Ước tính hàng năm, trên thế giới vẫn có
tới 55.000 người tử vong vì bệnh dại (Trung bình 10 phút lại có 1 người chết).
Tại Việt Nam, hơn 90% số người chết vì bệnh dại do bị chó nghi dại cắn xong
không đi tiêm phòng; Việt Nam nằm trong khu vực lưu hành bệnh dại cao với
khoảng 100 người chết vì bệnh này mỗi năm. Phú Thọ là 1 trong nhóm 10 tỉnh có
số người chết vì bệnh dại cao nhất cả nước: Năm 2012 là 15 người, năm 2013 là
10 người.
Từ đầu năm 2014 đến nay, do làm tốt công
tác phòng chống dịch bệnh nên chưa có trường hợp người chết vì bệnh dại. Tuy
nhiên, vào đầu tháng 4 năm nay, trên địa bàn huyện Thanh Ba phát hiện 03 con
chó ốm có các triệu chứng của bệnh dại, tiềm ẩn nhiều nguy cơ không thể chủ
quan. Để tiếp tục chủ động phòng chống dịch bệnh có hiệu quả, các cấp, các
ngành, người dân cần thực hiện tốt các biện pháp sau:
Tuyên truyền về phòng bệnh: UBND các cấp
chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, các tổ chức đoàn thể thực hiện tuyên truyền tới
từng hộ gia đình có nuôi chó, mèo; Vận động các tổ chức, cá nhân nuôi, buôn
bán, giết mổ, vận chuyển kinh doanh chó, mèo ký cam kết thực hiện “5 không”:
Không nuôi chó, mèo chưa khai báo với chính quyền địa phương; Không nuôi chó,
mèo không tiêm phòng bệnh dại; Không nuôi chó thả rông; Không để chó cắn người;
Không nuôi chó, mèo gây ô nhiễm môi trường.
Quản lý chó nuôi: Tổ chức, cá nhân nuôi
chó phải đăng ký với khu để lập danh sách, trình UBND cấp xã cấp sổ quản lý chó
theo mẫu quy định. Người nuôi chó phải chấp hành quy định tiêm phòng bệnh dại
định kỳ và bổ sung của cơ quan thú y; Thường xuyên xích, nhốt, không được thả
rông, để chó dễ cắn người; Khi dắt chó ra nơi công cộng phải có dây xích, phải
rọ mõm và có người dắt. Tháng 3 hàng năm, thú y xã, phường thống kê số chó, mèo
nuôi trên địa bàn báo cáo Trạm Thú y để xây dựng kế hoạch tiêm phòng định kỳ và
bổ sung.
UBND cấp xã nơi có gia súc nghi mắc bệnh
dại có trách nhiệm: Phân công Trưởng khu, nhân viên thú y xã thực hiện giám sát
ổ dịch; Lập sổ quản lý theo dõi việc nuôi, di chuyển của chó, mèo, tình hình
bệnh dại, kết quả tiêm phòng bệnh dại tại địa phương. Hỗ trợ cơ quan thú y có
thẩm quyền tổ chức lấy mẫu bệnh phẩm để chẩn đoán bệnh dại, đồng thời tổ chức
các đợt tiêm phòng bệnh dại cho chó, mèo. Bắt giữ, tiêu hủy chó, mèo thả rông
khi có bệnh dại xảy ra tại địa phương.
Người nuôi chó, mèo cần thực hiện nghiêm
chỉnh các quy định vệ sinh thú y; Khi phát hiện chó, mèo có những biểu hiện bất
thường, bỏ ăn hoặc ăn ít, sốt cao, hung dữ khác thường thì báo ngay cho nhân
viên thú y xã, trưởng khu.
Vệ sinh phòng bệnh: Chủ nuôi chó phải
đảm bảo điều kiện vệ sinh thú y, chỉ được nuôi thả chó trong khuôn viên của gia
đình, chuồng nuôi phải được che chắn, cách ly. Khi đưa chó ra khỏi khuôn viên
của gia đình phải có dây xích, rọ mõm và có người dắt; Tiêm phòng vác xin dại
định kỳ hàng năm. Mỗi hộ gia đình chỉ nên nuôi 1 - 2 con chó để giữ nhà; Trường
hợp nuôi nhiều trên 05 con phải đủ điều kiện nuôi và được cơ quan thú y địa
phương xác nhận. Con giống đưa về nuôi phải khoẻ mạnh, có giấy chứng nhận kiểm
dịch động vật của cơ quan thú y. Trước khi nhập đàn phải được nuôi cách ly,
theo dõi 21 ngày và báo với cơ quan thú y để kiểm tra, giám sát bệnh, tiêm
phòng theo quy định.
Tiêm phòng định kỳ vác xin dại cho chó,
mèo: Hàng năm triển khai chiến dịch tiêm phòng chính vào tháng 3-4 và tiêm bổ
sung vào tháng 9-10. Chính quyền các cấp có trách nhiệm tổ chức triển khai
chiến dịch tiêm phòng bệnh dại; Người nuôi chó, mèo, động vật cảm nhiễm với
bệnh dại phải thực hiện việc tiêm phòng bệnh dại cho vật nuôi và được cấp giấy
chứng nhận tiêm phòng.
Chống dịch: Khi phát hiện chó, mèo có
các biểu hiện khác thường như bỗng nhiên trở nên hung dữ cào, cắn người hay
động vật khác thì chủ nuôi phải khai báo ngay với cán bộ thú y hoặc trưởng khu;
Đồng thời nhốt riêng để theo dõi trong vòng 21 ngày. Cán bộ thú y cơ sở báo cáo
ngay với Trạm thú y huyện bằng điện thoại khẩn cấp, ngay sau đó báo cáo bằng
văn bản ghi rõ tên, địa chỉ chủ vật nuôi, đặc điểm vật nuôi và các nội dung khác
có liên quan gửi cho UBND cấp xã và cơ quan thú y cấp trên trực tiếp. Trạm Thú
y huyện có trách nhiệm nhanh chóng đến kiểm tra, xác minh, hướng dẫn chủ vật
nuôi các biện pháp cách ly chó, mèo, động vật khác mắc bệnh, vệ sinh, khử trùng
tiêu độc, báo cho cơ quan y tế nơi gần nhất để tăng cường biện pháp phòng bệnh
dại cho người. Ủy ban nhân dân các cấp tổ chức tiêu hủy động vật mắc bệnh;
Khoanh vùng, cách ly và thực hiện nghiêm các biện pháp phòng chống dịch bệnh
theo quy định./.
(Hà Đình Long - Chi cục thú y)