Trong chăn nuôi việc vệ sinh, sát trùng chuồng trại là việc rất cần thiết. Trên thực tế hiện nay chăn nuôi ở nước ta bệnh dịch trên gia súc, gia cầm diễn biến rất phức tạp gây thiệt hại rất lớn cho ngành chăn nuôi nói chung và các hộ chăn nuôi nói riêng. Các mầm bệnh (là các vi sinh vật gây bệnh) có sẵn trong môi trường sống của vật nuôi và có thể bùng phát thành dịch bệnh nếu gặp điều kiện môi trường thích hợp. Nhưng chúng cũng dễ bị tiêu diệt khi gặp điều kiện bất lợi. Do đó để tiêu diệt mầm bệnh trong môi trường, ngăn chặn lây lan dịch bệnh chúng ta cần phải vệ sinh sát trùng chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi.

Để đạt được hiệu quả cao, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Quảng Xương hướng dẫn các bước thực hiện vệ sinh, sát trùng chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi như sau:

1. Nguyên tắc vệ sinh, sát trùng:

- Phải luôn luôn làm sạch tất cả phân và các chất bẩn. Khi có phân là có vi sinh vật gây bệnh, đặc biệt là Salmonella.

- Chỉ dùng thuốc sát trùng sau khi đã làm sạch bề mặt.

- Phải để khô hoàn toàn vì vi sinh vật gây bệnh không thể sống trong môi trường khô.

2. Quy trình vệ sinh, sát trùng:

Bước 1 - Làm sạch chất hữu cơ trước khi rửa:

Hầu hết các thuốc sát trùng không có tác dụng diệt khuẩn nếu dụng cụ được sát trùng không sạch sẽ. Đất, rơm, trấu, sữa, máu, phân gây bất hoạt thuốc sát trùng. Trước khi rửa bằng nước cần dùng chổi, xẻng hoặc các dụng cụ thích hợp làm sạch các chất hữu cơ bám trên nền chuồng, tường chuồng, trên bề mặt các dụng cụ chăn nuôi…

Bước 2 - Rửa sạch bằng nước:

Sau khi vệ sinh cơ học các chất hữu cơ tiến hành rửa sạch bằng nước. Đối với dụng cụ, sàn, vách ngăn… bị chất bẩn bám chặt bề mặt lâu ngày, cần ngâm nước 1-3 ngày trước khi rửa. Đối với một số chỗ khó rửa (các góc, khe …), phải dùng vòi xịt áp suất cao bằng hơi.

Bước 3 - Tẩy bằng xà phòng, nước vôi hoặc thuốc tẩy:

Dùng nước xà phòng, nước vôi 30% hoặc thuốc tẩy rửa để phun, dội rửa lên nền hoặc ngâm các dụng cụ chăn nuôi.

Bước 4 - Sát trùng bằng thuốc sát trùng:

Dùng thuốc sát trùng với liều lượng phù hợp. Cần kiểm tra pH nguồn nước trước khi pha loãng. Không được dùng nước cứng để pha thuốc sát trùng vì sẽ làm giảm hoặc làm mất tác dụng của thuốc sát trùng. Dùng nước có nhiệt độ phù hợp để pha loãng thuốc

Lưu ý: thời hạn dùng thuốc và thời hạn dùng dung dịch thuốc sát trùng đã pha loãng. Cần đảm bảo đủ thời gian cho thuốc tiếp xúc với dụng cụ được sát trùng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Khi phun thuốc sát trùng, phải mặc quần áo bảo hộ lao động.

Bước 5 - Để khô:

Sau khi khử trùng bằng thuốc, cần phải để khô dụng cụ và trang thiết bị. Với chuồng nuôi, thời gian để khô trước khi thả gia súc, gia cầm vào là 1-2 ngày, không được để khô dưới 12 giờ.

Mỗi loại thuốc sát trùng khác nhau có tác dụng khác nhau, hiệu quả khác nhau, giá thành khác nhau. Vì vậy, việc lựa chọn thuốc sát trùng cũng là một chỉ tiêu quan trọng quyết định đến hiệu quả sử dụng cũng như hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi.

Đối với chuồng nuôi không có gia súc nên dùng các thuốc có hoạt tính cao như Fóc môn, thuốc tím hoặc dùng vôi... vừa có tác dụng mạnh, vừa rẻ tiền.

Đối với chuồng nuôi có gia súc cần dùng các thuốc có thành phần Iodine như Han-iodine, Phar-iodine... để tránh gây hại cho vật nuôi.