Theo thống kê của Chi cục Chăn nuôi và Thú y, hiện nay tổng đàn chó của toàn tỉnh có khoảng trên 250.000 con, tập trung chủ yếu ở khu vực nông thôn. Điều đáng nói là do thói quen, trên 80% số chó nói trên đều thả rông, không có rọ mõm, xích, có người dắt theo quy định của Luật Thú y năm 2016 và các Nghị định của Chính phủ. Nhiều trường hợp bị chó dại cắn dẫn đến tử vong, nhiều vụ tai nạn do chó thả rông gây ra để lại thương tật đáng tiếc cho người dân.
Ở khu vực nông thôn, thậm chí là ngay ở các phường ngoại vi của thành phố Việt Trì hay thị xã Phú Thọ, không khó để bắt gặp cảnh cả đàn chó thả rông chạy dồn đuổi nhau trên các tuyến đường khiến cho các phương tiện lưu thông bị ảnh hưởng. Anh Nguyễn Đức Nam ở thị trấn Lâm Thao, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ, phụ huynh của một học sinh bị chó thả rông gây tai nạn cho biết: Khi con nhà tôi đang trên đường đến trường thì có con chó của một hộ gần đó chạy vọt từ trong nhà ra, tông thẳng vào xe con tôi khiến cháu bị ngã, tổn thương phần mềm ở nhiều nơi trên cơ thể. Những phụ huynh như chúng tôi đề nghị các chính quyền địa phương cần có biện pháp quản lý chặt chẽ đối với các hộ thả rông chó, có biện pháp xử lý nghiêm đối với những hộ thả rông, tránh xảy ra tai nạn đáng tiếc như với con tôi.
Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn tỉnh đã phát hiện 21 ổ bệnh dại, 4 người tử vong do bệnh dại, hơn 3.000 lượt người phải tiêm phòng phơi nhiễm bệnh dại do chó cắn. Đó là chưa kể hàng trăm vụ tai nạn do chó thả rông gây ra. Trong khi đó, tỉ lệ tiêm phòng dại cho đàn chó của toàn tỉnh ở mức rất thấp với khoảng trên 23.000 con chó được tiêm vắc xin dại.
Theo khoản 2 Điều 7 Nghị định 90/2017 (sửa đổi bổ sung tại khoản 3 Điều 2 Nghị định 04/2020 của Chính phủ) chủ vật nuôi có thể bị xử phạt 1.000.000-2.000.000 triệu đồng nếu có hành vi không đeo rọ mõm cho chó hoặc không xích giữ chó khi đưa ra nơi công cộng, không tiêm phòng vaccine phòng bệnh dại cho động vật bắt buộc phải tiêm. Thẩm quyền xử phạt thuộc UBND và Trưởng công an cấp xã, phường. Còn trong trường hợp vật nuôi làm chết người thì có thể áp dụng Điều 128 Bộ luật Hình sự, xử lý người chủ về tội “Vô ý làm chết người” với khung hình phạt có thể lên đến 10 năm tù.
Lý giải về việc số lượng chó mèo thả rông còn lớn, lãnh đạo một số trạm Chăn nuôi và Thú y cho biết: Thực tế, đại bộ phận người dân, nhất là khu vực nông thôn chưa hiểu hoặc không biết về các quy định của Luật Thú y và các quy định về nuôi thả chó. Trong khi đó chính quyền tại các địa phương chưa thực sự quan tâm đến việc tuyên truyền hoặc xử lý nghiêm đối với các trường hợp thả rông chó, thậm chí là khi chó thả rông gây tai nạn. Bên cạnh đó, nhiều chủ nuôi chó đều chủ quan khi khẳng định chó nhà mình hiền, không cắn ai bao giờ hoặc khu vực đó chưa bao giờ xuất hiện bệnh dại để “né” việc tiêm phòng vắc xin dại.
Theo quy định, ngành Thú y quản lý công tác tiêm phòng dại cho đàn chó, còn chính quyền địa phương có trách nhiệm thành lập các tổ, đội bắt và xử lý chó thả rông. Đồng thời, xử phạt các trường hợp vi phạm.Tuy nhiên, ở tỉnh ta chưa có địa phương nào làm được việc này. Để tránh những vụ việc đau thương từ hành vi thả rông chó và nguy cơ bệnh dại lây lan, ngành Thú y cần tăng cường tuyên truyền, nâng cao ý thức người dân trong việc nuôi chó, tiêm phòng định kỳ. Đồng thời, phối hợp với chính quyền địa phương nâng cao giám sát, kiểm tra để xử phạt các hành vi vi phạm trong nuôi chó một cách triệt để và nghiêm khắc.
QUÂN LÂM