Theo thống kê, hiện nay tổng đàn chó của toàn tỉnh khoảng 249.400 con, tập trung chủ yếu ở khu vực nông thôn. Điều đáng nói là do thói quen, Khoảng 80% số chó nói trên đều thả rông, không đeo rọ mõm, không xích giữ, không có người dắt theo khi đưa chó ra nơi công cộng, quy định của Luật Thú y năm 2016 và các Nghị định của Chính phủ. Nhiều trường hợp bị chó dại cắn dẫn đến tử vong, nhiều vụ tai nạn do chó thả rông gây ra để lại thương tật đáng tiếc cho người dân.
Hiện nay tình trạng chó thả rông trên các thôn xóm, thậm chí là ngay ở các phường thị trấn, không khó để bắt gặp cảnh cả đàn chó thả rông chạy dồn đuổi nhau trên các tuyến đường khiến cho các phương tiện lưu thông bị ảnh hưởng. Chính quyền địa phương cần có biện pháp quản lý chặt chẽ đối với các hộ thả rông chó, có biện pháp xử lý nghiêm đối với những hộ thả rông, tránh xảy ra các trường hợp bị chó cắn trên địa bàn trong thời gian qua.
Trên địa bàn tỉnh Phú Thọ, từ đầu năm 2022 đến nay, trên người đã ghi nhận 02 ca tử vong do bệnh dại tại 02 huyện (Phù Ninh, Tân Sơn) và có 4.842 trường hợp người bị phơi nhiễm với bệnh dại phải đi điều trị dự phòng; trên đàn chó đã phát hiện 68 trường hợp chó mắc bệnh Dại tại 10 huyện, thành, thị gồm Tân Sơn, Phù Ninh,Thanh Ba, Thanh Thủy, Lâm Thao,Yên Lập, Đoan Hùng, Cẩm Khê, TX. Phú Thọ và TP. Việt Trì (trong đó, riêng tháng 1 năm 2023 đã phát hiện 11 trường hợp chó mắc bệnh dại tại 05 huyện, thị). Đó là chưa kể đến các vụ tai nạn do chó thả rông gây ra. Trong khi đó, tỉ lệ tiêm phòng dại cho đàn chó của toàn tỉnh từ đầu năm 2022 đến nay ở mức rất thấp khoảng 20% con chó được tiêm vắc xin dại.
Vì sao số lượng chó mèo thả rông còn lớn để lý giải cho việc này, lãnh đạo một số trạm Chăn nuôi và Thú y cho biết: Thực tế, đại bộ phận người dân, nhất là khu vực nông thôn chưa hiểu hoặc không biết về các quy định của Luật Thú y và các quy định về nuôi thả chó. Trong khi đó chính quyền các địa phương chưa thực sự quan tâm đến việc tuyên truyền hoặc xử lý nghiêm đối với các trường hợp thả rông chó, thậm chí là khi chó thả rông gây tai nạn. Bên cạnh đó, nhiều chủ nuôi chó đều chủ quan khi khẳng định chó nhà mình hiền, không cắn ai bao giờ hoặc khu vực đó chưa bao giờ xuất hiện bệnh dại để “né” việc tiêm phòng vắc xin dại.
Trong khoản 2 Điều 7 Nghị định 90/2017 (sửa đổi bổ sung tại khoản 3 Điều 2 Nghị định 04/2020 của Chính phủ) chủ vật nuôi bị xử phạt 1.000.000-2.000.000 triệu đồng nếu có hành vi không đeo rọ mõm cho chó hoặc không xích giữ chó, không có người dắt khi đưa ra nơi công cộng hoặc không tiêm phòng vắc xin phòng bệnh dại cho chó mèo. Thẩm quyền xử phạt thuộc UBND và Trưởng công an cấp xã, phường. Còn trong trường hợp vật nuôi làm chết người thì có thể áp dụng Điều 128 Bộ luật Hình sự, xử lý người chủ về tội “Vô ý làm chết người” với khung hình phạt có thể lên đến 10 năm tù.
Theo quy định, ngành Thú y quản lý công tác tiêm phòng dại cho đàn chó, còn chính quyền địa phương có trách nhiệm thành lập các tổ, đội bắt và xử lý chó thả rông. Đồng thời, xử phạt các trường hợp vi phạm. Tuy nhiên, ở tỉnh ta chưa có địa phương nào làm được việc này. Để tránh những vụ việc đau thương từ hành vi thả rông chó và nguy cơ bệnh dại lây lan. Các cấp chính quyền cần phối hợp tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức người dân trong việc nuôi chó, tiêm phòng định kỳ. Đồng thời, tăng cường giám sát, kiểm tra để xử phạt các hành vi vi phạm trong nuôi chó một cách triệt để và nghiêm khắc.
Hoàng Thị Thu Hà - Phòng Hành chính - Tổng hợp - CHI CỤC CHĂN NUÔI VÀ THÚ Y .