Theo dự báo của Trung
tâm dự báo khí tượng Thủy văn Trung ương, rét đậm, rét hại còn tiếp tục ở các
tỉnh miền núi phía Bắc.Rét đậm, rét hại xảy ra nhiều ngày kèm theo mưa phùn, độ ẩm cao là nguyên nhân chính làm gia súc, gia cầm giảm sức đề kháng, tăng nguy cơ phát sinh các loại dịch bệnh, có thể dẫn đến chết hàng loạt. Để chủ động phòng chống đói rét, dịch bệnh cho đàn vật nuôi, người chăn nuôi cần tăng cường thực hiện một số biện pháp cụ thể sau đây:

 Một là, cải tạo, che chắn chuồng trại
chăn nuôi.

Cải tạo, che chắn
chuồng trại để đảm bảo kín gió, tránh mưa tạt gió lùa, nền chuồng luôn khô ráo sạch sẽ. 

Có thể sử dụng bóng điện hay đốt lửa sưởi cho vật nuôi
trong chuồng bằng trấu, mùn cưa, than củi... Chú ý nơi đốt sưởi có khoảng cách
nhất định để cho vật nuôi đủ ấm và phải đảm bảo an toàn trong chuồng nuôi, tránh
cho vật nuôi bị bỏng, ngạt khói hoặc gây cháy chuồng nuôi.

Hai là, tăng cường chăm sóc, nuôi dưỡng.

Thực hiện chăm sóc, nuôi dưỡng tốt đàn vật nuôi
nhằm nâng cao sức đề kháng, giúp vật nuôi chống đỡ tốt với thời tiết giá rét. Tận
dụng các loại quần áo, chăn cũ, bao tải, bạt… làm áo giữ ấm cho gia súc.

* Đối với trâu bò:

Khi nhiệt độ ngoài trời dưới 12 ⁰C không
cho trâu bò làm việc, chăn thả tự do mà tiến hành nuôi nhốt trâu, bò; Đồng thời
cung cấp đầy đủ thức ăn, nước uống, khẩu phần ăn phải đảm bảo cân đối dinh
dưỡng, bổ sung các vitamin, muối và các chất khoáng, cho ăn làm nhiều bữa trong ngày để đảm bảo không bị đói, có đủ năng
lượng để chống rét. Cho gia súc uống nước ấm hòa muối với lượng khoảng
5g/100 kg thể trọng.

Ngoài ra, cần chủ động dự
trữ thức ăn tinh (cám ngô, cám gạo), thức ăn khô (rơm, cỏ khô) và các phụ phẩm
nông nghiệp, công nghiệp (thân cây ngô, bã bia, rỉ mật) làm thức ăn cho trâu,
bò, đảm bảo mỗi con trâu bò được cung cấp từ 5-7 kg thức ăn/ngày trong những
ngày giá rét.

* Đối với lợn:

          Không
cọ rửa chuồng hoặc tắm cho lợn vào những ngày mưa rét, nhiệt độ xuống dưới 12⁰C.
Khẩu phần ăn đảm bảo đầy đủ, cân đối chất dinh dưỡng, phù hợp với từng đối
tượng lợn. Đặc biệt, cho lợn uống đủ nước sạch, ấm, bổ sung thêm các vitamin
tổng hợp, men tiêu hoá vào thức ăn, nước uống theo hướng dẫn trên bao bì sản
phẩm.

* Đối
với gia cầm: Đảm bảo thức ăn có đầy đủ
chất dinh dưỡng, phù hợp với từng lứa tuổi; Cho uống đủ nước sạch, ấm và bổ
sung thêm đường Glucoza, các loại vitamin tổng hợp, men tiêu hoá. Thay chất độn
chuồng sau từng lứa nuôi. Đối với gia cầm non cần bố trí ô úm riêng, có bóng điện sưởi đảm bảo nhiệt độ trong ô úm từ 22-28⁰C.

          * Đối với động vật thuỷ sản :

          Trong
thời gian giá rét tuyệt đối không kéo lưới, không thu hoạch theo cách đánh tỉa,
thả bù để tránh xây sát cho cá.

          Duy trì mực nước ao nuôi đảm bảo độ sâu từ 1,5 - 2m
để lấy nhiệt từ lòng đất giữ ấm nước ao và làm giảm sự biến đổi nhiệt độ đột
ngột. Tiến hành đào một hố sâu trong ao từ 2,5 - 3m, rộng từ 2 - 3m²
để cho cá rút xuống trú đông (đây là cách chống rét cho cá qua đông hiệu quả và
được nhiều nơi áp dụng). Hoặc thả sọt tránh rét cho cá ở các góc phía
Bắc của ao nuôi, sử dụng các sọt đan bằng tre, nứa, đưa vào sọt các búi rơm tạo
giá thể để cá trú ẩn tránh rét.

          Làm
khung nylon sáng màu để che phủ bề mặt ao, giúp ngăn gió, cách nhiệt không khí,
tăng khả năng giữ nhiệt độ cho nước ao nuôi; Đồng thời, khi trời có nắng sẽ
tăng khả năng tiếp thu năng lượng mặt trời bổ sung nhiệt cho ao.

          Thả
bèo tây lên mặt ao từ 1/2 - 1/3 diện tích mặt ao về phía Bắc (bèo được gom vào
một góc ao) tránh thả tràn lan che kín hết diện tích mặt ao, làm giảm độ thoáng
của ao sẽ ảnh hưởng đến thủy sản nuôi.

          Cho ăn
đầy đủ thức ăn tinh, thức ăn chế biến sẵn vào thời điểm nắng ấm trong ngày để vật
nuôi có đủ dinh dưỡng cần thiết. Khi nhiệt độ nước ao dưới 12^oC thì
ngừng cho ăn.

          Hàng
ngày theo dõi chất lượng nước, không đưa phân hữu cơ chưa qua xử lý, phân vô cơ
xuống ao, giữ cho nước sạch để phòng tránh dịch bệnh. Bổ sung lượng nước cần
thiết để đảm bảo độ sâu mực nước theo yêu cầu kỹ thuật. Quan sát phát hiện các
hiện tượng bất thường để xử lý kịp thời.

          Ba là, làm tốt công tác vệ sinh phòng bệnh, tiêm phòng vắc
xin cho đàn vật nuôi.

          Vệ sinh chuồng trại
sạch sẽ, định kỳ 1 lần/tuần phun thuốc khử trùng, tiêu độc toàn bộ khu vực chăn
nuôi và môi trường xung quanh bằng 1 trong các loại hoá chất như: Iodine,
Benkocid, Virkon,…

          Thực hiện tiêm phòng đầy
đủ các loại vắc xin để tăng cường khả năng miễn dịch chủ động cho đàn vật nuôi.
Đối với gia cầm: tiêm phòng vắc xin cúm gia cầm,
newcastle, gumboro, tụ huyết trùng, … ; Đối với lợn:
tiêm phòng vắc xin lở mồm long móng, tụ - dấu lợn, dịch tả lợn, phó
thương hàn, tai xanh, .... ; Đối với trâu bò: tiêm phòng vắc xin lở mồm long
móng, tụ huyết trùng, …

           Bốn là, thường
xuyên cập nhật diễn biến thời tiết khí hậu ở địa phương  để chủ động trong việc phòng chống đói rét cho
vật nuôi.

          Để công tác phòng, chống
rét đạt hiệu quả cao, người chăn nuôi cần tăng cường thực hiện các biện pháp
như trên, đồng thời, tuyên truyền cho các hộ khác cần thực hiện để giảm thiểu
trâu bò bị chết do đói rét. Ngoài sự tự giác, ý thức của người chăn nuôi thì hệ
thống chính quyền cơ sở cũng cần có sự quan tâm thích đáng; Các cơ quan chuyên
môn: Phòng Nông nghiệp và PTNT, hệ thống thú y, khuyến nông cơ sở… tăng cường
công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện của người dân. Đồng thời đẩy mạnh
tuyên truyền, vận động người chăn nuôi thực hiện tốt các biện pháp phòng, chống
đói rét, dịch bệnh cho đàn gia súc, gia cầm.

         
Trên đây là một số biện pháp cần thiết để phòng tránh đói, rét cho gia súc, gia
cầm, rất mong bà con chăn nuôi thực hiện tốt để đảm bảo sức khỏe tốt cho đàn
vật nuôi góp phần thúc đẩy sản xuất chăn nuôi phát triển, cung cấp đủ con giống và thực phẩm cho thị trường,
nhất là trong dịp Tết Nguyên đán Bính Thân đang đến gần./.