sự phối hợp đồng bộ trong việc quy hoạch, quản lý cơ sở hạ tầng và quản lý nước. Chương trình nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý thiên tai dựa vào cộng đồng cần phải được đẩy mạnh và nhân rộng.
Nguồn tin: monre.gov.vn