Đến thời điểm hiện tại, bệnh dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) trên địa bàn tỉnh cơ bản được kiểm soát...
“Đến thời điểm hiện tại, bệnh dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) trên địa bàn tỉnh cơ bản được kiểm soát. Tuy nhiên, nguy cơ dịch bệnh tái phát trong thời gian tới là rất cao khi người chăn nuôi đang đẩy mạnh tái đàn, tăng đàn. Do vậy, để ngăn chặn bệnh DTLCP tái phát, ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khuyến cáo người chăn nuôi khi nhập lợn giống cần biết rõ nguồn gốc xuất xứ và phải thực hiện nghiêm việc lấy mẫu xét nghiệm với mầm bệnh DTLCP, không nên tái đàn ồ ạt, mất kiểm soát, dễ làm phát sinh dịch bệnh” - ông Từ Anh Sơn - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết.
Đợt DTLCP vào năm 2019 đã lan rộng ra 218 xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh (các ổ dịch hầu hết chỉ xảy ra ở các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ) chỉ có 2 trang trại phát sinh dịch; tổng số lợn buộc tiêu hủy là 57.400 con, số lượng tiêu hủy trên 3,3 nghìn tấn; gây thiệt hại cho nhà nước và người chăn nuôi trên 130 tỷ đồng. Mục tiêu đến hết năm 2020, toàn tỉnh sẽ phát triển đàn lợn lên mức 800.000 con, trong đó đảm bảo cơ cấu đàn lợn nái từ 12 - 15%. Do vậy, hiện nay các hộ chăn nuôi lợn trên địa bàn tỉnh đang tập trung tái đàn, tăng đàn, sản lượng xuất chuồng trung bình mỗi tháng khoảng 10.000 tấn.
Cuối tháng 5/2019, đàn lợn hơn 200 con của gia đình anh Nguyễn Đức Nhuận ở xã Cao Xá (huyện Lâm Thao) bị nhiễm DTLCP, buộc phải tiêu hủy. Theo tính toán của anh Nhuận, số lợn trên anh đã nuôi được 3 tháng, tiền thức ăn chăn nuôi cho mỗi con hết khoảng 1,5 triệu đồng. Mỗi con lợn giống lúc mua có giá gần 1 triệu đồng. Việc tiêu hủy hơn 200 con lợn khiến anh mất trắng khoảng 800 triệu đồng. Cuối tháng 11/2019, được sự hướng dẫn của cơ quan thú y, gia đình anh bắt tay vào việc tái đàn nhưng với số lượng dè dặt vì do phải mua giống từ bên ngoài.
Khác với gia đình anh Nguyễn Đức Thuận, trang trại tổng hợp của ông Bùi Quang Hiệu ở khu 14, xã Tiên Kiên (huyện Lâm Thao) từ năm 2018 đến nay luôn duy trì trên 2.000 con lợn thịt và 300 con lợn nái. Do chủ động làm tốt công tác phòng chống bệnh DTLCP nên đàn lợn của gia đình ông không bị ảnh hưởng.
Ông Hiệu chia sẻ: “Giá thịt lợn tăng cao đã tạo tâm lý phấn khởi nên người chăn nuôi nghĩ đến việc tái đàn. Việc này cũng dễ hiểu bởi nhiều người đã trải qua một vụ nuôi thua lỗ do dịch bệnh. Thế nhưng không nên vì lợi nhuận trước mắt mà tái đàn ồ ạt, chọn mua con giống trôi nổi, không rõ nguồn gốc… dễ gây bùng phát lại dịch. Gia đình tôi gây lợn giống từ chính 300 con lợn nái của gia đình. Cách làm này vừa đỡ chi phí mua giống lại vừa kiểm soát, quản lý tốt dịch bệnh lây lan. Bên cạnh đó, tôi chăn nuôi thêm gà thịt, khi nào điều kiện chăn nuôi ổn định, DTLCP hoàn toàn bị đẩy lùi thì tôi sẽ gia tăng thêm đàn lợn”.
Toàn tỉnh hiện có 213 cơ sở chăn nuôi quy mô từ 50 con lợn nái hoặc 500 lợn thịt trở lên, với tổng đàn 174 nghìn con, chiếm trên 28% tổng đàn lợn toàn tỉnh; có 17 doanh nghiệp tham gia chăn nuôi lợn. Các cơ sở chăn nuôi có quy mô đều thực hiện nghiêm các biện pháp phòng DTLCP để giảm thiểu thấp nhất thiệt hại. Tuy nhiên, bên cạnh các cơ sở chăn nuôi có quy mô thì toàn tỉnh có trên 40.000 hộ chăn nuôi lợn nhỏ lẻ. Sau một thời gian dịch bệnh được kiểm soát, một số hộ chăn nuôi nhỏ lẻ phát sinh tâm lý chủ quan, lơ là trong việc thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh; hoạt động tái đàn gia tăng, trong khi việc vận chuyển, buôn bán lợn giống chưa được quản lý chặt chẽ; điều kiện vệ sinh chuồng trại tại các hộ chăn nuôi quy mô nhỏ không đảm bảo, không áp dụng triệt để các biện pháp an toàn sinh học; hoạt động giết mổ nhỏ lẻ chưa được quản lý chặt chẽ làm tăng nguy cơ phát sinh dịch bệnh.
Nhằm ngăn chặn DTLCP tái phát, Chủ tịch UBND tỉnh đã có văn bản yêu cầu các sở, ngành, UBND các huyện, thành, thị tiếp tục triển khai đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh theo sự chỉ đạo của trung ương, của tỉnh. Tăng cường kiểm tra, giám sát đến từng hộ nuôi lợn, nhất là kiểm soát con giống, khuyến khích việc tái đàn đối với các cơ sở chăn nuôi theo hình thức trang trại chăn nuôi khép kín, an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh. Kiểm tra, giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh; kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp giấu dịch, bán chạy, giết mổ, vứt xác lợn bệnh, nghi mắc bệnh ra môi trường. Làm việc với các doanh nghiệp chăn nuôi để xác định nguồn cung ứng con giống an toàn dịch bệnh cho các cơ sở chăn nuôi trên địa bàn tỉnh.
Thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh, những ngày qua, lực lượng thú y từ tỉnh đến cơ sở đã khẩn trương thực hiện các giải pháp phòng chống dịch như: Kiểm tra, rà soát số lượng đàn lợn của địa phương; tăng cường công tác giám sát để phát hiện sớm, kịp thời xử lý dứt điểm ngay khi phát hiện lợn mắc bệnh, nghi mắc bệnh, tránh lây lan ra diện rộng. Đồng thời tổ chức kiểm tra các khu vực có nguy cơ cao tái phát dịch bệnh như các ổ dịch cũ, khu vực tiêu hủy, cơ sở thu gom, giết mổ...; tăng cường công tác kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển lợn và các sản phẩm từ lợn.
Ông Nguyễn Tất Thành - Chi cục Trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh cho biết: Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh tích cực phối hợp với các huyện, thị xã, thành phố tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ sở chăn nuôi tái đàn, tăng đàn bảo đảm an toàn sinh học. Yêu cầu người chăn nuôi thực hiện việc kê khai với chính quyền cơ sở trước khi tái đàn. Đồng thời, tăng cường công tác thông tin tuyên truyền về tình hình dịch bệnh, các biện pháp phòng, chống dịch cho các cơ sở giết mổ, cơ sở nuôi lợn.
Liên Linh